Thức ăn là nguồn cung cấp dinh dưỡng và năng lượng chính cho cơ thể. Do vậy, việc nhịn đói hay thi thoảng nhịn ăn đều có thể ảnh hưởng lên các hoạt động trao đổi chất nói riêng và quá trình vận hành của cơ thể nói chung. Nếu ai đó đang hỏi việc nhịn ăn có ảnh hưởng gì tới sức khoẻ, thì thông tin dưới đây là câu trả lời phù hợp nhất cho bạn.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc nhịn ăn luân phiên trong 8 - 12 tuần làm giảm nồng độ cholesterol LDL (20 - 25%) và nồng độ triacylglycerol (15 - 30%). Tương tự, các thử nghiệm nhịn ăn xen kẽ (ngắt quãng) trong thời gian từ 3 - 12 tuần dường như có hiệu quả trong việc giảm cholesterol toàn phần (10 – 21%) và triglyceride (14 – 42%) ở người có cân nặng bình thường, thừa cân và béo phì. Các thử nghiệm nhịn ăn cả ngày kéo dài từ 12 - 24 tuần cũng giúp cải thiện lipid máu (giảm 5 – 20% tổng lượng cholesterol và giảm 17 – 50% nồng độ triglyceride.
Cơ chế của việc này là do sự thay đổi từ ưu tiên tổng hợp và dự trữ lipid sang huy động và đốt cháy chất béo. Quá trình này thường xảy ra khi glycogen trong tế bào gan cạn kiệt (12 - 36 giờ sau khi bắt đầu nhịn ăn), dẫn đến tốc độ phân giải lipid trong mô mỡ tăng lên và tăng nồng độ axit béo tự do trong huyết tương để tạo ra ketone, cung cấp nguồn năng lượng chính cho nhiều mô, đặc biệt là não. Ở trạng thái no, mức độ ketone trong cơ thể thấp, trong khi ở trạng thái nhịn ăn, nó tăng lên trong vòng 8 - 12 giời, đạt mức 2 - 5 mmol sau 24 giờ. Ngoài ra, quá trình nhịn ăn còn có thể thúc đẩy quá trình sinh nhiệt và làm tăng tiêu hao năng lượng.
Sau khi thực hiện chế độ nhịn ăn cách ngày trong 8 tuần, đường huyết lúc đói của người trưởng thành mắc bệnh béo phì giảm đáng kể và nồng độ insulin ở những người tham gia cũng có xu hướng giảm đi một ít. Trong một nghiên cứu khác, sau 2 ngày hạn chế năng lượng ngắt quãng, sau đó là 5 ngày ăn uống theo thói quen bình thường trong 12 tuần, lượng đường trong máu của những người tham gia mắc bệnh tiểu đường loại 2 hoặc béo phì đã được kiểm soát tốt và HbA1c của họ giảm .
Một nghiên cứu khác cho thấy sau khi cho ăn sớm với thời gian hạn chế trong 5 tuần, độ nhạy insulin và khả năng đáp ứng của tế bào β của những người tham gia bị tiền tiểu đường đã được cải thiện.
Trong thời gian nhịn ăn, protein trong cơ thể bị oxy hóa và phân hủy để tạo ra năng lượng. Axit amin là chất cơ bản nhất cấu thành protein sinh học, chúng có liên quan đến các hoạt động sống. Nhịn ăn có thể gây ra những thay đổi về hàm lượng và chủng loại axit amin, thời gian nhịn ăn kéo dài sẽ ảnh hưởng đến hàm lượng và chủng loại axit amin.
Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng Axit lactic trong huyết tương, tổng số axit amin và tổng lượng axit amin thiết yếu đã giảm đáng kể bắt đầu từ 3 giờ nhịn ăn. Cụ thể, Glycerin, axit béo tự do, axit β-hydroxybutyric và axit acetoacetic tăng đáng kể trong thời gian nhịn ăn, trong khi hàm lượng arginine, alanine, serine, threonine, axit aspartic, axit aspartic và proline giảm đáng kể. Một nghiên cứu khác cho thấy trong thời gian nhịn ăn, nhiều trường hợp nồng độ ure và nồng độ amoniac giảm đáng kể, trong khi nồng độ nitơ tương đối ổn định.
Trong một nghiên cứu về các đối tượng béo phì, nhịn ăn hơn 16 ngày dẫn đến giảm cân đáng kể đồng thời giảm nồng độ norepinephrine, epinephrine và dopamine trong huyết thanh. Ngoài ra, nhịn ăn kéo dài dẫn đến tăng nồng độ hormone tăng trưởng glucagon, giảm nồng độ thyrotropin và T3/T4 trong máu. Việc giải phóng và luân chuyển serotonin sẽ tăng lên trong thời gian nhịn ăn kéo dài. Nồng độ endorphin trong huyết tương tăng đáng kể ở những đối tượng nhịn ăn trong 5 - 10 ngày. Ngoài ra, catecholamine và glucocorticoid được giải phóng với số lượng lớn trong 7 ngày đầu tiên nhịn ăn.
Từng phương pháp hay cách thức nhịn ăn khác nhau sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý theo những cách khác nhau như.
Một số nghiên cứu báo cáo rằng việc nhịn ăn trong thời gian ngắn có thể làm tăng cảm xúc tiêu cực (trầm cảm, lo lắng, tức giận, khó chịu, mệt mỏi và căng thẳng) đồng thời làm giảm cảm xúc tích cực và sức sống. Trong một nghiên cứu nhịn ăn 2 ngày liên tiếp, người ta quan sát thấy tâm trạng tích cực thấp hơn, tâm trạng tiêu cực cao hơn và hiệu suất công việc cũng giảm đi đáng kể. Những tác động của việc nhịn ăn đối với tâm trạng và hiệu suất công việc là do hậu quả của sự phân tâm (do cơn đói). Sự phân tâm này cũng có thể là kết quả của việc quá chú ý đến việc nhịn ăn hay cân nặng của bản thân.
Tuy nhiên, ngược lại, một số nghiên cứu phát hiện ra rằng việc nhịn ăn trong thời gian ngắn có thể giúp cải thiện tâm trạng, điều này được phản ánh bằng việc tăng cảm xúc tích cực và giảm tâm trạng tiêu cực. Trong 18 h nhịn ăn ở những phụ nữ khỏe mạnh, họ phát hiện ra rằng nhịn ăn có thể dẫn đến tăng trải nghiệm tích cực như cảm giác đạt được thành tích, phần thưởng, niềm tự hào và quyền kiểm soát.
Có thể nói những tác động từ việc nhịn ăn ngắn hạn có thể tác động đến mỗi người theo mỗi hướng khác nhau, đôi khi nó làm tăng cảm giác tích cực, đôi khi nó có thể làm bạn cảm thấy cực kỳ tồi tệ. Nguyên nhân cho sự khác nhau này là do:
Trong một nghiên cứu nhịn ăn hoàn toàn trong 10 ngày, xu hướng của các cảm giác chủ quan (trầm cảm, lo lắng và mệt mỏi) là các đường cong xuống hoặc lên tuỳ vào từng đối tượng. Có những người đạt cảm xúc tích cực trong giai đoạn đầu nhịn ăn, nhưng việc kéo dài càng lâu có thể khiến tâm trạng của họ dần dần trở nên tệ đi. Tuy nhiên, cũng có những người bắt đầu nhịn ăn với một sự khó chịu, nhưng về sau, khi đã thích nghi dần với kiểu ăn uống này và dần thấy được hiệu quả giảm cân, tâm trạng của họ sẽ bắt đầu được cải thiện và dần dần chuyển qua trạng thái thích thú.
Thi thoảng nhịn ăn không được xem là một phương pháp nhịn ăn khoa học, nó mang tính bất chợt và thường ít mang lại hiệu quả trên sức khỏe tổng quát. Tuy nhiên nếu ai đang tự hỏi việc nhịn ăn có tác dụng gì hay thi thoảng nhịn ăn có tốt không và những tác hại của nhịn ăn gì, thì hãy tham khảo những nội dung dưới đây.
Tuy nhiên, không phải ai cũng áp dụng phương pháp nhịn ăn khoa học một cách chính xác. Bên cạnh đó, nhiều người còn lạm dụng cách thức này với mục đích giảm cân nhanh hơn, điều này càng không mang lại hiệu quả, càng làm tăng nguy cơ xảy ra những biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là một số tác hại của nhịn ăn:
Trước khi quyết định xem việc nhịn ăn có phù hợp với bạn hay không, hãy tự mình nghiên cứu và cân nhắc các lựa chọn, hoặc bạn có thể bàn luận trực tiếp với bác sĩ của mình.
Dưới đây là một số lời khuyên để việc nhịn ăn của bạn được an toàn và lành mạnh hơn:
Bên cạnh đó hiện nay có nhiều cách nhịn ăn khoa học khác nhau bao gồm:
Nhịn ăn là một trong những phương pháp giảm cân còn gây tranh cãi rất nhiều do những ảnh hưởng tích cực cũng như tiêu cực trên người thực hiện. Vì thế, trước khi quyết định áp dụng các cách nhịn ăn, hãy nói chuyện với bác sĩ, để cùng nhau xây dựng một liệu trình giảm cân an toàn và hiệu quả.
Ngoài việc nhịn ăn để quá trình giảm cân diễn ra được an toàn, hiệu quả bạn có thể tham khảo tới phương pháp truyền tiêu hao năng lượng đến từ Hoa Kỳ. Đây được biết đến là một phương pháp giảm cân chuẩn y khoa, khi người thừa cân sẽ được các bác sĩ trực tiếp thăm khám, siêu âm, xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân gây nên thừa cân. Kế đến bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn một liệu trình giảm cân hoàn chỉnh, trong đó có việc điều chỉnh chế độ ăn uống, tập luyện sao cho thật khoa học. Quan trọng hơn cả chính là việc truyền các tổ hợp vitamin, khoáng chất vào cơ thể để đào thải cũng như chuyển hóa mỡ thừa thành năng lượng phục vụ cho các hoạt động hàng ngày. Từ đó giúp tình trạng thừa cân được cải thiện đáng kể.
So với việc nhịn ăn thì giảm cân truyền tiêu hao năng lượng vốn an toàn, hiệu quả hơn rất nhiều. Do đó những người thừa cân, béo phì, béo sau sinh, mỡ nội tạng… có thể tham khảo, áp dụng sớm để có được thân hình như mơ ước.
294
Bài viết hữu ích?
Bài viết hữu ích?
294
Bài viết hữu ích?