Bệnh Parkinson là một chứng rối loạn vận động gây ra các triệu chứng như run rẩy, cứng tay, chân và thân mình, cử động chậm và giữ thăng bằng kém. Tại Hoa Kỳ, có khoảng một triệu người mắc bệnh Parkinson, nhưng không có 2 trường hợp nào giống nhau.
Các giai đoạn bệnh Parkinson có thể giúp cung cấp cho mọi người và bác sĩ về tình trạng bệnh có thể tiến triển như thế nào. Trong bệnh Parkinson giai đoạn đầu, mọi người có thể chỉ có các triệu chứng nhẹ và không làm gián đoạn hoạt động hàng ngày của họ. Theo thời gian, những người mắc bệnh Parkinson có thể gặp khó khăn về khả năng vận động nghiêm trọng gây khó khăn khi đứng hoặc đi lại.
Không thể biết được tiến triển các giai đoạn của bệnh Parkinson của bất kỳ người nào sẽ diễn ra như thế nào. Tuy nhiên, hiểu được những gì có thể xảy ra từ tình trạng này có thể giúp bạn và bác sĩ lên kế hoạch trước.
Không có xét nghiệm trong phòng thí nghiệm nào có thể cho biết giai đoạn của bệnh Parkinson. Thay vào đó, bác sĩ sẽ phân loại bệnh dựa trên mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng vận động và mức độ ảnh hưởng của tình trạng này đến các hoạt động hàng ngày.
Hệ thống phân giai đoạn do Margaret Hoehn và Melvin Yahr phát triển vào năm 1967, chia bệnh Parkinson thành 5 giai đoạn. Mọi người có xu hướng chuyển qua các giai đoạn một cách chậm rãi, thường là trong vài năm. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng bệnh tiến triển chậm hơn ở những người được chẩn đoán trẻ hơn, khoảng giữa tuổi 50, so với những người được chẩn đoán ở độ tuổi muộn hơn.
Các triệu chứng xấu đi nhanh chóng, thường là sau vài ngày hoặc vài tuần, có thể chỉ ra một tình trạng sức khỏe tiềm ẩn khác.
Theo hệ thống phân giai đoạn Hoehn và Yahr, bệnh Parkinson có 5 giai đoạn. Giai đoạn 1 và 2 là bệnh Parkinson giai đoạn đầu, giai đoạn 2 và 3 là giai đoạn giữa, còn giai đoạn 4 và 5 là giai đoạn cuối.
Đây là một mô hình điển hình của bệnh. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng các giai đoạn của bệnh Parkinson có thể khác nhau đối với những người mắc bệnh này.
Giai đoạn tiền vận động
Bệnh Parkinson có thể bắt đầu hàng thập kỷ trước khi một người nhận thấy một triệu chứng vận động duy nhất. Giai đoạn đầu của bệnh Parkinson được gọi là giai đoạn tiền vận động, không nằm trong hệ thống phân giai đoạn Hoehn và Yahr.
Giai đoạn tiền vận động xảy ra trước khi một người được chẩn đoán và có thể bao gồm các triệu chứng như mất khứu giác, rối loạn hành vi giấc ngủ REM và táo bón.
Giai đoạn 1
Trong bệnh Parkinson giai đoạn đầu, một người có thể có các triệu chứng vận động nhẹ, như run. Giai đoạn 1 cũng có thể bao gồm những thay đổi về nét mặt, tư thế hoặc cách đi lại của một người. Các triệu chứng cử động thường chỉ xảy ra ở một bên cơ thể. Các triệu chứng không ngăn cản mọi người tiếp tục cuộc sống hàng ngày của họ, dù là làm việc, chạy việc vặt hay tận hưởng các sở thích.
Giai đoạn 2
Các triệu chứng trở nên rõ ràng hơn ở giai đoạn 2 của bệnh Parkinson. Khó khăn khi vận động và cứng cơ có xu hướng ảnh hưởng đến cả hai bên cơ thể. Các triệu chứng khiến các hoạt động hàng ngày trở nên tốn nhiều thời gian hơn trước. Mọi người có thể gặp khó khăn khi đi lại hoặc duy trì tư thế tốt.
Giai đoạn 3
Thông thường, trong giai đoạn giữa của bệnh Parkinson, người bệnh bắt đầu mất thăng bằng và có nguy cơ bị té ngã cao. Các hoạt động hàng ngày như nấu nướng, dọn dẹp, mặc quần áo và ăn uống có thể trở nên khó khăn. Tuy nhiên, hầu hết những người mắc bệnh Parkinson giai đoạn 3 vẫn hoàn toàn độc lập.
Giai đoạn 4
Ở bệnh Parkinson giai đoạn 4, người bệnh bắt đầu có các triệu chứng nghiêm trọng và suy nhược hơn trước. Mọi người có thể cần khung tập đi hoặc hình thức hỗ trợ khác để đi lại. Có thể cần trợ giúp toàn thời gian khi bệnh nhân tiến triển qua giai đoạn từ giữa đến giai đoạn cuối của bệnh Parkinson.
Mặc dù hệ thống phân giai đoạn Hoehn và Yahr đo lường hệ thống vận động, nhưng các triệu chứng không vận động có thể phát triển trong giai đoạn muộn. Bác sĩ cũng có thể xem xét những triệu chứng đó khi xác định giai đoạn bệnh.
Ví dụ, những người mắc bệnh Parkinson giai đoạn cuối có thể gặp khó khăn khi nhai, ăn, nói hoặc nuốt. Đặc biệt, chứng khó nuốt có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như suy dinh dưỡng, mất nước và sặc.
Giai đoạn 5
Giai đoạn 5 là dạng bệnh Parkinson tiến triển nhất và thường gây ra các triệu chứng dữ dội. Ví dụ, những người mắc bệnh Parkinson giai đoạn cuối thường bị cứng chân khiến họ không thể đứng hoặc đi lại. Họ có thể phải sử dụng xe lăn hoặc không thể rời khỏi giường và cần được chăm sóc điều dưỡng liên tục.
Trong giai đoạn cuối của bệnh Parkinson, một người có thể phát triển những thay đổi về nhận thức, bao gồm trí nhớ hoặc suy nghĩ chậm lại, khó lập kế hoạch và hoàn thành nhiệm vụ cũng như khó tập trung.
Khoảng 50% số người mắc bệnh Parkinson xuất hiện một số dạng suy giảm nhận thức, đôi khi có thể dẫn đến chứng mất trí nhớ. Ảo giác và ảo tưởng cũng rất phổ biến.
Bạn đã biết bệnh Parkinson có mấy giai đoạn và những thông tin cơ bản của từng giai đoạn. Hãy cùng phân tích các giai đoạn của bệnh Parkinson một cách kỹ hơn đặc điểm của chúng để có thể lập những kế hoạch chăm sóc và điều trị hiệu quả nhất.
Giai đoạn 1
Giai đoạn 1 là dạng nhẹ nhất của bệnh Parkinson. Ở giai đoạn này, có thể có các triệu chứng nhưng chúng đa phần không ảnh hưởng đến công việc hàng ngày và cuộc sống người bệnh. Trên thực tế, các triệu chứng ở giai đoạn này rất nhỏ nên thường bị bỏ qua. Nhưng gia đình và bạn bè có thể nhận thấy những thay đổi của bạn.
Một triệu chứng khác biệt của bệnh Parkinson giai đoạn 1 là run và các khó khăn khác khi vận động thường chỉ xảy ra ở một bên cơ thể. Bác sĩ có thể kê một số loại thuốc để có thể giảm thiểu và giảm bớt các triệu chứng ở giai đoạn này.
Giai đoạn 2
Giai đoạn 2 được coi là một dạng bệnh Parkinson vừa phải và các triệu chứng dễ nhận thấy hơn nhiều so với những triệu chứng ở giai đoạn 1. Độ cứng và run có thể dễ nhận thấy hơn và có thể xảy ra những thay đổi trên nét mặt.
Trong khi độ cứng cơ kéo dài thời gian hoạt động thì giai đoạn 2 không làm giảm khả năng giữ thăng bằng. Khó khăn khi đi lại có thể bắt đầu xuất hiện hoặc tăng lên và tư thế của người đó có thể bắt đầu thay đổi.
Mọi người ở giai đoạn này cảm thấy các triệu chứng ở cả hai bên cơ thể và đôi khi gặp khó khăn khi nói.
Phần lớn những người mắc bệnh Parkinson giai đoạn 2 vẫn có thể sống một mình, mặc dù họ có thể thấy rằng một số hoạt động mất nhiều thời gian hơn để hoàn thành. Sự tiến triển từ giai đoạn 1 đến giai đoạn 2 có thể mất vài tháng hoặc thậm chí nhiều năm.
Giai đoạn 3
Giai đoạn 3 là giai đoạn giữa của bệnh Parkinson và nó đánh dấu một bước ngoặt lớn trong quá trình tiến triển của bệnh. Nhiều triệu chứng giống như ở giai đoạn 2. Tuy nhiên, giờ đây bạn có nhiều khả năng bị mất thăng bằng và giảm phản xạ. Chuyển động của bạn nhìn chung trở nên chậm hơn. Đây là lý do tại sao việc té ngã trở nên phổ biến hơn ở giai đoạn 3.
Bệnh Parkinson ảnh hưởng đáng kể đến công việc hàng ngày ở giai đoạn này, nhưng mọi người vẫn có thể hoàn thành chúng. Thuốc kết hợp với liệu pháp lao động có thể giúp giảm triệu chứng.
Giai đoạn 4
Sự tự lập giúp phân biệt những người mắc bệnh Parkinson giai đoạn 3 với những người mắc bệnh giai đoạn 4. Trong giai đoạn 4, bạn có thể đứng mà không cần sự trợ giúp. Tuy nhiên, việc di chuyển có thể cần có khung tập đi hoặc loại thiết bị hỗ trợ khác.
Nhiều người không thể sống một mình ở giai đoạn này của bệnh Parkinson vì thời gian vận động và phản ứng giảm đáng kể. Sống một mình ở giai đoạn 4 trở lên có thể khiến nhiều công việc hàng ngày trở nên bất khả thi và có thể nguy hiểm.
Giai đoạn 5
Giai đoạn 5 là giai đoạn tiến nặng nhất của bệnh Parkinson. Độ cứng ở chân tăng cao cũng có thể gây tê cóng khi đứng, khiến bạn không thể đứng hoặc đi lại. Những người ở giai đoạn này cần phải sử dụng xe lăn và họ thường không thể tự đứng vững mà không bị ngã. Cần có sự hỗ trợ suốt ngày đêm để ngăn ngừa té ngã.
Trên 50% những người ở giai đoạn 4 và 5 gặp phải tình trạng lú lẫn, ảo giác và ảo tưởng. Theo Hiệp hội Alzheimer, chứng mất trí nhớ cũng rất phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 50 đến 80% số người mắc bệnh Parkinson. Tác dụng phụ của thuốc ở những giai đoạn sau này thường có thể lớn hơn lợi ích.
Bệnh Parkinson tiến triển qua nhiều giai đoạn và cách tiếp cận quản lý và điều trị có thể khác nhau tùy theo giai đoạn. Dưới đây là tổng quan chung về những gì cần phải làm trong từng giai đoạn của bệnh Parkinson:
Giai đoạn đầu (Giai đoạn 1 và 2)
Trong bệnh Parkinson, sự suy giảm mạnh mẽ của tế bào thần kinh dopamin trong não gây ra các triệu chứng chính như run chấn, cứng cơ và khó khăn trong việc điều chỉnh chuyển động.
Giai đoạn giữa (Giai đoạn 3 và 4)
Giai đoạn nặng (Giai đoạn 5)
Điều quan trọng cần lưu ý là bệnh Parkinson mang tính cá nhân cao và sự tiến triển cũng như nhu cầu của mỗi người có thể khác nhau. Việc liên lạc thường xuyên với đội ngũ chăm sóc sức khỏe và điều chỉnh kế hoạch quản lý khi bệnh tiến triển là rất quan trọng.
Trên đây là thông tin về bệnh Parkinson có mấy giai đoạn và những đặc điểm của từng giai đoạn. Không có xét nghiệm nào có thể xác định chắc chắn người bệnh đang ở giai đoạn nào mà bác sĩ sẽ xác định dựa trên những triệu chứng của họ. Biết được các giai đoạn bệnh Parkinson là cách để người bệnh và người nhà có sự chuẩn bị tâm lý và có kế hoạch chăm sóc phù hợp.
Tài liệu tham khảo: Parkinson.org, Healthgrades.com, Health.com, Healthline.com
15
Bài viết hữu ích?
Bài viết hữu ích?
15
Bài viết hữu ích?
Copyright @
2024 DripCare.
All rights reserved
