Vai trò của vitamin B12 trong hành trình giảm cân

Bài viết này sẽ đi sâu vào các cơ chế sinh hóa đằng sau vitamin B12, khám phá mối liên hệ của nó với việc giảm cân, đồng thời cung cấp những hiểu biết đã được chứng minh về góc nhìn khoa học.

1. Giới thiệu về vitamin B12

Vitamin B12, còn được gọi là cobalamin, thuộc vitamin nhóm B, là một loại vitamin tan trong nước cần thiết cho cơ thể. Vitamin B12 thường được tìm thấy trong các loại thực phẩm như thịt, cá, trứng, sữa và tảo nori.

Một trong những cơ chế sinh hóa quan trọng nhất của vitamin B12 là sự tham gia của nó vào quá trình chuyển hóa các chất dinh dưỡng đa lượng, đặc biệt là carbohydrate và chất béo. Carbohydrate được phân hủy thành glucose, sau đó được chuyển hóa thành năng lượng. Vitamin B12 tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chuyển hóa glucose thành năng lượng, do đó ngăn ngừa glucose dư thừa được tích trữ dưới dạng acid béo. 

2. Tầm quan trọng của vitamin B12 trong chuyển hóa năng lượng

Chu trình Krebs là trung tâm trao đổi chất quan trọng trong tế bào, đóng vai trò là cửa ngõ chuyển hóa hiếu khí từ glucose thành năng lượng (ATP).

Trong chu trình Krebs, các hợp chất từ protein, chất béo và carbohydrate được chuyển hóa thành acetyl-CoA, 1 phần quan trọng của quá trình tạo năng lượng. Nhóm acetyl sau đó bị oxy hóa và năng lượng thu được được sử dụng để tổng hợp ATP cùng với quá trình phosphoryl hóa oxy hóa.

• Thứ nhất, Vitamin B12 tham gia vào con đường phân giải axit amin thành suc-CoA để sản sinh năng lượng đóng vai trò đồng yếu tố (coenzym) cần thiết cho hoạt động của enzyme methylmalonyl-CoA mutase. (Hình 1), (Hình 2). 

• Thứ hai, vitamin B12 hỗ trợ quá trình oxy hóa acid béo thành acetyl-CoA, cung cấp năng lượng cho quá trình sinh tổng hợp ATP.
• Thứ ba, vitamin B12 tham gia vào quá trình trao đổi folate, gián tiếp ảnh hưởng đến sự hình thành các chất trung gian quan trọng trong chu trình axit citric.

Bằng cách hỗ trợ quá trình phân giải các chất dinh dưỡng thông qua chu trình Krebs, vitamin B12 đảm bảo cơ thể sử dụng hiệu quả năng lượng từ thức ăn, điều này có thể ảnh hưởng tích cực đến quá trình quản lý cân nặng. 

Thiếu hụt vitamin B12 có thể làm gián đoạn các con đường chuyển hóa năng lượng quan trọng, dẫn đến tình trạng mệt mỏi và suy nhược cơ thể.

3. Vitamin B12 và quản lý cân nặng

Vitamin B12 là 1 trong những vitamin cần thiết đối với cơ thể nên khi sự thiếu hụt diễn ra sẽ dẫn đến những hệ quả bất lợi, tăng cân là một trong những hệ quả có thể nhìn thấy. Các thí nghiệm trên chuột trưởng thành trong giai đoạn mang thai hoặc sau khi sinh, với chế độ ăn hạn chế vitamin B12, đã cho thấy kết quả tăng cân và tăng mỡ cơ thể. 

Một nghiên cứu khác tập trung vào trẻ em, thanh thiếu niên và bà mẹ mang thai đã liên kết việc thiếu hụt vitamin B12 với mức cao của mỡ và lipid, cũng như nguy cơ kháng insulin, tiểu đường loại 2 và bệnh tim mạch. Trẻ em sinh ra từ những bà mẹ thiếu hụt vitamin B12 có xu hướng tích tụ mỡ và insulin khi sinh, dẫn đến nguy cơ cao hơn về các vấn đề chuyển hóa tim trong tương lai.
Ngoài ra, trong một nghiên cứu dựa trên dân số toàn quốc tại Hoa Kỳ, các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng người có nồng độ vitamin B12 cao trong huyết thanh có nguy cơ béo phì thấp hơn.

Hiện tại, có nhiều nghiên cứu về mối tương quan giữa vitamin B12 và cân nặng nhưng chưa thể khẳng định vitamin B12 tác động trực tiếp đến việc giảm cân vì còn nhiều yếu tố khác tác động đến cân nặng. Dù vậy, B12 đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa năng lượng và các quá trình giúp duy trì cân bằng năng lượng. Cho nên việc sử dụng hiệu quả B12 cân đối có thể hỗ trợ quá trình quản lý cân nặng và đảm bảo sức khỏe.

Tóm lại, giảm cân là một bức tranh lớn mà trong đó đề cao vai trò của chế độ ăn, hoạt động thể chất điều độ và thói quen sống lành mạnh. Một chế độ ăn được xem là cân bằng, đa dạng khi bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng đa lượng và không quên nhắc đến các vi khoáng, đặc biệt nhắc đến vai trò vitamin B12 trong hành trình giảm cân. Vitamin B12 là một vũ khí hiệu quả giúp giảm cân. Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn về tác động của vitamin B12 trong việc giảm cân, cần tiếp tục nghiên cứu và phải cân nhắc đến nhiều yếu tố khác. Một chế độ ăn bổ sung vitamin B12 đầy đủ sẽ góp phần nhỏ vào bức tranh lớn mang tên “giảm cân”. Bất kì sự thay đổi, bổ sung nào liên quan đến chế độ ăn đều cần sự tư vấn đến từ các bác sĩ để mang đến hiệu quả tối ưu và có lợi nhất cho người sử dụng.

Đặc biệt, nếu bạn đang thực hiện các chế độ ăn kiêng lành mạnh để giúp giảm cân thì có thể cân nhắc sử dụng liệu pháp tiêu hao năng lượng để đạt được hiệu quả nhanh và bền vững hơn. Đây là phương pháp giảm cân đa trị liệu, được thực hiện bằng cách truyền tĩnh mạch các vi hoạt chất có tác dụng thúc đẩy quá trình chuyển hóa. Cùng với chế độ ăn uống khoa học và tập luyện hợp lý, liệu pháp tiêu hao năng lượng sẽ giúp bạn đào thải mỡ tới cấp độ tế bào và giảm cân hiệu quả mà không gây mệt mỏi hay ảnh hưởng gì đến sức khỏe.

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1. 1. National Institutes of Health, Office of Dietary Supplements. Vitamin B12. National Institutes of Health, U.S. Department of Health and Human Services. [Internet]. Bethesda, MD: National Institutes of Health, Office of Dietary Supplements; [updated 2021 Jul 15; cited 2023 Jul 25].
2. 2. Alabduladhem TO, Bordoni B. Physiology, Krebs Cycle. [Updated 2022 Nov 23]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan-.
3. 3. Romain M, Sviri S, Linton DM, Stav I, van Heerden PV. The role of Vitamin B12 in the critically ill--a review. Anaesth Intensive Care. 2016;44(4):447-452. doi:10.1177/0310057X1604400410.
4. 4. Talley JT, Mohiuddin SS. Biochemistry, Fatty Acid Oxidation. [Updated 2023 Jan 16]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan-.
5. 5. Ahern, K., & Rajagopal, J. (Eds.). Biochemistry Free and Easy. Biochemistry. 6.11: Fatty Acid Oxidation [Internet]. LibreTexts. [updated 2022 Jul 23; cited 2023 Jul 25].
6. 6. Venn-Watson S, Lumpkin R, Dennis EA. Efficacy of dietary odd-chain saturated fatty acid pentadecanoic acid parallels broad associated health benefits in humans: could it be essential?. Sci Rep. 2020;10(1):8161. Published 2020 May 18. doi:10.1038/s41598-020-64960-y.
7. 7. Sun Y, Sun M, Liu B, et al. Inverse Association Between Serum Vitamin B12 Concentration and Obesity Among Adults in the United States. Front Endocrinol (Lausanne). 2019;10:414. Published 2019 Jun 27. doi:10.3389/fendo.2019.00414.
8. 8. Boachie J, Adaikalakoteswari A, Samavat J, Saravanan P. Low Vitamin B12 and Lipid Metabolism: Evidence from Pre-Clinical and Clinical Studies. Nutrients. 2020;12(7):1925. Published 2020 Jun 29. doi:10.3390/nu12071925.
9. 9. Kennedy DO. B Vitamins and the Brain: Mechanisms, Dose and Efficacy--A Review. Nutrients. 2016;8(2):68. Published 2016 Jan 27. doi:10.3390/nu8020068