Béo phì liên quan đến thực phẩm chế biến: Những điều cần tránh trong chế độ ăn uống

1. Thực phẩm chế biến sẵn là gì?

Thực phẩm chế biến sẵn là những sản phẩm thực phẩm đã trải qua nhiều phương pháp bảo quản, chuẩn bị hoặc chế biến và biến đổi trước khi bán cho người tiêu dùng. Các quy trình này thường được thiết kế để kéo dài thời hạn sử dụng, tăng hương vị hoặc cải thiện sự tiện lợi của thực phẩm. Thực phẩm chế biến sẵn có thể bao gồm từ các quy trình đơn giản như đông lạnh hoặc đóng hộp đến các phương pháp phức tạp hơn liên quan đến việc bổ sung chất bảo quản, hương vị nhân tạo, màu sắc và các hóa chất khác.

Một số ví dụ phổ biến về thực phẩm chế biến sẵn bao gồm:

• Trái cây và rau đóng hộp: Trái cây và rau được bảo quản trong hộp, thường có thêm muối hoặc đường.
• Đồ ăn nhẹ đóng gói: Khoai tây chiên, bánh quy và các đồ ăn nhẹ ăn liền khác thường chứa nhiều chất béo, đường và natri không lành mạnh. Đây là những loại thực phẩm chế biến sẵn thường gặp nhất
• Ngũ cốc ăn sáng: Ngũ cốc ăn liền có thể có thêm đường, hương vị nhân tạo và màu sắc.
• Đồ đông lạnh: Những món ăn được nấu sẵn và đông lạnh để thuận tiện và thường chứa hàm lượng natri và chất bảo quản cao.
• Thịt nguội: Các loại thịt đã qua chế biến như xúc xích, thịt xông khói, giăm bông và xúc xích, có thể chứa hàm lượng natri và chất phụ gia cao.
• Đồ uống có đường: Nước ngọt, nước tăng lực và nước ép trái cây có thêm đường và chất làm ngọt nhân tạo.

Điều quan trọng cần lưu ý là không phải tất cả thực phẩm chế biến sẵn đều có hại cho sức khỏe, vì một số phương pháp chế biến có thể bảo quản chất dinh dưỡng và làm cho thực phẩm dễ tiếp cận và thuận tiện hơn. Tuy nhiên, nhiều loại thực phẩm đã qua chế biến, đặc biệt là những loại có nhiều đường bổ sung, chất béo không lành mạnh và natri, có liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, chẳng hạn như béo phì, bệnh tim và tiểu đường. Do đó, điều cần thiết là phải chú ý đến việc hạn chế các loại và lượng thực phẩm chế biến sẵn được tiêu thụ như một phần của chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh. Lựa chọn thực phẩm nguyên chất, chế biến tối thiểu như trái cây tươi, rau, protein nạc và ngũ cốc nguyên hạt thường được khuyến nghị để tăng cường sức khỏe.

2. Béo phì do ăn đồ chế biến sẵn

Béo phì do ăn đồ chế biến sẵn có thể xảy ra rất dễ dàng vì một số lý do:

• Chứa nhiều chất béo và calo không lành mạnh: Nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều chất béo không lành mạnh, chẳng hạn như chất béo chuyển hóa và chất béo bão hòa, chứa nhiều calo và có thể dẫn đến tăng cân khi tiêu thụ quá mức. Ngoài ra, thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều đường bổ sung và carbohydrate tinh chế, điều này cũng có thể góp phần làm tăng cân.
• Ít chất dinh dưỡng thiết yếu: Thực phẩm chế biến sẵn thường bị loại bỏ các chất dinh dưỡng thiết yếu trong quá trình sản xuất. Kết quả là, các loại thức ăn này thường thiếu vitamin, khoáng chất và chất xơ có trong thực phẩm nguyên chất, chưa qua chế biến. Điều này có thể dẫn đến ăn quá nhiều, vì cơ thể có thể tiếp tục thèm các chất dinh dưỡng bị thiếu trong chế độ ăn uống.
• Hàm lượng natri cao: Thực phẩm đã qua chế biến, đặc biệt là đồ ăn nhẹ đóng gói, súp đóng hộp và thức ăn nhanh, có xu hướng chứa nhiều muối hay natri để tăng hương vị và kéo dài thời hạn sử dụng. Tiêu thụ quá nhiều natri có thể dẫn đến giữ nước và tăng huyết áp, cả hai đều là yếu tố nguy cơ gây béo phì do ăn đồ chế biến sẵn và các vấn đề sức khỏe khác.
• Làm gián đoạn hoạt động hormone điều chỉnh cơn đói: Một số thực phẩm chế biến sẵn, đặc biệt là những loại có nhiều đường bổ sung và chất béo không lành mạnh, có thể làm gián đoạn hoạt động bình thường của hormone điều chỉnh cơn đói và thèm ăn. Điều này có thể dẫn đến tăng cảm giác thèm ăn và có xu hướng ăn quá nhiều, làm tăng nguy cơ béo phì do ăn đồ chế biến sẵn.
• Thuận tiện và sẵn có: Thực phẩm chế biến sẵn có, giá cả phải chăng và yêu cầu chuẩn bị tối thiểu, khiến chúng trở thành lựa chọn thuận tiện cho nhiều người. Tuy nhiên, sự tiện lợi này thường phải trả giá bằng sức khỏe, vì những thực phẩm này có xu hướng ít dinh dưỡng hơn và nhiều calo hơn.

Mặc dù không phải tất cả các loại thực phẩm chế biến sẵn đều xấu, nhưng điều cần thiết là phải lưu ý đến vai trò của chúng trong chế độ ăn kiêng và có các lựa chọn thay thế lành mạnh hơn bất cứ khi nào có thể. Một chế độ ăn uống cân bằng tập trung vào toàn bộ thực phẩm giàu chất dinh dưỡng có thể giúp ngăn ngừa béo phì và tăng cường sức khỏe tổng thể.

3. Chế độ ăn uống lành mạnh để giảm béo

Một chế độ ăn uống lành mạnh để giảm béo tập trung vào việc tạo ra sự thiếu hụt calo đồng thời cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu cho sức khỏe tổng thể. Dưới đây là một số nguyên tắc chính của chế độ ăn uống lành mạnh mà bạn cần tuân theo:

• Thâm hụt calo: Để giảm mỡ, bạn cần tiêu thụ ít calo hơn lượng calo cơ thể đốt cháy. Điều này có thể đạt được bằng cách giảm kích thước khẩu phần, chọn các lựa chọn ít calo hơn và lưu ý đến lượng calo tổng thể của bạn.
• Cân bằng các chất dinh dưỡng đa lượng: Xây dựng một chế độ ăn với sự cân bằng các chất dinh dưỡng đa lượng trong chế độ ăn uống của bạn - carbohydrate, protein và chất béo. Carbohydrate cung cấp năng lượng, protein hỗ trợ duy trì, sửa chữa cơ bắp, và chất béo lành mạnh cần thiết cho các chức năng cơ thể khác nhau.
• Lượng protein cao: Protein rất quan trọng để duy trì khối lượng cơ nạc trong quá trình giảm mỡ. Nó cũng có hiệu ứng nhiệt cao hơn, nghĩa là nó cần nhiều năng lượng hơn để tiêu hóa, có thể hỗ trợ đốt cháy chất béo. Bao gồm các nguồn protein nạc như thịt gia cầm, cá, đậu phụ, đậu và các loại đậu trong bữa ăn của bạn.

• Bổ sung Carbohydrate phức hợp: Chọn ngũ cốc nguyên hạt và carbohydrate phức hợp thay vì tinh chế. Các loại ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, hạt diêm mạch và yến mạch cung cấp nhiều chất xơ hơn, giúp bạn luôn cảm thấy no và hài lòng.
• Chất béo lành mạnh: Bao gồm các nguồn chất béo không bão hòa như bơ, quả hạch, hạt và dầu ô liu… vào chế độ ăn uống lành mạnh nhằm giúp giảm cân bền vững. Những chất béo này có lợi cho sức khỏe tim mạch và có thể giúp bạn cảm thấy no, từ đó giảm bớt khẩu phần ăn hằng ngày.
• Bổ sung nhiều trái cây và rau quả: Đây là những loại ít calo và nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ. Chúng có thể giúp kiểm soát cơn đói, cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu và hỗ trợ sức khỏe tổng thể.
• Hạn chế thêm đường và thực phẩm chế biến sẵn: Giảm thiểu lượng đồ ăn nhẹ có đường, đồ uống ngọt và thực phẩm chế biến cao. Những thứ này có thể góp phần làm tăng cân và cung cấp lượng calo rỗng mà không có giá trị dinh dưỡng đáng kể.
• Uống đủ nước: Uống đủ nước có thể giúp kiểm soát sự thèm ăn, hỗ trợ quá trình trao đổi chất và hỗ trợ giảm béo.
• Lập kế hoạch và theo dõi các bữa ăn: Có một kế hoạch ăn uống và theo dõi lượng thức ăn nạp vào có thể giúp bạn đi đúng hướng và nhận thức được những gì bạn đang ăn.
• Thực hành ăn uống có chánh niệm: Chú ý đến các tín hiệu đói và tránh ăn uống theo cảm xúc. Ăn chậm và thưởng thức bữa ăn để tránh ăn quá nhiều.
• Hoạt động thể chất thường xuyên: Kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh với tập thể dục thường xuyên để tối ưu hóa quá trình giảm mỡ, cải thiện thể lực và tăng cường sức khỏe tổng thể.

Tóm lại, tình trạng béo phì có liên quan mật thiết đến chế độ ăn uống, trong đó việc tiêu thụ những thực phẩm chế biến sẵn, nhiều gia vị luôn được đánh giá là nguyên nhân gây nên tình trạng tăng cân, béo phì và tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe.Để có thể giảm cân, giảm mỡ thành công và bền vững thì ngoài việc thay đổi chế độ ăn, người thừa cân nên chủ động áp dụng biện pháp giảm cân khoa như liệu pháp tiêu hao năng lượng. Với phương pháp này thì những người đang trong trạng thái thừa cân, béo bụng và béo phì không cần phải thực hiện các thủ thuật phẫu thuật xâm lấn, thay vào đó là tiến hành truyền các dung dịch tiêu hao năng lượng gồm các loại vitamin nhóm B, C và khoáng chất selen. Đây là tổ hợp các chất có công dụng tốt đối với quá trình chuyển hóa mỡ thừa trong cơ thể thành năng lượng ATP một cách mạnh mẽ. Qua đó, giúp lượng mỡ dư thừa trong cơ thể người, bao gồm cả mỡ nội tạng, mỡ dưới da, mỡ bụng đều sẽ được tham gia vào chuyển hóa. Nhờ vậy mà liệu pháp tiêu hao năng lượng không chỉ giúp giảm cân hiệu quả mà qua đó còn cải thiện sức khỏe, đẩy lùi được các vấn đề do thừa cân gây nên ở cả nam và nữ.