Tác hại của thừa cân béo phì ở tuổi trung niên

1. Vì sao tuổi trung niên dễ bị béo phì?

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng tình trạng thừa cân béo phì sẽ gia tăng ở tuổi trung niên, dẫn đến những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của chúng ta. Vậy nguyên nhân khiến những người trong độ tuổi trung niên dễ bị béo phì là gì?

1.1 Ít vận động

Khi bước vào độ tuổi trung niên, mọi người thường có xu hướng giảm thời gian vận động và tăng thời gian ngồi lâu hơn. Tình trạng giảm hoạt động thể chất này sẽ khiến quá trình chuyển hóa các chất giảm, tuần hoàn máu bị tắc nghẽn, mỡ dễ tích tụ và cơ thể dễ tăng cân nhanh chóng.

1.2 Suy giảm chức năng vật lý

Ở độ tuổi trung niên, chức năng thể chất sẽ bắt đầu suy giảm, mức trao đổi chất cơ bản trong cơ thể cũng giảm và cơ bắp có xu hướng mất đi. Đồng thời, lượng calo tiêu thụ không giảm và lối sống ít vận động, dẫn đến cơ thể bị thừa calo làm thừa cân béo phì.

1.3 Chế độ ăn uống không lành mạnh

Chế độ ăn uống với các thực phẩm chế biến sẵn và chiên xào nhiều dầu mỡ sẽ khiến những người trong độ tuổi trung niên tăng cân nhanh chóng do tích tụ calo dư thừa và chuyển hóa thành mỡ.

Bên cạnh đó, một số người thường ăn no và cố ăn thêm thức ăn thừa để tránh lãng phí thức ăn. Điều này cũng là nguyên nhân gây thừa cân béo phì ở tuổi trung niên.

1.4 Căng thẳng tinh thần

Khi tinh thần căng thẳng cơ thể sẽ tăng tiết hormon glucocorticoid làm tăng cảm giác thèm ăn. Đồng thời, căng thẳng kéo dài có thể dẫn đến mất ngủ khiến cơ thể tăng cảm giác đói. 

1.5 Khối lượng cơ bắp giảm

Khi bước vào độ tuổi trung niên, khối lượng cơ bắp trên cơ thể sẽ bắt đầu giảm dần. Khối lượng cơ bắp giảm cũng đồng nghĩa với việc giảm tốc độ trao đổi chất do cơ hoạt động trao đổi chất mạnh hơn mỡ, dẫn đến cơ thể sẽ đốt cháy ít calo hơn khi nghỉ ngơi so với trước đây. Vì vậy, khi bạn ăn cùng một lượng thức ăn so với thời trẻ thì bạn vẫn có nguy cơ thừa cân béo phì do dư thừa calo.

2. Tác hại của thừa cân béo phì ở tuổi trung niên là gì?

Một số hậu quả của thừa cân béo phì ở tuổi trung niên, bao gồm:

2.1 Bệnh tiểu đường loại 2

Bệnh tiểu đường loại 2 là căn bệnh xảy ra khi lượng đường trong máu của bạn quá cao. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng gần 9 trong 10 người mắc bệnh tiểu đường loại 2 bị thừa cân béo phì. 

Theo thời gian, đường huyết trong máu quá cao có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ, bệnh thận, các vấn đề về mắt, tổn thương thần kinh và nhiều vấn đề sức khỏe khác. Nếu bạn bị thừa cân béo phì thì bạn có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 bằng cách giảm ít nhất từ 7% đến 15% cân nặng hiện tại. 

2.2 Tăng huyết áp

Thừa cân béo phì gây hậu quả gì? Tăng huyết áp là tình trạng máu chảy qua các mạch máu của bạn với một lực lớn hơn bình thường. Cơ thể người thừa cân béo phì có thể làm tăng huyết áp vì tim cần bơm mạnh hơn để cung cấp máu cho tất cả các tế bào. Chất béo dư thừa cũng có thể làm tổn thương thận gây ảnh hưởng đến khả năng điều hòa huyết áp của thận.

Do đó, huyết áp cao có thể làm tim căng thẳng, gây tổn thương mạch máu và tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ, bệnh thận và tử vong.

2.3 Bệnh tim mạch

Thừa cân hoặc béo phì ở tuổi trung niên sẽ làm tăng các yếu tố nguy cơ gây bệnh tim mạch như huyết áp cao, cholesterol trong máu cao và đường huyết cao. Ngoài ra, thừa cân béo phì cũng có thể khiến tim bạn phải làm việc nhiều hơn để đưa máu đến tất cả các tế bào trong cơ thể. Những điều này sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch nguy hiểm như nhồi máu cơ tim và suy tim.

2.4 Đột quỵ

Đột quỵ xảy ra khi mạch máu ở não hoặc cổ bị tắc hoặc vỡ, cắt đứt lưu lượng máu đến một phần não của bạn. Đột quỵ có thể làm tổn thương mô não và khiến bạn không thể nói hoặc cử động các bộ phận trên cơ thể.

Thừa cân và béo phì được biết là làm tăng huyết áp và huyết áp cao là nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ. Giảm cân có thể giúp bạn giảm huyết áp và các yếu tố nguy cơ khác gây đột quỵ, bao gồm đường huyết cao và cholesterol trong máu cao.

2.5 Hội chứng chuyển hóa

Hội chứng chuyển hóa là một nhóm các tình trạng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường và đột quỵ. Những dấu hiệu của hội chứng chuyển hóa, bao gồm:

• Kích thước vòng eo lớn
• Mức độ chất béo trung tính cao
• Huyết áp cao
• Lượng đường trong máu cao khi nhịn ăn
• Mức cholesterol HDL thấp

Hội chứng chuyển hóa có liên quan chặt chẽ đến thừa cân béo phì và thiếu hoạt động thể chất. Thay đổi lối sống lành mạnh giúp bạn kiểm soát cân nặng có thể ngăn ngừa và giảm nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa.

2.6 Gan nhiễm mỡ

Bệnh gan nhiễm mỡ cũng là một trong những hậu quả của thừa cân béo phì ở tuổi trung niên. Gan nhiễm mỡ sẽ phát triển khi chất béo tích tụ trong gan, có thể dẫn đến tổn thương gan nghiêm trọng, xơ gan hoặc thậm chí là suy gan. 

2.7 Một số bệnh ung thư

Trong tất cả các loại ung thư đều xảy ra tình trạng một số tế bào của cơ thể bắt đầu phát triển bất thường hoặc mất kiểm soát. Các tế bào ung thư đôi khi lan sang các bộ phận khác của cơ thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.

Thừa cân béo phì gây hậu quả gì cho cơ thể? Thừa cân và béo phì có thể làm tăng nguy cơ phát triển một số loại ung thư như ung thư đại tràng, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư tử cung và ung thư túi mật.

2.8 Vấn đề về hô hấp

Hậu quả của thừa cân béo phì ở tuổi trung niên là có thể ảnh hưởng đến chức năng hoạt động của phổi và tăng nguy cơ mắc các vấn đề về hô hấp, bao gồm:

• Chứng ngưng thở lúc ngủ: Chứng ngưng thở khi ngủ là một vấn đề phổ biến có thể xảy ra khi bạn đang ngủ. Nếu bạn bị ngưng thở khi ngủ, đường hô hấp trên của bạn sẽ bị tắc nghẽn, khiến bạn thở không đều hoặc thậm chí ngừng thở hoàn toàn trong thời gian ngắn. Chứng ngưng thở khi ngủ không được điều trị có thể làm tăng nguy cơ phát triển nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm bệnh tim và tiểu đường. Béo phì là nguyên nhân phổ biến gây ra chứng ngưng thở khi ngủ ở người lớn do mỡ tích tụ quanh cổ khiến đường thở nhỏ hơn.
• Hen suyễn: Hen suyễn là một tình trạng bệnh lý mãn tính ảnh hưởng đến đường thở trong phổi của bạn. Khi bạn bị hen suyễn, đường thở có thể bị viêm và hẹp, dẫn đến các triệu chứng như thở khò khè, ho hoặc cảm thấy tức ngực. Thừa cân béo phì được chứng minh có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh hen suyễn, làm các triệu chứng của bệnh tồi tệ hơn và khó kiểm soát tình trạng bệnh hơn.

2.9 Viêm xương khớp

Viêm xương khớp là một vấn đề sức khỏe phổ biến và lâu dài gây đau, sưng, cứng và giảm chuyển động ở các khớp. Thừa cân béo phì là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây viêm xương khớp ở đầu gối, hông và mắt cá chân. Nguyên nhân là do tình trạng thừa cân béo phì làm tăng thêm áp lực lên khớp và sụn. Ngoài ra, nếu bạn có lượng mỡ thừa trong cơ thể, máu có thể có hàm lượng chất gây viêm cao hơn, làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm xương khớp.

2.10 Các bệnh về túi mật và tuyến tụy

Thừa cân và béo phì có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về túi mật, chẳng hạn như sỏi mật và viêm túi mật. Nguyên nhân là do những người thừa cân béo phì có thể có hàm lượng cholesterol trong mật cao hơn, gây ra sỏi mật. 

Béo phì cũng có thể ảnh hưởng đến tuyến tụy, một tuyến lớn phía sau dạ dày tạo ra insulin và enzyme giúp bạn tiêu hóa thức ăn. Những người béo phì có nguy cơ cao bị viêm tuyến tụy do lượng chất béo trong máu cao. Bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh viêm tụy bằng cách tuân thủ kế hoạch ăn uống lành mạnh ít chất béo.

2.11 Bệnh thận

Bệnh thận có nghĩa là thận của bạn bị tổn thương và không thể lọc máu như bình thường. Thừa cân béo phì làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường và huyết áp cao, đây là những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh thận mãn tính. Tuy nhiên, ngay cả khi bạn không mắc bệnh tiểu đường hoặc huyết áp cao, béo phì cũng có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh thận mạn và đẩy nhanh quá trình tiến triển của bệnh.

Nếu bạn thừa cân béo phì thì giảm cân có thể giúp bạn ngăn ngừa hoặc trì hoãn bệnh thận mạn. Nếu bạn đang ở giai đoạn đầu của bệnh thận mạn, việc tiêu thụ thực phẩm và đồ uống lành mạnh, tăng vận động và giảm cân có thể làm chậm tiến triển của bệnh và giữ cho thận của bạn khỏe mạnh lâu hơn.

3. Biện pháp khắc phục tình trạng thừa cân béo phì ở tuổi trung niên

Chúng ta đã biết được tình trạng thừa cân béo phì gây ra hậu quả gì đối với cơ thể. Vậy làm sao để khắc phục vấn đề thừa cân béo phì ở tuổi trung niên?

3.1 Không bỏ bữa sáng

Một bữa sáng lành mạnh với ngũ cốc nguyên hạt cùng trái cây tươi giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất sẽ giúp bạn hạn chế đói vào giữa buổi và ăn nhiều vào bữa trưa. Bên cạnh đó, một bữa ăn nhẹ cách nhau vài giờ cũng có thể kiểm soát cơn thèm ăn của bạn.

3.2 Tránh hoặc ăn ít hơn vào ban đêm

Quá trình trao đổi chất trong cơ thể có xu hướng chậm lại vào cuối ngày. Do đó, nếu ăn quá nhiều vào ban đêm sẽ khó tiêu hóa và thức ăn chưa được tiêu hóa hết có nguy cơ chuyển thành chất béo tích tụ trong cơ thể.

3.3 Nấu ăn lành mạnh

Một số cách chế biến món ăn như chiên, xào có thể làm tăng lượng calo và lượng chất béo xấu nạp vào cơ thể. Vì vậy, khi nấu ăn bạn nên ưu tiên những món luộc, canh và hấp ít gia vị để hạn chế lượng calo dư thừa gây thừa cân béo phì.

3.4 Hạn chế đồ uống có đường

Những loại nước uống chứa nhiều đường rất dễ khiến bạn tăng cân, béo bụng và tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Thay vào đó, bạn nên thay thế bằng những đồ uống lành mạnh hơn như nước lọc hoặc trà thảo mộc.

3.5 Cắt giảm rượu bia

Rượu bia cũng là nguyên nhân góp phần gây thừa cân béo phì ở tuổi trung niên. Nguyên nhân là do rượu bia chứa nhiều calo và khi uống rượu bia bạn sẽ nhanh đói hơn, dẫn đến dễ ăn nhiều hơn sau khi uống.

3.6 Tập thể dục nhiều hơn

Để giảm những tác hại của thừa cân béo phì, bạn nên cố gắng dành thời gian hoạt động thể chất với cường độ vừa phải như đi bộ và đạp xe mỗi ngày. Đồng thời, kết hợp với những bài tập rèn luyện thể chất và tăng cường sức mạnh như chống đẩy và nâng tạ có thể giúp ngăn ngừa tình trạng mất cơ và củng cố sức mạnh cơ bắp.

3.7 Tránh căng thẳng

Căng thẳng trong thời gian dài sẽ khiến bạn tăng cân nhanh chóng. Vì vậy, bạn có thể áp dụng các bài tập yoga, thở sâu, thiền, đọc sách và đi dạo để thư giãn tinh thần.

3.8 Bổ sung thực phẩm chức năng

Bên cạnh chế độ ăn uống khoa học và sinh hoạt lành mạnh, bạn có thể bổ sung thêm viên uống tiêu hao mỡ để hỗ trợ quá trình giảm cân và giảm mỡ hiệu quả hơn. Viên uống hao mỡ có nguồn gốc thiên nhiên sẽ giúp cơ thể tăng quá trình chuyển hóa cơ bản, tăng tiêu hao năng lượng từ mỡ, triệt tiêu mỡ nội tạng và chống rối loạn chuyển hóa mỡ, nhờ đó giúp bạn giảm cân giảm mỡ và duy trì vóc dáng săn chắc. 

Không chỉ vậy, viên uống tiêu hao mỡ còn giúp bạn giảm tình trạng đề kháng insulin và kiểm soát lượng đường trong máu tốt hơn, nhờ đó làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, huyết áp và kéo dài tuổi thọ.

Bài viết đã giúp chúng ta biết được thừa cân béo phì gây hậu quả gì cho cơ thể. Để khắc phục những tác hại của thừa cân béo phì bạn cần duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục, giảm căng thẳng và kết hợp viên uống tiêu hao mỡ, nhằm duy trì cân nặng hợp lý và vóc dáng săn chắc.