Vì sao người béo phì bị bệnh tim mạch nhiều?

1. Vì sao người béo phì bị bệnh tim mạch nhiều?

Béo phì làm một tình trạng mãn tính xuất hiện với sự gia tăng quá mức của chất béo trong cơ thể, từ đó thúc đẩy và gây ra các rối loạn chức năng mô mỡ. Tỷ lệ béo phì ngày càng gia tăng, đặc biệt ở các nước đang phát triển. Tình trạng béo phì không chỉ gây cho người bệnh có vóc dáng không cân đối mà còn làm họ thiêu tự tin trong cuộc sống hàng ngày. Không ngữ vậy, béo phì còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đái tháo đường và tăng huyết áp…

Béo phì và bệnh tim mạch có mối tương quan với nhau. Khi cơ thể béo phì sẽ khiến cho quá trình chuyển hóa lipid thay đổi, gây ra tình trạng rối loạn. Đồng thời, hàm lượng LDL, triglyceride và cholesterol trong máu tăng cao khiến người bệnh dễ dàng bị xơ vữa động mạch và gây nguy hại tới sức khoẻ. Biểu hiện điển hình của tình trạng này là sự chít hẹp động mạch vành, gây nên nhồi máu cơ tim cùng với cảm giác đau thắt vùng ngực.

Béo phì thường khiến cho hệ thống trong cơ thể có nguy cơ bị viêm. Đồng thời tình trạng viêm lại tác động trở lại và ảnh hưởng đến quá trình tạo mỡ cho cơ thể. Viêm hệ thống mãn tính cùng với sự tích tụ mô mỡ hạ vị thường gặp ở những người bị béo phì. Như vậy sẽ làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, gia tăng LDL xấu, và thúc đẩy quá trình hình thành mảng bám trong các cơ quan. Khi các mảng bám này vỡ ra sẽ hình thành các cục huyết khối dẫn tới những cơn đau tim, tắc động mạch máu não, đột quỵ, hoặc tắc động mạch chi dưới. 

Thêm vào đó, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng có mối liên kết mạnh mẽ giữa chất béo và các vấn đề liên quan đến tim mạch. Béo phì tạo ra các lớp mỡ tích tụ xung quanh tim, làm giảm khả năng co bóp của cơ tim. Điều này cũng gây ra nguy cơ bệnh xơ vữa động mạch, tăng huyết áp và suy tim. Ở những người béo phì, cơ tim phải làm việc nặng nhọc hơn để bơm máu nuôi cơ thể, làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và tử vong.

Dựa vào các kết quả nghiên cứu cho thấy, béo phì thường tồn tại ở 2 dạng: Nam giới thường có lượng mỡ thừa tập trung vùng bụng hay còn gọi là bụng bia, còn nữ giới thì mỡ thừa hay tập trung ở vùng mông và đùi. Khi chỉ số của cả nhóm đối tượng này cao quá mức tương ứng 90% và 80% thì béo phì sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng đến sức khoẻ trong đó bao gồm cả sức khỏe tim mạch. 

2. Con đường từ béo phì đến bệnh tim mạch diễn ra như thế nào?

Béo phì có thể do hai nguyên nhân chính là nội sinh và ngoại sinh. Béo phì do nội sinh hay còn gọi là béo phì thứ phát chiếm khoảng 10% số lượng bệnh nhân có bệnh lý liên quan đến di truyền hoặc các dấu hiệu bất thường về gen. Ngoài bệnh béo phì, người bệnh còn phải đối mặt với các nguy cơ bệnh lý khác như cường chức năng tuyến thượng thận, cường insulin nguyên phát. Béo phì do ngoại sinh thường là béo phì nguyên phát chiếm khoảng 90% tổng số người mắc bệnh. Căn nguyên thường do năng lượng ăn vào cao hơn so với năng lượng tiêu hao và xảy ra trong một thời gian dài.

Con đường từ béo phì đến vấn đề về tim mạch liên quan cả yếu tố nội sinh và ngoại sinh. Theo các chuyên gia, cơ chế béo phì gây ra các vấn đề tim mạch chủ yếu là do sự tích tụ quá mức chất béo trong cơ thể, dẫn đến sự mở rộng của tâm nhĩ, tâm thất và gây xơ vữa động mạch. Những biến đổi này tạo ra mối liên kết giữa béo phì và bệnh tim mạch. Khi mỡ tích tụ trong cơ thể tăng lên, có thể gián tiếp gây ra các tình trạng như ngưng thở khi ngủ hoặc huyết khối. Điều này ảnh hưởng đến quá trình chuyển hoá và chức năng cơ thể, dẫn đến các bệnh lý tim mạch như rối loạn chuyển hóa lipid máu, đái tháo đường type 2, tăng huyết áp và các biến đổi chuyển hóa khác.

3. Cách nào giảm cân cho người bị các bệnh tim mạch?

Béo phì có thể xảy ra bởi khá nhiều nguyên nhân. Với nguyên nhân liên quan đến yếu tố môi trường, thói quen hàng ngày thì cần có những thay đổi tích cực để kiểm soát cân nặng hiệu quả. Với những trường hợp béo phì do di truyền thì cần được khám và có kế hoạch điều trị chi tiết. 

Một số biện pháp giúp thay đổi cân nặng cho người béo phì nhằm cải thiện tình trạng chuyển hoá và giảm thiểu bệnh lý tim mạch có thể xảy ra gồm:

Giảm cân và đưa cân nặng về mức cân phù hợp

• Đây có lẽ là bước đầu tiên cũng khá quan trong trong quá trình phòng chống béo phì và cải thiện các bệnh về tim mạch. Khi thực hiện giảm được khoảng 5kg cân nặng thì cơ thể sẽ cảm nhận rõ được những thay đổi. Các chỉ số đường huyết, cholesterol, huyết áp hoặc các yếu tố gây viêm củng bắt đầu giảm. Tuy nhiên, điều quan trọng khi thực hiện giảm cân chính là tuân thủ chế độ ăn kiêng hợp lý được sự tư vấn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. 
• Nên lưu ý lựa chọn thực phẩm có lợi cho quá trình giảm cân, ví dụ như lựa chọn nhiều loại rau xanh, trái cây bổ sung vào bữa ăn hàng ngày giúp cung cấp khoáng chất cùng với hàm lượng chất xơ phong phú giúp đào thải lượng mỡ thừa ra khỏi cơ thể. 
• Hoặc có thể sử dụng các loại thực phẩm ngũ cốc nguyên hạt để giảm lượng đường từ tinh bột trong khẩu phần ăn. Đặc biệt, những người thực hiện chế độ giảm cân nên nhớ hạn chế các loại đồ ăn ngọt, thực phẩm có chứa hàm lượng đường cao hoặc những loại thực phẩm chiên rán sẵn… 

Hạn chế sử dụng các loại đồ uống có chứa chất kích thích

Bia rượu đều là những chất kích thích không chỉ ảnh hưởng đến sức khoẻ tổng thể mà có còn làm tăng nguy cơ béo phì và bệnh tim mạch. Nếu có thói quen sử dụng đồ uống này thì nên hạn chế và loại bỏ dần. Con với đồ uống có đường và có gas có chứa hàm lượng đường khá cao. Nó chính là yếu tố nguy cơ gây béo phì từ đó ảnh hưởng đến tim mạch và các cơ quan khác của cơ thể. 

Thường xuyên luyện tập thể dục

Luyện tập thể dục sẽ mang lại khá nhiều hiệu quả tích không chỉ về sức khỏe tổng thể mà còn giúp người béo phì kiểm soát cân nặng hợp lý và cải thiện các bệnh lý tim mạch. Nên duy trì thói quen luyện tập từ 30 đến 60 phút mỗi ngày với những bài tập đơn giản để có hiệu quả mong muốn. 

Có thể kết hợp các bài tập như chạy bộ, bơi, đạp xe, tập thể dục nhịp điệu, tập cường độ ngắt quãng… Các bài tập này đều có hiệu quả trong việc đốt cháy mỡ thừa đồng thời giúp tăng khối lượng cơ bắp. Từ đó mang lại cho người tập vóc dáng cân đối và khỏe mạnh. 

Hiện nay, số người mắc bệnh béo phì đang tăng lên, bệnh này thường đi kèm với các vấn đề tim mạch. Khi 2 căn bệnh này kết hợp, nguy cơ cho sức khỏe cũng tăng lên. Để ngăn chặn điều này, việc chăm sóc sức khỏe bằng cách duy trì cân nặng và thường xuyên kiểm tra sức khỏe là rất quan trọng. Điều này giúp phát hiện và điều trị bệnh sớm hơn, giảm thiểu tác động xấu của bệnh. 

Ngày nay, nếu muốn giảm cân hiệu quả, bạn có thể tham khảo liệu pháp tiêu hao năng lượng. Phương pháp này sử dụng vitamin & khoáng chất để thúc đẩy sự chuyển hóa mỡ theo cơ chế tự nhiên, không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Trước khi thực hiện, bạn sẽ được đánh giá sức khỏe tổng thể và bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ giảm cân phù hợp với từng người dựa trên kết quả xét nghiệm cơ bản như xét nghiệm máu, chỉ số khối cơ thể (BMI). Trong suốt quá trình thực hiện liệu trình sẽ luôn có bác sĩ theo sát, lên kế hoạch dinh dưỡng và tập luyện phù hợp với thể trạng của từng người.

Tài liệu tham khảo: News-medical.net, Obesityaction.org, Bhf.org.uk