Zalo

Tại sao quá trình trao đổi chất chậm lại theo tuổi tác?

Trang chủ | Tin tức | Thông tin Y khoa Theo dõi thông tin từ Dripcare trên google news
Quá trình trao đổi chất là tập hợp nhiều quá trình hóa học bên trong cơ thể, sự cân bằng của các hoạt động này giúp cơ thể duy trì được sức khỏe ổn định. Tuy nhiên, một điều mà ai cũng có thể nhận ra là khi tuổi càng cao, sự trao đổi chất chậm dần và không còn tốt như khi còn trẻ. Vậy tại sao quá trình trao đổi chất suy giảm dần theo tuổi tác?

1. Quá trình trao đổi chất là gì?

Trao đổi chất là sự kết hợp của tất cả các quá trình hóa học cho phép một sinh vật duy trì sự sống. Đối với con người, điều này bao gồm chuyển đổi năng lượng từ thức ăn thành năng lượng cho các nhiệm vụ duy trì sự sống như thở, tuần hoàn máu, xây dựng và sửa chữa tế bào, tiêu hóa thức ăn và loại bỏ chất thải. Nó cũng xác định bạn đốt cháy bao nhiêu calo mỗi ngày. Sự trao đổi chất của bạn càng nhanh, bạn càng đốt cháy nhiều calo.

Tốc độ trao đổi chất của bạn bị ảnh hưởng bởi bốn yếu tố chính:

  • Tốc độ trao đổi chất khi nghỉ ngơi (Resting metabolic rate - RMR): Lượng năng lượng tối thiểu cần thiết để thực hiện các quá trình cơ bản của cơ thể này trong khi nghỉ ngơi hoặc khi ngủ. Đó là lượng năng lượng cần thiết ít nhất để giữ cho bạn sống và hoạt động.
  • Hiệu ứng nhiệt của thực phẩm (TEF): Bạn đốt cháy bao nhiêu calo hay sử dụng bao nhiêu năng lượng khi thực hiện quá trình tiêu hóa và hấp thụ thức ăn. TEF thường là 10% lượng calo được đốt cháy hàng ngày của bạn.
  • Tập thể dục: Bạn đốt cháy bao nhiêu calo hay sử dụng bao nhiêu năng lượng thông qua tập thể dục.
  • Sinh nhiệt từ hoạt động không tập thể dục (NEAT): Bạn đốt cháy bao nhiêu calo hay sử dụng bao nhiêu năng lượng thông qua các hoạt động không liên quan đến việc tập thể dục, chẳng hạn như đứng, lau nhà, rửa bát đĩa và các công việc gia đình khác.

Những yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của bạn bao gồm tuổi tác, chiều cao, khối lượng cơ và các yếu tố nội tiết tố. Thật không may, các nghiên cứu thực tế đã cho thấy quá trình trao đổi chất suy giảm dần theo tuổi tác. Một số lý do cho điều này bao gồm ít hoạt động hơn, mất cơ và lão hóa các bộ phận bên trong của bạn. Những vấn đề này sẽ được trình bày rõ hơn ở phần bên dưới.

Quá trình trao đổi chất phụ thuộc vào nhiều yếu tố

2. Tại sao quá trình trao đổi chất suy giảm theo tuổi tác?

Dưới đây là một số lý do giải thích cho tình trạng giảm trao đổi chất khi về già.

2.1. Xu hướng ít hoạt động hơn khi về già

Mức độ hoạt động của con người có thể ảnh hưởng đáng kể đến tốc độ trao đổi chất trong cơ thể. Trên thực tế, những hoạt động liên quan đến việc luyện tập thể dục hoặc không liên quan đến tập thể dục chiếm khoảng 10 – 30% lượng calo bạn đốt cháy hay nói cách khác là lượng năng lượng bạn sử dụng hàng ngày. Đối với những người năng động hay những vận động viện, con số này có thể lên tới 50% hoặc cao hơn.

Thật không may là người lớn tuổi thường ít hoạt động hơn và cũng vì cơ thể họ đốt cháy ít calo hơn thông qua hoạt động. Điều đó đồng nghĩa với việc quá trình trao đổi chất suy giảm dần theo độ tuổi. Nghiên cứu cho thấy rằng hơn 25% người những ở độ tuổi 50 – 65 không tập thể dục thường xuyên ngoài giờ làm việc. Đối với những người trên 75 tuổi, con số này tăng lên hơn 33%. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng người lớn tuổi đốt cháy ít hơn khoảng 29 % lượng calo thông qua các hoạt động không liên quan đến việc tập thể dục.

Tuổi tác là nguyên nhân khiến quá trình trao đổi chất chậm

Do vậy, việc duy trì hoạt động thể chất, ở bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể giúp ngăn chặn sự sụt giảm trao đổi chất trong cơ thể. Một nghiên cứu trên 65 người trẻ khỏe mạnh (21 – 35 tuổi) và người lớn tuổi (50 – 72 tuổi) cho thấy rằng tập thể dục thường xuyên giúp ngăn quá trình trao đổi chất suy giảm theo tuổi tác.

2.2. Xu hướng mất cơ bắp theo tuổi tác

Người trưởng thành trung bình mất 3 – 8% khối lượng cơ bắp trong khoảng 10 năm kể từ khi bước sang tuổi 30. Trên thực tế, nhiều nghiên cứu cho thấy rằng khi bạn 80 tuổi, khối lượng cơ bắp trong cơ thể bạn có thể ít hơn khoảng 30% so với thời điểm 20 tuổi.

Tình trạng mất cơ theo tuổi tác này được gọi với tên tiếng anh là Sarcopenia, có thể dẫn đến gãy xương, suy nhược và tử vong sớm. Sarcopenia cũng gián tiếp làm giảm trao đổi chất trong cơ thể bạn. Nguyên nhân là vì với khối lượng cơ bắp càng nhiều sẽ càng làm tăng quá trình trao đổi chất khi nghỉ ngơi. Hay nói cách khác, khối lượng cơ bắp trong cơ thể tỉ lệ thuận với tốc độ trao đổi chất khi nghỉ ngơi (Resting metabolic rate - RMR).

Một nghiên cứu trên 959 người cho thấy những người ở độ tuổi 70 có khối lượng cơ ít hơn 20 pound (9 kg) và tốc độ trao đổi chất khi nghỉ ngơi (Resting metabolic rate - RMR) chậm hơn 11% so với những người ở độ tuổi 40. 

Ngoài ra, khối lượng cơ bắp thường bị ảnh hưởng bởi mức độ hoạt động của bạn, nên ít hoạt động hơn khi về già cũng là một lý do có thể khiến bạn mất nhiều cơ hơn. Các lý do khác bao gồm tiêu thụ ít calo và protein hơn, cũng như giảm sản xuất một số loại hormone quan trọng, chẳng hạn như estrogen, testosterone và hormone tăng trưởng.

Quá trình trao đổi chất suy giảm do mất khối lượng cơ bắp

2.3. Các cơ chế khác

Tốc độ trao đổi chất khi nghỉ ngơi (Resting metabolic rate - RMR) của bạn được xác định bởi các phản ứng hóa học bên trong cơ thể. Hai thành phần tế bào thúc đẩy các phản ứng này là kênh bơm Natri - Kali và ty thể của bạn. Kênh bơm Natri - Kali giúp tạo ra các xung thần kinh, co bóp cơ và tim, trong khi ty thể là thành phần chính tham gia vào chức năng tạo ra năng lượng cho các tế bào trong cơ thể. 

Những nghiên cứu trên lâm sàng và cả trong phòng thí nghiệm đã cho thấy rằng cả hai thành phần này đều mất đi tính hiệu quả theo tuổi tác, cụ thể hơn chức năng của hai thành phần này bị suy giảm khi một người già đi và do đó làm chậm quá trình trao đổi chất của họ.

Một nghiên cứu đã so sánh tốc độ bơm Natri - Kali giữa 27 nam giới trẻ tuổi và 25 nam giới lớn tuổi. “Máy bơm” này hoạt động chậm hơn 18% ở người lớn tuổi, dẫn đến đốt cháy ít hơn khoảng 101 calo mỗi ngày. Một nghiên cứu khác đã so sánh những thay đổi trong ty thể giữa 9 người trẻ tuổi (tuổi trung bình 39) và 40 người lớn tuổi (tuổi trung bình 69). Các nhà khoa học phát hiện ra rằng người lớn tuổi có ít ty thể hơn 20% so với những người trẻ tuổi. Ngoài ra, ty thể của họ còn hoạt động kém hiệu quả hơn gần 50% trong việc sử dụng oxy để tạo ra năng lượng, đây được xem là một trong những quá trình quan trọng giúp thúc đẩy quá trình trao đổi chất của bạn.

Nếu so với hoạt động thể chất giảm sút và khối lượng cơ bắp mất đi theo tuổi tác, những thành phần bên trong này có ít ảnh hưởng hơn đến tốc độ trao đổi chất của bạn.

Luyện tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường trao đổi chất hiệu quả

3. Làm thế nào để biết quá trình trao đổi chất chậm lại?

Một điều tất yếu là quá trình trao đổi chất của bạn sẽ không giảm mạnh chỉ sau một đêm, sẽ có những dấu hiệu rõ ràng theo thời gian báo hiệu rằng quá trình trao đổi chất của bạn đang bắt đầu chậm lại. Điều quan trọng là phải lưu ý những dấu hiệu nhận biết này ngay bây giờ để bạn biết và liên hệ với các bác sĩ của bạn để được đánh giá thêm.

  • Bạn đang gặp khó khăn trong việc giảm cân hoặc duy trì cân nặng khỏe mạnh: Khi quá trình trao đổi chất chậm lại, chúng ta đốt cháy ít calo hơn, khiến việc giảm cân hoặc duy trì cân nặng khỏe mạnh trở nên khó khăn hơn.
  • Bạn thường xuyên cảm thấy mệt mỏi: Khi quá trình trao đổi chất chậm lại, cơ thể sẽ khó chuyển hóa thức ăn thành năng lượng hơn, ít năng lượng hơn có thể dẫn đến cảm giác mệt mỏi.
  • Bạn đang gặp rắc rối với việc tiêu hóa thức ăn: Quá trình di chuyển của thức ăn qua hệ thống tiêu hóa của chúng ta, cũng như việc chuyển hóa và hấp thụ thức ăn sẽ chậm lại, điều này có thể khiến bạn trở nên khó chịu trong việc ăn uống.
  • Bạn không thể chịu được cái lạnh: Hãy nhớ rằng một trong những chức năng của quá trình trao đổi chất là giúp duy trì nhiệt độ cơ thể. Vì vậy, khi nó chậm lại, bạn sẽ thấy cơ thể giảm sản xuất nhiệt, khiến bạn nhạy cảm hơn với nhiệt độ lạnh.
  • Da của bạn cảm thấy khô hơn bình thường: Quá trình trao đổi chất chậm hơn cũng có thể dẫn đến việc da tiết ra ít dầu hơn và dẫn đến làn da kém ẩm hơn.
  • Bạn bắt đầu bị rụng tóc: Sự dao động hay cụ thể là sự tụt giảm của nội tiết tố có thể liên quan đến việc giảm quá trình trao đổi chất, dẫn đến rụng tóc.
  • Những thay đổi trong sức khỏe sinh sản: Nồng độ nội tiết tố trong cơ thể bị giảm xuống liên quan đến sự trao đổi chất kém đi khi ta về già, đặc biệt là Estrogen và Testosterone có thể làm suy giảm các chức năng sinh sản cũng như đời sống tình dục của bạn. 
Chế độ ăn uống lành mạnh cũng giúp cải thiện trao đổi chất hơn

Quá trình lão hóa là một quy luật tự nhiên mà con người không thể chống lại được. Cũng vậy, quá trình trao đổi chất của cơ thể cũng vì thế mà giảm dần theo tuổi tác. Tuy nhiên, vẫn có những cách có thể giúp bạn kiềm hãm lại quá trình này, hay ít ra có thể giúp cải thiện được những “hậu quả” của việc giảm quá trình trao đổi chất gây ra. Hãy luôn nói chuyện với bác sĩ về những bất thường trong cơ thể bạn để sớm tìm ra nguyên nhân và điều trị kịp thời.

Có thể thấy, khi quá trình trao đổi chất chậm lại, chúng ta đốt cháy ít calo hơn, khiến việc giảm cân hoặc duy trì cân nặng khỏe mạnh trở nên khó khăn hơn. Từ đó gây ra nhiều bệnh lý, các bệnh chuyển hóa nguy hiểm.

Để quản trị cân nặng hiệu quả, giảm thiểu những hệ lụy do chậm quá trình trao đổi chất gây ra, ngoài việc xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh, hoạt động thể chất phù hợp bạn có thể tham khảo liệu pháp tiêu hao năng lượng giúp tiêu hao và loại bỏ mỡ thừa trong cơ thể.

Đây là phương pháp giảm cân chuẩn y khoa nhất hiện nay đã và đang được áp dụng đối với các nước phát triển trên toàn thế giới. Với phương pháp này thì những người đang trong thời gian thừa cân, béo bụng và béo phì không cần phải thực hiện các phương pháp thủ thuật phẫu thuật xâm lấn, thay vào đó là tiến hành truyền các dung dịch tiêu hao năng lượng. Bạn sẽ được thực hiện bằng phương pháp truyền dịch truyền tĩnh mạch các loại vitamin nhóm B, C và khoáng chất selen. Đây là tổ hợp các chất có công dụng tốt đối với quá trình chuyển hóa mỡ thừa trong cơ thể thành năng lượng ATP một cách mạnh mẽ. Qua đó, thực hiện phương pháp này có vai trò phục vụ cho các hoạt động hàng ngày. Lượng mỡ dư thừa trong cơ thể người bao gồm cả mỡ nội tạng đều sẽ được chuyển hóa. Thông qua đó mà phương pháp này không chỉ có tác dụng giảm mỡ bụng, giảm mỡ bắp chân hiệu quả mà còn giúp chúng ta giảm cân đồng đều.

Trước khi thực hiện liệu trình, bạn sẽ được bác sĩ thăm khám, làm xét nghiệm liên quan, sau đó sẽ lựa chọn được liệu trình phù hợp với thể trạng cũng như nhu cầu của bản thân, đảm bảo hiệu quả và tránh những tác dụng phụ không mong muốn.

Để đặt hẹn thăm khám và tư vấn tại phòng khám Drip Hydration, Quý khách vui lòng bấm số 094 164 8888 hoặc đăng ký tư vấn theo mẫu
xem thêm
Cách tăng cường trao đổi chất giảm cân

Cách tăng cường trao đổi chất giảm cân

Trao đổi chất của cơ thể và giảm cân: Cách bạn đốt cháy calo

Trao đổi chất của cơ thể và giảm cân: Cách bạn đốt cháy calo

Cách tính calo trong thực đơn eat clean để giảm cân

Cách tính calo trong thực đơn eat clean để giảm cân

Nguy cơ tiểu đường type 2 tuổi trung niên

Nguy cơ tiểu đường type 2 tuổi trung niên

Người bị cường giáp có tăng cân không?

Người bị cường giáp có tăng cân không?

261

Bài viết hữu ích?