Dầu dừa có chứa chất béo bão hòa không? Muốn giảm béo có nên ăn dầu dừa không?

1. Dầu dừa có chứa chất béo bão hòa không? Hàm lượng của nó là bao nhiêu?

Dầu dừa được làm bằng cách ép cùi dừa tươi hoặc cùi dừa khô gọi là cùi dừa. Dầu dừa nguyên chất sử dụng thịt tươi, trong khi dầu dừa tinh luyện thường sử dụng cùi dừa. 

Dầu dừa có chứa chất béo bão hòa không tốt cho sức khỏe, khi tiêu thụ quá mức sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh lý về tim mạch. Đối với những người có nguy cơ mắc bệnh tim do các yếu tố nguy cơ khác bao gồm béo phì, cholesterol cao hoặc sử dụng thuốc lá, việc sử dụng quá nhiều dầu dừa sẽ gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. 

Dầu dừa có chứa 100% chất béo, trong đó có đến 80-90% là chất béo bão hòa. Chất béo bão hòa trong dầu dừa mang lại cho nó một kết cấu vững chắc ở nhiệt độ lạnh hoặc nhiệt độ phòng. Dầu dừa có chứa chất béo bão hòa được tạo thành từ những phân tử nhỏ hơn gọi là axit béo và có một số loại axit béo bão hòa. Axit lauric kết hợp với axit myristic và palmitic trong thành phần dầu dừa đã được chứng minh trong nghiên cứu là làm tăng mức LDL có hại. Ngoài ra, trong thành phần của dầu dừa còn có một lượng nhỏ chất béo không bão hòa đơn và không bão hòa đa.

Dầu dừa không chứa cholesterol, không có chất xơ và chỉ có một lượng nhỏ vitamin, khoáng chất và sterol thực vật. Sterol thực vật có cấu trúc hóa học tương tự như cholesterol trong máu và có thể có lợi ích giúp ngăn chặn sự hấp thụ cholesterol trong cơ thể. Tuy nhiên, lượng tìm thấy trong một vài thìa dầu dừa là quá nhỏ để tạo ra tác dụng có lợi cho sức khỏe con người

Mặc dù dầu dừa chứa hàm lượng chất béo bão hòa cao nhưng nó hoạt động khác trong cơ thể so với chất béo bão hòa từ các thực phẩm khác. Chất béo bão hòa trong dầu dừa có cấu trúc hóa học thành chuỗi dài trung bình, trong khi chất béo bão hòa có trong thịt bò và phô mai, được cấu trúc thành chuỗi dài hơn. Dầu dừa có chứa chất béo bão hòa dễ dàng bị phân hủy hơn, được hấp thụ trực tiếp vào máu và được vận chuyển nhanh chóng đến gan để sản xuất năng lượng. Điều đó nói lên rằng, các nghiên cứu đánh giá tác dụng đầy đủ của dầu dừa đối với nguy cơ mắc bệnh tim còn hạn chế.

2. Muốn giảm béo có nên ăn dầu dừa?

Với hàm lượng cao chất béo bão hòa trong dầu dừa, câu hỏi đặt ra là dầu dừa có gây béo không hay muốn giảm béo có nên ăn dầu dừa hay không? Câu trả lời là bạn nên sử dụng với số lượng hạn chế. Hướng dẫn chế độ ăn uống hiện tại cho người Mỹ khuyến nghị tiêu thụ không quá 10% tổng lượng calo từ chất béo bão hòa. Đồng thời, Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) đã đưa ra khuyến nghị thay thế chất béo bão hòa trong chế độ ăn uống bao gồm cả dầu dừa bằng chất béo không bão hòa. Tác dụng để giảm nguy cơ tim mạch bằng cách giảm mức cholesterol toàn phần và cholesterol LDL (cholesterol xấu) trong máu.

Cơ sở lý luận đằng sau khuyến nghị của AHA là việc tiêu thụ chất béo không bão hòa thay cho chất béo bão hòa sẽ làm giảm cholesterol LDL “xấu” và cải thiện tỷ lệ cholesterol toàn phần so với cholesterol HDL “tốt”, giảm nguy cơ mắc bệnh lý về tim mạch. Đối với những người có nguy cơ hoặc đã mắc bệnh tim, AHA khuyến cáo không quá 6% tổng lượng calo từ chất béo bão hòa hoặc khoảng 13 gam dựa trên chế độ ăn 2.000 calo. Một thìa dầu dừa gần đạt đến giới hạn đó tương đương với khoảng 12 gam chất béo bão hòa mỗi ngày.

Nhiều tuyên bố về lợi ích của dầu dừa dựa trên các nghiên cứu sử dụng công thức chế biến đặc biệt của dầu dừa được làm từ 100% chất béo trung tính chuỗi trung bình (MCT). MCT có cấu trúc hóa học ngắn hơn các chất béo khác và được cơ thể hấp thụ và chuyển hóa nhanh chóng, được cho là có tác dụng tạo cảm giác no lâu hơn và ngăn ngừa việc tích trữ chất béo. Tuy nhiên, hiện nay, các loại dầu dừa được bày bán chủ yếu là axit lauric, được hấp thu và chuyển hóa chậm hơn MCT. Kết quả là, những lợi ích sức khỏe được báo cáo từ dầu dừa MCT được làm đặc biệt không thể áp dụng cho dầu dừa thông thường.

Dựa trên các bằng chứng hiện tại, dầu dừa không phải là siêu thực phẩm cũng không phải là chất độc. Đúng hơn, vai trò của dầu dừa trong chế độ ăn kiêng nằm ở giữa. Dầu dừa có hương vị độc đáo và tốt nhất nên tiêu thụ với số lượng nhỏ, như một sự thay thế định kỳ cho các loại dầu thực vật khác như ô liu hoặc cải dầu rất giàu chất béo không bão hòa. Sự lựa chọn chế độ ăn kiêng này nên được thực hiện trong chế độ ăn uống lành mạnh tổng thể và trong giới hạn khuyến nghị về lượng chất béo bão hòa.

Cơ chế tích trữ chất béo trong cơ thể là một quá trình phức tạp bao gồm nhiều con đường sinh lý cũng như phản ứng phân tử khác nhau. Khi tuổi càng cao thì nguy cơ tích mỡ xấu khi tuổi càng lớn và khả năng chuyển hoá càng kém. Đồng thời, việc tăng cân quá nhanh có thể đi kèm với các nguy cơ về sức khỏe và bệnh tật. Việc giảm mỡ giảm cân nên có sự tham vấn với các bác sĩ để đảm bảo bền vững và giảm nguy cơ tái béo.

Ngày nay, nếu muốn giảm cân hiệu quả, bạn có thể tham khảo liệu pháp tiêu hao năng lượng. Phương pháp này sử dụng vitamin & khoáng chất để thúc đẩy sự chuyển hóa mỡ theo cơ chế tự nhiên, không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Trước khi thực hiện, bạn sẽ được đánh giá sức khỏe tổng thể và bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ giảm cân phù hợp với từng người dựa trên kết quả xét nghiệm cơ bản như xét nghiệm máu, chỉ số khối cơ thể (BMI). Trong suốt quá trình thực hiện liệu trình sẽ luôn có bác sĩ theo sát, lên kế hoạch dinh dưỡng và tập luyện phù hợp với thể trạng của từng người.

Tài liệu tham khảo: Health.harvard.edu, Utswmed.org