Trao đổi chất là sự kết hợp của tất cả các quá trình hóa học cho phép một sinh vật duy trì sự sống. Đối với con người, điều này bao gồm chuyển đổi năng lượng từ thức ăn thành năng lượng cho các nhiệm vụ duy trì sự sống như thở, tuần hoàn máu, xây dựng và sửa chữa tế bào, tiêu hóa thức ăn và loại bỏ chất thải. Nó cũng xác định bạn đốt cháy bao nhiêu calo mỗi ngày. Sự trao đổi chất của bạn càng nhanh, bạn càng đốt cháy nhiều calo.
Tốc độ trao đổi chất của bạn bị ảnh hưởng bởi bốn yếu tố chính:
Những yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của bạn bao gồm tuổi tác, chiều cao, khối lượng cơ và các yếu tố nội tiết tố. Thật không may, các nghiên cứu thực tế đã cho thấy quá trình trao đổi chất suy giảm dần theo tuổi tác. Một số lý do cho điều này bao gồm ít hoạt động hơn, mất cơ và lão hóa các bộ phận bên trong của bạn. Những vấn đề này sẽ được trình bày rõ hơn ở phần bên dưới.
Dưới đây là một số lý do giải thích cho tình trạng giảm trao đổi chất khi về già.
Mức độ hoạt động của con người có thể ảnh hưởng đáng kể đến tốc độ trao đổi chất trong cơ thể. Trên thực tế, những hoạt động liên quan đến việc luyện tập thể dục hoặc không liên quan đến tập thể dục chiếm khoảng 10 – 30% lượng calo bạn đốt cháy hay nói cách khác là lượng năng lượng bạn sử dụng hàng ngày. Đối với những người năng động hay những vận động viện, con số này có thể lên tới 50% hoặc cao hơn.
Thật không may là người lớn tuổi thường ít hoạt động hơn và cũng vì cơ thể họ đốt cháy ít calo hơn thông qua hoạt động. Điều đó đồng nghĩa với việc quá trình trao đổi chất suy giảm dần theo độ tuổi. Nghiên cứu cho thấy rằng hơn 25% người những ở độ tuổi 50 – 65 không tập thể dục thường xuyên ngoài giờ làm việc. Đối với những người trên 75 tuổi, con số này tăng lên hơn 33%. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng người lớn tuổi đốt cháy ít hơn khoảng 29 % lượng calo thông qua các hoạt động không liên quan đến việc tập thể dục.
Do vậy, việc duy trì hoạt động thể chất, ở bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể giúp ngăn chặn sự sụt giảm trao đổi chất trong cơ thể. Một nghiên cứu trên 65 người trẻ khỏe mạnh (21 – 35 tuổi) và người lớn tuổi (50 – 72 tuổi) cho thấy rằng tập thể dục thường xuyên giúp ngăn quá trình trao đổi chất suy giảm theo tuổi tác.
Người trưởng thành trung bình mất 3 – 8% khối lượng cơ bắp trong khoảng 10 năm kể từ khi bước sang tuổi 30. Trên thực tế, nhiều nghiên cứu cho thấy rằng khi bạn 80 tuổi, khối lượng cơ bắp trong cơ thể bạn có thể ít hơn khoảng 30% so với thời điểm 20 tuổi.
Tình trạng mất cơ theo tuổi tác này được gọi với tên tiếng anh là Sarcopenia, có thể dẫn đến gãy xương, suy nhược và tử vong sớm. Sarcopenia cũng gián tiếp làm giảm trao đổi chất trong cơ thể bạn. Nguyên nhân là vì với khối lượng cơ bắp càng nhiều sẽ càng làm tăng quá trình trao đổi chất khi nghỉ ngơi. Hay nói cách khác, khối lượng cơ bắp trong cơ thể tỉ lệ thuận với tốc độ trao đổi chất khi nghỉ ngơi (Resting metabolic rate - RMR).
Một nghiên cứu trên 959 người cho thấy những người ở độ tuổi 70 có khối lượng cơ ít hơn 20 pound (9 kg) và tốc độ trao đổi chất khi nghỉ ngơi (Resting metabolic rate - RMR) chậm hơn 11% so với những người ở độ tuổi 40.
Ngoài ra, khối lượng cơ bắp thường bị ảnh hưởng bởi mức độ hoạt động của bạn, nên ít hoạt động hơn khi về già cũng là một lý do có thể khiến bạn mất nhiều cơ hơn. Các lý do khác bao gồm tiêu thụ ít calo và protein hơn, cũng như giảm sản xuất một số loại hormone quan trọng, chẳng hạn như estrogen, testosterone và hormone tăng trưởng.
Tốc độ trao đổi chất khi nghỉ ngơi (Resting metabolic rate - RMR) của bạn được xác định bởi các phản ứng hóa học bên trong cơ thể. Hai thành phần tế bào thúc đẩy các phản ứng này là kênh bơm Natri - Kali và ty thể của bạn. Kênh bơm Natri - Kali giúp tạo ra các xung thần kinh, co bóp cơ và tim, trong khi ty thể là thành phần chính tham gia vào chức năng tạo ra năng lượng cho các tế bào trong cơ thể.
Những nghiên cứu trên lâm sàng và cả trong phòng thí nghiệm đã cho thấy rằng cả hai thành phần này đều mất đi tính hiệu quả theo tuổi tác, cụ thể hơn chức năng của hai thành phần này bị suy giảm khi một người già đi và do đó làm chậm quá trình trao đổi chất của họ.
Một nghiên cứu đã so sánh tốc độ bơm Natri - Kali giữa 27 nam giới trẻ tuổi và 25 nam giới lớn tuổi. “Máy bơm” này hoạt động chậm hơn 18% ở người lớn tuổi, dẫn đến đốt cháy ít hơn khoảng 101 calo mỗi ngày. Một nghiên cứu khác đã so sánh những thay đổi trong ty thể giữa 9 người trẻ tuổi (tuổi trung bình 39) và 40 người lớn tuổi (tuổi trung bình 69). Các nhà khoa học phát hiện ra rằng người lớn tuổi có ít ty thể hơn 20% so với những người trẻ tuổi. Ngoài ra, ty thể của họ còn hoạt động kém hiệu quả hơn gần 50% trong việc sử dụng oxy để tạo ra năng lượng, đây được xem là một trong những quá trình quan trọng giúp thúc đẩy quá trình trao đổi chất của bạn.
Nếu so với hoạt động thể chất giảm sút và khối lượng cơ bắp mất đi theo tuổi tác, những thành phần bên trong này có ít ảnh hưởng hơn đến tốc độ trao đổi chất của bạn.
Một điều tất yếu là quá trình trao đổi chất của bạn sẽ không giảm mạnh chỉ sau một đêm, sẽ có những dấu hiệu rõ ràng theo thời gian báo hiệu rằng quá trình trao đổi chất của bạn đang bắt đầu chậm lại. Điều quan trọng là phải lưu ý những dấu hiệu nhận biết này ngay bây giờ để bạn biết và liên hệ với các bác sĩ của bạn để được đánh giá thêm.
Quá trình lão hóa là một quy luật tự nhiên mà con người không thể chống lại được. Cũng vậy, quá trình trao đổi chất của cơ thể cũng vì thế mà giảm dần theo tuổi tác. Tuy nhiên, vẫn có những cách có thể giúp bạn kiềm hãm lại quá trình này, hay ít ra có thể giúp cải thiện được những “hậu quả” của việc giảm quá trình trao đổi chất gây ra. Hãy luôn nói chuyện với bác sĩ về những bất thường trong cơ thể bạn để sớm tìm ra nguyên nhân và điều trị kịp thời.
Có thể thấy, khi quá trình trao đổi chất chậm lại, chúng ta đốt cháy ít calo hơn, khiến việc giảm cân hoặc duy trì cân nặng khỏe mạnh trở nên khó khăn hơn. Từ đó gây ra nhiều bệnh lý, các bệnh chuyển hóa nguy hiểm.
Để quản trị cân nặng hiệu quả, giảm thiểu những hệ lụy do chậm quá trình trao đổi chất gây ra, ngoài việc xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh, hoạt động thể chất phù hợp bạn có thể tham khảo liệu pháp tiêu hao năng lượng giúp tiêu hao và loại bỏ mỡ thừa trong cơ thể.
Đây là phương pháp giảm cân chuẩn y khoa nhất hiện nay đã và đang được áp dụng đối với các nước phát triển trên toàn thế giới. Với phương pháp này thì những người đang trong thời gian thừa cân, béo bụng và béo phì không cần phải thực hiện các phương pháp thủ thuật phẫu thuật xâm lấn, thay vào đó là tiến hành truyền các dung dịch tiêu hao năng lượng. Bạn sẽ được thực hiện bằng phương pháp truyền dịch truyền tĩnh mạch các loại vitamin nhóm B, C và khoáng chất selen. Đây là tổ hợp các chất có công dụng tốt đối với quá trình chuyển hóa mỡ thừa trong cơ thể thành năng lượng ATP một cách mạnh mẽ. Qua đó, thực hiện phương pháp này có vai trò phục vụ cho các hoạt động hàng ngày. Lượng mỡ dư thừa trong cơ thể người bao gồm cả mỡ nội tạng đều sẽ được chuyển hóa. Thông qua đó mà phương pháp này không chỉ có tác dụng giảm mỡ bụng, giảm mỡ bắp chân hiệu quả mà còn giúp chúng ta giảm cân đồng đều.
Trước khi thực hiện liệu trình, bạn sẽ được bác sĩ thăm khám, làm xét nghiệm liên quan, sau đó sẽ lựa chọn được liệu trình phù hợp với thể trạng cũng như nhu cầu của bản thân, đảm bảo hiệu quả và tránh những tác dụng phụ không mong muốn.
416
Bài viết hữu ích?
Bài viết hữu ích?
416
Bài viết hữu ích?