Rối loạn chuyển hoá ở người thừa cân béo phì có gây biến chứng nguy hiểm?

1. Rối loạn chuyển hóa là bệnh như thế nào?

Rối loạn chuyển hóa là tập hợp các yếu tố mà người bệnh có thể gặp phải bao gồm:

• Cao huyết áp;
• Mỡ bụng;
• Rối loạn đường huyết;
• Cholesterol cao.

Các yếu tố này xảy ra đồng thời và có thể liên quan đến những vấn đề nghiêm trọng khác như bệnh đái tháo đường, đột quỵ và tim mạch. Rối loạn chuyển hóa là một bệnh nguy hiểm tiềm tàng và ít biểu hiện ra bên ngoài cho đến khi người bệnh cảm thấy cơ thể có những triệu chứng sau:

• Mệt mỏi, lờ đờ;
• Thường xuyên khát nước;
• Vàng da;
• Bụng mỡ, chu vi vòng eo tăng nhanh;
• Giảm cân nặng không rõ nguyên nhân;
• Co giật.

Các yếu tố làm gia tăng nguy cơ rối loạn chuyển hóa bao gồm:

• Tuổi tác: Ở những người lớn tuổi thì hệ thống nội tiết sẽ hoạt động kém hiệu quả hơn, từ đó dễ làm tăng nguy cơ mắc bệnh rối loạn chuyển hóa.
• Chủng tộc: Theo các nghiên cứu dịch tễ học thì phụ nữ ở Tây Ban Nha (quốc tịch Tây Ban Nha) có khả năng mắc rối loạn chuyển hóa cao hơn so với các nước còn lại.
• Bệnh tiểu đường: Người bị tiểu đường thai kỳ dễ có nguy cơ rối loạn chuyển hóa.
• Di truyền: Nếu trong gia đình có người bị mắc bệnh đái tháo đường type 2 thì các thế hệ sau có nguy cơ mắc bệnh rối loạn chuyển hóa cao hơn.
• Người bị gan nhiễm mỡ không do rượu, tăng huyết áp, mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ hoặc buồng trứng đa nang cũng là các đối tượng dễ mắc bệnh rối loạn chuyển hóa.
• Người bị béo phì: Theo các số liệu thống kê thì tỷ lệ người mắc bệnh rối loạn chuyển hóa do bị béo phì ngày càng tăng cao.

2. Vì sao xảy ra rối loạn chuyển hoá người thừa cân béo phì?

Các nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ rối loạn chuyển hóa người thừa cân béo phì đang ngày càng gia tăng. Nguyên nhân là do lượng cortisol ở đối tượng này tăng cao. Thói quen ăn uống của những người thừa cân béo phì nói chung là nạp nhiều năng lượng, đồ ngọt và thức ăn giàu chất béo. Cùng với việc lười vận động sẽ khiến lượng mỡ nội tạng gia tăng, cơ thể giảm tiết ra các hoạt chất có tên gọi chung là adipocytokine, gồm leptin, adiponectin và resistin. Ba chất này có tác dụng chính là giúp cơ thể tăng độ nhạy insulin, ức chế sự tiến triển của xơ vữa động mạch và chống lại tiến triển của đái tháo đường tuýp 2. Khi các adipocytokine bị giảm tiết, lâu ngày cơ thể sẽ hình thành sự kháng insulin và không thể ngăn vừa các khối xơ vữa động mạch tiến triển. 

Ngoài ra, một yếu tố khác khiến rối loạn chuyển hóa người thừa cân béo phì ngày càng gia tăng đó chính là tuổi tác. Những người lớn tuổi ở tình trạng thừa cân và béo phì tuổi thường có cường độ vận động không nhiều, lượng calo đốt cháy trong một buổi đạp xe, đi bộ hay tập thể dục nói chung không bằng những người trẻ tuổi. Cùng với hệ nội tiết hoạt động kém thì tình trạng kháng insulin do thừa cân béo phì càng gia tăng dễ dẫn tới tim mạch và tiểu đường, cao huyết áp..

3. Các biến chứng của rối loạn chuyển hóa ở người thừa cân béo phì

Các biến chứng mà rối loạn chuyển hóa có thể gây ra cho người bệnh thừa cân béo phì gồm:

3.1. Nguy cơ bệnh thận gây ra cao huyết áp và tiểu đường

Người bị béo phì có nguy cơ kháng insulin, điều này sẽ dẫn đến việc các tế bào sẽ không hấp thu được glucose và làm cho lượng insulin trong máu tăng cao đột ngột. Khi nồng độ insulin máu tăng lên thì các triglycerid máu và các chất béo khác cũng tăng cao. Các yếu tố này dễ làm ảnh hưởng tới thận và dễ gây tăng huyết áp, đột quỵ và nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường.

3.2. Xơ vữa động mạch gây nên nhồi máu cơ tim

Bản thân những người bị béo phì có đặc điểm chung đó chính là lười vận động. Điều này bắt nguồn từ cơ thể trì trệ và quá khổ khiến họ cảm thấy khó khăn trong việc vận động. Những rối loạn chuyển hóa là nguyên nhân dẫn đến sự hình thành các mảng xơ vữa ở trong động mạch của người bệnh. Các khối xơ vữa động mạch là một trong những nguy cơ gây ra đột quỵ và nhồi máu cơ tim.

Để tầm soát hiệu quả các bệnh lý do thừa cân béo phì gây ra thì bạn cần thực hiện xét nghiệm máu để theo dõi các chỉ số trong cơ thể như: Đường huyết đói, AST, Cholesterol toàn phần hoặc Triglyceride….và có hướng xử lý kịp thời. Hiện nay, xét nghiệm máu tổng quát là 1 trong những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh thường quy, có thể giúp theo dõi và phát hiện nhiều bệnh lý phổ biến như: Tiểu đường, gout, mỡ máu, gan nhiễm mỡ, thừa cân béo phì, đánh giá chức năng gan, thận, tình trạng thừa hoặc thiếu vi chất (như sắt, máu, canxi…).