Trị liệu bằng hương thơm: Công dụng, lợi ích và rủi ro

1. Tinh dầu và sự xuất hiện của trị liệu bằng hương thơm

Tinh dầu là chất chiết xuất và cô đặc từ các bộ phận của thực vật như: Thân, rễ, hoa và hạt. Tinh dầu có mùi hương đặc trưng và công dụng riêng khi sử dụng liệu pháp hương thơm. Trị hiệu bằng hương thơm đã xuất hiện hàng nghìn năm trước. Tuy nhiên, những năm 80 của thế kỷ 20 dùng hương thơm để trị liệu mới thực sự được biết đến rộng rãi. Mọi người dần hiểu hương có tác dụng gì và dùng hương thơm trị liệu như thế nào. Từ đó hương thơm tiếp tục được sử dụng làm nước hoa và nhiều sản phẩm chăm sóc sức khỏe thường dùng khác.

2. Công dụng của liệu pháp hương thơm

Công dụng khi trị liệu bằng hương thơm có khá nhiều. Các nghiên cứu đã phân tích thành phần cùng thử nghiệm để đánh giá một cách chính xác hơn liệu pháp hương thơm này.

Theo đánh giá và một số kết quả đã tìm thấy, các nhà nghiên cứu cho rằng sử dụng mùi hương sẽ giúp cải thiện tình trạng sức khỏe về nhiều khía cạnh như thể chất, tinh thần và cảm xúc. Các nghiên cứu bắt đầu tiến sâu và tìm cách để quan sát tác động khi dùng hương thơm để trị liệu với cơ thể. Tinh dầu thông qua mùi có thể hấp thụ và tác động thần kinh mang đến cảm giác an thần. Một số liệu pháp hương thơm kết hợp vật lý trị liệu đã phát hiện hương thơm không chỉ qua khứu giác tác dụng cơ thể mà cần tương tác với máu, hormone và enzyme. Khi tiến hành mát xa bằng tinh dầu, cơ thể sẽ đồng thời hấp thụ qua da và qua mùi hương. Theo đánh giá phương pháp này mang lại sự thư giãn cả cơ bắp lẫn tinh thần của người thực hiện. Ngoài ra, cũng có thể xông tinh dầu bằng cách thả lỏng trong bồn tắm có chứa tinh dầu để tận hưởng.

3. Lợi ích khi dùng hương thơm để trị liệu

Trị liệu bằng hương thơm có thể sử dụng bằng nhiều cách khác nhau với nhiều lợi ích. Hầu hết các loại tinh dầu đều có dược tính và công dụng riêng. Tuy nhiên khi đánh giá một số loại thường dùng các nghiên cứu thấy rằng chúng có điểm chung:

• Hỗ trợ giảm đau;
• Cải thiện tâm trạng;
• Giúp cơ thể thư giãn;
• An thần;
• Giảm nguy cơ trầm cảm.

Có một liệu pháp hương thơm dành cho trẻ sơ sinh đó chính là mát xa tinh dầu. Với trẻ nhỏ việc được mát xa giúp máu lưu thông sẽ giúp trẻ bớt cáu kỉnh, ăn ngon, ngủ ngon và phát triển toàn diện hơn. Ngoài ra, mát xa cũng giảm cơn đau bụng hay khó chịu khi giãn ruột ở trẻ nhỏ. Để đánh giá nhiều hơn các lợi ích mà trị liệu bằng hương thơm có thể mang lại, có nhiều đối tượng khác nhau được thử nghiệm đánh giá. Với người lớn khi sử dụng liệu pháp hương thơm cơ thể dường như được thả lỏng giúp não loại bỏ căng thẳng và lo âu. Một số bệnh nhân mắc bệnh tâm lý khi sử dụng kết hợp mát xa cũng có thể xoa dịu các cảm xúc tiêu cực. Khi nghiên cứu trong ống nghiệm, một số tinh dầu được phát hiện có khả năng chống nấm chống mốc. Do đó chúng không chỉ là tinh dầu trị liệu mà còn có thể xông phòng để loại bỏ nấm mốc và vi rút gây bệnh. Một nghiên cứu khác cũng nhận thấy nếu bệnh nhân cao huyết áp và thường lo lắng khi dùng tinh dầu sẽ giúp ổn định lại tinh thần và huyết áp. Dựa trên những phân tích đánh giá về công dụng của liệu pháp hương thơm có thể xác định một số lợi ích khác sẽ xuất hiện cho người sử dụng như:

• Giảm rụng tóc;
• Tăng cường trí nhớ;
• Phòng chống chứng suy giảm trí nhớ;
• Cải thiện tiêu hóa khi mát xa tinh dầu ở vùng bụng;
• Cải thiện chất lượng giấc ngủ;
• Giảm đau cho bệnh nhân ung thư hay xuất hiện khối u;
• Giảm tình trạng ngứa cho bệnh nhân chạy thận;
• Cải thiện tình trạng mãn kinh.

4. Đối tượng không nên sử dụng liệu pháp mùi hương

Bên cạnh những lợi ích trị liệu bằng hương thơm mang lại cần lưu ý những rủi ro tiềm ẩn. Phụ nữ mang thai hay bệnh nhân dị ứng đường thở có thể gặp vấn đề với các loại tinh dầu. Đặc biệt là phụ nữ mang thai và bệnh nhân động kinh không nên sử dụng tinh dầu kinh giới để tránh ảnh hưởng tới sức khỏe. Một số loại tinh dầu gây kích thích có thể làm tăng huyết áp như tinh dầu hương thảo và tinh dầu oải hương. Để tránh ảnh hưởng nghiêm trọng bệnh nhân cao huyết áp không nên sử dụng loại tinh dầu này.

Với các bệnh nhân xuất hiện ung thư vú hay ung thư buồng trứng nên tránh các tinh dầu thúc đẩy sản sinh estrogen để không làm bệnh nặng thêm. Các tinh dầu cần tránh là: Tinh dầu thì là, tinh dầu cây hồi…

5. Rủi ro cần lưu ý khi trị liệu bằng hương thơm

Theo đánh giá trong nghiên cứu, tinh dầu dường như khá an toàn cho sức khỏe và có thể dùng trên da nếu không dị ứng. Tuy nhiên, tinh dầu không thể uống vì chúng có thể gây ngộ độc hoặc tử vong ngay lập tức. Mặc dù hiếm khi phát hiện được phản ứng phụ của tinh dầu với người dùng nhưng vẫn nên lưu ý ảnh hưởng tác dụng phụ với phụ nữ mang thai và nguy cơ ảnh hưởng cơ quan nội tạng. Tinh dầu là một chất dễ cháy nên có thể gây nguy hiểm nếu sử dụng xông đốt tinh dầu bằng nến. Bỏng tinh dầu có thể gây tổn hại nghiêm trọng do đó cần hết sức lưu ý khi thực hiện. Trong nghiên cứu trên động vật, dùng hương thơm để trị liệu vừa mang lợi ích vừa có thể ảnh hưởng đến thuốc trị bệnh đang dùng. Do đó nên chú ý tránh sử dụng tinh dùng với những loại thuốc động kinh, thuốc ngủ và thuốc an thần. Để tránh ảnh hưởng tinh dầu mang lại bản thân người dùng nên nói cho bác sĩ biết để được tư vấn và hỗ trợ. Hương thơm có tác dụng gì còn tùy thuộc vào thành phần của loại hương thơm đó. Để tránh những ảnh hưởng ngoài ý muốn, bản thân người dùng tinh dầu nên tìm hiểu kỹ nguy cơ dị ứng hay tương tác của sản phẩm với cơ thể. Đồng thời hãy nói chuyện với bác sĩ nếu đang sử dụng thuốc điều trị để giảm nguy cơ tương tác tinh dầu với thuốc gây ảnh hưởng đến điều trị.