Vì sao béo phì làm giảm ham muốn tình dục?

1. Béo phì và ham muốn tình dục có liên quan đến nhau như thế nào?

Thừa cân béo phì là một tình trạng bệnh lý phổ biến hiện nay xảy ra khi cơ thể tích tụ quá nhiều mỡ thừa, mỡ xấu gây ảnh hư tim mạch, tiểu đởng đến sức khỏe cơ thể. Béo phì làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lýường, huyết áp, mỡ máu và một số bệnh lý khác kể cả ung thư. Vì vậy, bệnh béo phì hiện nay đang rất được nhiều người quan tâm do những ảnh hưởng tiêu cực tới sức khoẻ, tâm lý cũng như chất lượng sống của họ trong đó có cả nhu cầu tình dục. Vậy mối liên quan giữa béo phì và ham muốn tình dục là gì? Béo phì gây yếu sinh lý hay béo phì làm giảm ham muốn hay không?

Các nghiên cứu về mối quan hệ giữa béo phì và chức năng tình dục đã kết luận rằng có thể có ba cơ chế khác nhau gây nên ảnh hưởng của béo phì giảm ham muốn tình dục. Chúng bao gồm những tác động trực tiếp của mô mỡ lên phản ứng tình dục, tác động của các bệnh đi kèm liên quan đến béo phì đến ham muốn và hoạt động tình dục, cũng như ảnh hưởng của các vấn đề tâm lý liên quan.

Béo phì dường như có tác động bất lợi đến chức năng tình dục. Béo phì được phát hiện có liên quan đến các triệu chứng rối loạn cương dương từ nhẹ đến trung bình, theo đánh giá của Chỉ số quốc tế về chức năng cương dương (IIEF), trong phần lớn các nghiên cứu về nam giới mắc bệnh béo phì. Mối quan hệ giữa béo phì và rối loạn chức năng tình dục dường như đặc biệt đúng đối với những người có lượng mỡ lớn hơn. Một nghiên cứu đã phát hiện ra rằng khoảng 60% phụ nữ tìm đến phẫu thuật giảm cân cho biết họ bị rối loạn chức năng tình dục.

Trong nghiên cứu lớn nhất về vấn đề này cho đến nay, 2.225 ứng viên phẫu thuật giảm béo đã hoàn thành bản khảo sát tự báo cáo về chức năng tình dục của họ trong tháng trước. 26% phụ nữ và 12% nam giới cho biết không có ham muốn tình dục và 33% phụ nữ và 25% nam giới cho biết không có hoạt động tình dục. Khoảng một nửa số phụ nữ (49%) và nam giới (54%) không hài lòng ở mức độ vừa phải hoặc rất không hài lòng với đời sống tình dục của mình. Sức khỏe thể chất hạn chế hoạt động tình dục ở mức độ vừa phải ở 38% phụ nữ và 44% nam giới. 

Một số báo cáo cho thấy rằng một số người mắc bệnh béo phì không muốn cởi quần áo trước mặt bạn tình hoặc cảm thấy không hài lòng về hình ảnh cơ thể ở mức độ nào đó khiến họ miễn cưỡng tham gia vào hành vi tình dục. Tương tự như vậy, những hạn chế về thể chất liên quan đến tình trạng béo phì quá mức có thể khiến hoạt động tình dục trở nên khó chịu, khó khăn, đau đớn hoặc thậm chí là không thể. 

2. Vì sao béo phì gây giảm ham muốn ở cả nam và nữ?

Béo phì được xác định là một trong những lý do làm giảm ham muốn ở cả nam giới và nữ giới. Các nguyên nhân khiến béo phì giảm ham muốn tình dục bao gồm:

2.1 Rối loạn nội tiết tố

Trọng lượng cơ thể dư thừa có tác động tiêu cực đến một số hormone góp phần vào hành vi tình dục và khả năng sinh sản. Mô mỡ là nơi chuyển hóa steroid sinh dục, trong đó nội tiết tố androgen được chuyển đổi thành estrogen. Sự chuyển đổi này dẫn đến thiếu hụt androgen có thể ảnh hưởng đến rối loạn cương dương. Ở phụ nữ béo phì, nồng độ globulin liên kết hormone giới tính (SHBG) giảm, dẫn đến tăng độ thanh thải các steroid sinh dục tự do bao gồm testosterone, dihydrotestosterone và androstenediol. 

Kết quả là cơ chế bù trừ được kích hoạt dẫn đến tình trạng tăng androgen trong máu và có thể có tác động tiêu cực đến kinh nguyệt và chức năng buồng trứng. Một số adipokine (ví dụ, interleukin-6, yếu tố hoại tử khối u alpha) được cho là có liên quan đến stress oxy hóa có thể có tác động bất lợi đến chức năng tinh trùng và khả năng sinh sản nói chung ở cả nam và nữ. Những adipokine này có mức tăng cao ở những người béo phì.

2.2 Rối loạn cương dương ở nam giới

Giảm ham muốn ở người béo phì là nam giới có liên quan đến rối loạn cương dương. Các tình trạng bệnh lý như cholesterol cao và đề kháng insulin trong tiểu đường type 2 có khả năng ảnh hưởng đến hiệu suất tình dục, từ đó ảnh hưởng đến ham muốn, đặc biệt là ở nam giới liên quan đến rối loạn cương dương. Cả hai tình trạng đều có thể khiến cho các động mạch nhỏ trong dương vật ngừng hoạt động, đặc biệt là khi các chất béo tích tụ làm tắc nghẽn mạch máu. 

Rối loạn cương dương thường gặp ở bệnh nhân tiểu đường, ảnh hưởng đến 50% nam giới. Rối loạn chức năng cương dương có thể xảy ra ở bệnh nhân tiểu đường do suy giảm dẫn truyền thần kinh ngoại biên đến mạch máu dương vật. Trong một nghiên cứu bao gồm 2377 bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường đơn thuần, 3906 bệnh nhân tăng huyết áp đơn thuần và 1186 bệnh nhân mắc cả bệnh tiểu đường và tăng huyết áp, 71% những người mắc bệnh tiểu đường, 67% những người mắc bệnh tăng huyết áp và 78% nam giới mắc cả hai bệnh đều bị rối loạn cương dương . Trong số những người đàn ông mắc bệnh tiểu đường, rối loạn cương dương dường như phổ biến nhất ở những người có khả năng kiểm soát đường huyết kém nhất và tình trạng kháng insulin tồi tệ nhất.

2.3 Giảm máu lưu thông đến âm đạo nữ giới

Không phải chỉ có nam giới mới gặp các vấn đề về tình dục do lưu lượng máu kém. Nghiên cứu cho thấy ham muốn tình dục của nam giới và ham muốn tình dục của phụ nữ thừa cân bị ảnh hưởng bởi cùng một vấn đề. Chiều rộng của các mạch máu dẫn đến âm vật, âm đạo khu vực có liên quan chặt chẽ nhất đến phản ứng tình dục ở phụ nữ bị ảnh hưởng bởi cùng cơ chế gây tắc nghẽn ảnh hưởng đến lưu lượng máu đến dương vật.

2.4 Tinh trùng yếu

Béo phì gây yếu sinh lý vì bệnh còn liên quan đến chất lượng tinh trùng. Ở người thừa cân béo phì, lượng testosterone trong máu giảm đi gây ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng về số lượng và mật độ cũng như làm giảm khả năng di chuyển của tinh trùng. Từ đó làm tinh trùng yếu kém về chất lượng dẫn đến khó thụ thai.

2.5 Bệnh lý liên quan đến béo phì

Suy giảm chức năng tình dục có liên quan đến một số bệnh đi kèm liên quan đến béo phì, bao gồm tăng huyết áp, tiểu đường loại 2 và trầm cảm. Trong một nghiên cứu của Doumas và đồng nghiệp (2006), chức năng cương dương được đánh giá ở 634 nam giới trẻ và trung niên. Trong số những người đàn ông này, 358 người được phát hiện bị tăng huyết áp động mạch và 276 người có huyết áp bình thường. Khi hai nhóm được so sánh, người ta đã tìm thấy mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa sự hiện diện của rối loạn cương dương và tăng huyết áp. 

Trong một phân tích tổng hợp các nghiên cứu cho thấy rối loạn cương dương có liên quan đến việc tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành và các yếu tố nguy cơ tim mạch khác. Một phân tích tổng hợp khác của 12 nghiên cứu quan sát ở nam giới mắc bệnh tiểu đường cũng cho thấy mối liên quan giữa rối loạn cương dương và nguy cơ biến cố tim mạch. 

2.6 Do thuốc

Các thuốc điều trị các tình trạng liên quan đến cân nặng cũng có thể tác động tiêu cực đến chức năng tình dục. Thuốc hạ huyết áp có liên quan đến rối loạn chức năng tình dục bao gồm một số thuốc ức chế giao cảm, thuốc chẹn beta và thuốc lợi tiểu. Nhiều loại thuốc tâm thần cũng được biết là có tác động tiêu cực đến chức năng tình dục. Khoảng 40% bệnh nhân trước phẫu thuật giảm béo dùng thuốc chống trầm cảm. 

Sau phẫu thuật, phần lớn bệnh nhân tiếp tục dùng thuốc chống trầm cảm. Nhiều loại thuốc chống trầm cảm thường được sử dụng (ví dụ, thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc, thuốc ức chế tái hấp thu serotonin-norepinephrine) có liên quan đến rối loạn chức năng tình dục ở một mức độ nào đó ở phần lớn bệnh nhân.

3. Cách giảm béo để lấy lại cảm hứng tình dục

Đối với những người thừa cân, béo phì để có thể lấy lại được cảm hứng trong vấn đề tình dục thì việc đầu tiên người bệnh cần thực hiện đó là giảm béo. Một trong những cách giảm cân tại nhà đơn giản mà bạn có thể thực hiện mỗi ngày như:

3.1 Ăn uống lành mạnh

Chế độ ăn uống quá nhiều chất béo ngọt, thức ăn nhanh chế biến sẵn chứa nhiều calo là một trong những nguyên nhân khiến bạn thừa cân béo phì. Vì vậy, hãy xây dựng cho mình một chế độ ăn lành mạnh để giảm cân giảm mỡ hiệu quả. Chế độ ăn bao gồm:

• Hạn chế thịt đỏ, nội tạng động vật. Thay thế bằng thịt nạc, cá, thịt gia cầm hoặc các loại đạm động vật có trong các loại đậu, ngũ cốc.
• Hạn chế carbohydrate tinh chế có trong gạo trắng, bột mì trắng, bánh mì trắng. Tăng cường ngũ cốc nguyên hạt nguyên cám, gạo lứt, yến mạch..
• Thay thế chất béo bão hoà bằng các chất béo không bão hoà có trong dầu các loại hạt như dầu oliu, dầu hạt cải, dầu hạt hướng dương…
• Tăng cường bổ sung chất xơ, vitamin khoáng chất từ rau củ quả, trái cây. Việc ăn nhiều rau xanh, củ quả sẽ giúp bạn giảm ăn nhờ khiến bạn no lâu nhưng lại nạp ít calo hơn.
• Hạn chế ăn bánh kẹo, đường tinh luyện, thức ăn nhanh chế biến sẵn chứa nhiều calo sẽ khiến bạn dễ tăng cân béo phì
• Thay đổi cách chế biến món ăn từ việc tăng cường các món luộc, nướng, hấp thay cho các món chiên xào. 

3.2 Tích cực tập luyện thể lực

Để giảm cân thành công, ngoài việc thực hiện một chế độ ăn lành mạnh, bạn còn cần kết hợp thêm tập luyện thể dục thể thao tích cực và thường xuyên. Việc tập luyện sẽ giúp cơ thể bạn đốt cháy năng lượng và mỡ thừa, giúp bạn giảm cân giảm mỡ hiệu quả và bền vững. Ngoài ra, tập luyện còn giúp tinh thần được nâng cao, giúp cơ thể thư giãn thoải mái, giảm căng thẳng và áp lực trong công việc, cuộc sống hàng ngày.

Bạn nên tập luyện ít nhất 30 phút/ngày và 5 ngày/ tuần với các loại hình thể dục thể thao như đạp xe, đi bộ, chạy bộ, yoga, bơi lội… Bất kỳ hoạt động nào làm tăng lưu lượng máu đến các nhóm cơ lớn ở đùi, mông và xương chậu - chẳng hạn như yoga , đi bộ nhanh hoặc đạp xe trong 20 phút ba lần một tuần - cũng sẽ giúp bộ phận sinh dục được lưu thông tốt hơn. Ngoài ra, các bài tập ngắt quãng cường độ cao (HIIT), bài tập cardio, bài tập aerobic cũng giúp bạn giảm mỡ đốt cháy calo giảm cân hiệu quả.

3.3 Uống đủ nước

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh việc uống nhiều nước sẽ giúp bạn giảm cân hiệu quả thông qua cơ chế tăng cường quá trình trao đổi chất và đốt cháy calo của bạn, giảm sự thèm ăn và giảm lượng đồ ăn nạp vào nếu bạn uống một cốc nước trước bữa ăn. Vì vậy, việc uống từ đủ 2 lít nước mỗi ngày sẽ giúp bạn giảm cân tốt hơn.

Hãy tăng cường nước lọc, nước ép rau củ quả thay cho nước ngọt có gas, đồ uống ngọt hoặc bia rượu. 

3.4 Ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng

Khi bạn chịu nhiều áp lực, căng thẳng trong học tập, công việc cũng như cuộc sống kéo dài sẽ khiến cơ thể mệt mỏi, uể oải, tiết nhiều hormon cortisol hơn. Hormone này sẽ kích thích sự thèm ăn và khiến bạn ăn nhiều hơn. Vì vậy, việc giữ đầu óc thoải mái, tinh thần vui vẻ, giảm căng thẳng là điều cần thiết trong quá trình giảm béo. Hãy tăng cường làm những việc bạn yêu thích như nghe nhạc, đọc sách, nấu ăn, thêu thùa… sau những giờ làm việc căng thẳng.

Ngoài ra, việc ngủ đủ từ 8 tiếng/ngày cũng được chứng minh là có lợi cho quá trình giảm cân giảm mỡ. Việc ngủ không đủ giấc hoặc chất lượng giấc ngủ kém sẽ khiến bạn ăn nhiều hơn từ đó thúc đẩy gây tăng cân béo phì.

3.5 Can thiệp bằng y khoa

Khi bạn đã cố gắng giảm cân giảm béo bằng nhiều phương pháp nhưng không thành công hoặc bạn gặp chướng ngại về tâm lý làm giảm ham muốn tình dục, bạn cần đi khám bác sĩ để được tư vấn về phương pháp điều trị hiệu quả hơn. Các phương pháp có thể là tâm lý trị liệu nếu bạn gặp vấn đề về tâm lý hoặc can thiệp bằng thuốc điều trị béo phì nếu cần thiết.

Như vậy, béo phì giảm ham muốn tình dục ở cả nam giới và nữ giới gây nhiều ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vì vậy, việc giảm cân giảm béo để nâng cao sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật và lấy lại ham muốn tình dục là điều cần thiết. Việc giảm cân nên kết hợp bằng thay đổi chế độ ăn, lối sống sinh hoạt và tập luyện thể lực hiệu quả để giảm cân giảm béo bền vững.

Nguồn: webmd.com - .ncbi.nlm.nih.gov - delightmedical.com