Các biện pháp phòng ngừa sa sút trí tuệ sớm

1. Các biện pháp phòng ngừa sa sút trí tuệ

Không có biện pháp nào có thể ngăn chặn hoàn toàn sa sút trí tuệ, nhưng có những biện pháp mà bạn có thể thực hiện để giảm thiểu nguy cơ hoặc làm chậm lại sự tiến triển của căn bệnh này:

1.1. Hoạt động kích thích não

Giải câu đố, đọc sách, rèn luyện trí nhớ và tham gia trò chơi chữ có thể trì hoãn sự xuất hiện của bệnh sa sút trí tuệ. Đồng thời các hoạt động này cũng giảm ảnh hưởng của bệnh đối với cơ thể. 

1.2. Bỏ hút thuốc lá 

Nghiên cứu cho thấy, hút thuốc lá ở tuổi trung niên trở lên có thể làm tăng nguy cơ mắc sa sút trí tuệ và các bệnh về mạch máu. Bỏ hút thuốc có thể làm giảm nguy cơ và cải thiện sức khỏe tổng thể.

1.3. Bổ sung đủ vitamin

Vitamin D, B và C đều quan trọng để ngăn chặn sa sút trí tuệ. Bổ sung vitamin D thông qua viên uống hoặc từ thực phẩm như sữa, trứng, hải sản… có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.

1.4. Quản lý nguy cơ tim mạch

Kiểm soát tiểu đường, điều trị huyết áp cao và duy trì chỉ số khối cơ thể (BMI) là quan trọng để giảm nguy cơ đột quỵ và sa sút trí tuệ mạch máu.

1.5. Điều trị các vấn đề liên quan

Điều trị các vấn đề như trầm cảm, mất thính lực, lo âu có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh sa sút trí tuệ.

1.6. Duy trì thói quen ăn uống lành mạnh

Chế độ ăn uống giàu rau, trái cây, ngũ cốc và axit béo omega-3 có thể tăng cường sức khỏe, giảm nguy cơ sa sút trí tuệ.

1.7. Cải thiện chất lượng giấc ngủ

Xây dựng chế độ sinh hoạt khoa học để có chất lượng giấc ngủ tốt. Việc đảm bảo có một giấc ngủ đủ và chất lượng trong khoảng 8 tiếng mỗi đêm không chỉ là chìa khóa để duy trì sự khỏe mạnh cho thần kinh mà còn là biện pháp phòng tránh sa sút trí tuệ hiệu quả. 

1.8. Hoạt động thể chất và xã hội

Tăng cường hoạt động thể chất và tương tác xã hội có thể làm chậm sự phát triển của sa sút trí tuệ cũng như giảm các triệu chứng của bệnh. Việc di chuyển nhiều và tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần là vô cùng cần thiết.

2. Sa sút trí tuệ có phòng ngừa sớm được không?

Bệnh sa sút trí tuệ hoàn toàn có thể được phòng ngừa sớm thông qua việc thực hiện các biện pháp tích cực về lối sống và chăm sóc sức khỏe toàn diện. Sa sút trí tuệ thường phát triển qua 3 giai đoạn, mỗi giai đoạn mang đến biểu hiện và ảnh hưởng đặc trưng. 

• Giai đoạn sớm thường xuất hiện những dấu hiệu như rối loạn ngôn ngữ, giảm trí nhớ gần, suy giảm khả năng nhận thức. 
• Ở giai đoạn giữa, tình trạng trí tuệ suy giảm mạnh hơn cùng với sự thay đổi hành vi và tính cách. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động thường ngày như mặc quần áo, tắm rửa, duy trì vệ sinh cá nhân. Khả năng thu nhận thông tin giảm sút, gây ra rối loạn định hướng không gian và thời gian. Sự lạc lõng thậm chí là hoang tưởng có thể xuất hiện. 
• Đến giai đoạn nặng, người bệnh phải phụ thuộc hoàn toàn vào người khác. Họ không còn khả năng nhận biết người thân, không thể di chuyển và phải nằm một chỗ. Rủi ro tử vong do các bệnh nhiễm trùng cũng tăng lên trong giai đoạn này.

Không nên coi nhẹ những biểu hiện đầu tiên vì chúng có thể là dấu hiệu của suy giảm trí tuệ và sa sút trí nhớ. Chẩn đoán sớm sa sút trí tuệ mang lại lợi ích lớn trong việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Các phương pháp thể dục trị liệu, tập nhận thức và trí nhớ, không dùng thuốc, sử dụng thuốc, chăm sóc toàn diện có thể làm giảm các triệu chứng, cải thiện trí nhớ và làm chậm quá trình tiến triển của bệnh. 

Để phòng ngừa sớm bệnh sa sút trí tuệ, việc điều trị và kiểm soát các yếu tố nguy cơ như bệnh lý mạch máu não, tiểu đường, cao huyết áp, rối loạn lipid máu, béo phì là quan trọng. Bên cạnh đó, cũng cần thực hiện các biện pháp như hạn chế rượu bia, thuốc lá, ăn uống cân bằng, duy trì lối sống lành mạnh, tập thể dục đều đặn để giảm nguy cơ suy giảm trí nhớ và sa sút trí tuệ.

3. Các điểm cần lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân sa sút trí tuệ

Phòng ngừa bệnh sa sút trí tuệ là một quá trình dài và quan trọng, có những điều cần lưu ý để giữ cho tâm trí luôn khỏe mạnh. Dưới đây là một số điểm cần lưu ý khi thực hiện các biện pháp phòng ngừa sa sút trí tuệ sớm:

• Bảo đảm chế độ ăn uống cân bằng, giàu omega-3, khoáng chất và vitamin. Các thực phẩm như hạt hạnh nhân, cá hồi, rau xanh… cung cấp các dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển và bảo vệ não khỏi sự suy giảm.
• Tập thể dục đều đặn không chỉ tốt cho sức khỏe cơ bắp mà còn tác động tích cực đến não. Tập thể dục giúp cải thiện tư duy, tăng cường trí nhớ và giảm nguy cơ sa sút trí tuệ.
• Chăm sóc sức khỏe toàn diện để kiểm soát các yếu tố nguy cơ như huyết áp cao, tiểu đường và cholesterol. Những vấn đề này có thể tăng nguy cơ mắc sa sút trí tuệ. 
• Duy trì mối quan hệ xã hội tích cực và tham gia vào các hoạt động cộng đồng. Giao tiếp xã hội và tương tác với mọi người có thể giữ cho tâm trí hoạt động và phát triển.
• Đến các phòng khám trí nhớ hoặc bệnh viện để thực hiện kiểm tra định kỳ với bác sĩ chuyên khoa. Việc này có thể giúp phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu nào của sa sút trí tuệ và kế hoạch phòng ngừa cụ thể. 

Việc duy trì một lối sống lành mạnh và tích hợp các biện pháp phòng ngừa sớm không chỉ giúp bảo vệ não mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì một cuộc sống khỏe mạnh, chất lượng.

Áp dụng các cách phòng bệnh sa sút trí tuệ sớm không chỉ giúp bảo vệ tâm trí mà còn là chìa khóa cho một cuộc sống khỏe mạnh và trí óc linh hoạt. Bằng cách duy trì lối sống lành mạnh, tập thể dục đều đặn và chăm sóc sức khỏe toàn diện, chúng ta có thể giảm nguy cơ mắc bệnh và tối ưu hóa chất lượng cuộc sống.

Trên đây là những biện pháp phòng ngừa sa sút trí tuệ được đánh giá cao về tính hiệu quả. Do đó bạn có thể tham khảo và áp dụng để sức khỏe và tinh thần sớm được cải thiện.

Nguồn: stanfordhealthcare.org - nhs.uk