Sống cô đơn buồn tẻ có làm suy yếu hệ thống miễn dịch không?

1. Cô đơn là gì? Tác hại của sự cô đơn

Cảm giác cô đơn đơn giản là khi bạn cảm thấy nhu cầu về sự kết nối với xã hội không được đáp ứng đủ, hoặc mạng lưới quan hệ xã hội của bạn không phù hợp với mong muốn của bạn về số lượng hoặc chất lượng. Điều này có nghĩa là, khi bạn cảm thấy cô đơn, bạn không chỉ là 1 mình vật lộn với bản thân mình, mà còn là không có mối quan hệ như bạn mong muốn.

Sống cô đơn buồn tẻ là một trạng thái tâm lý khó đo lường, nhưng nó có liên quan đến những hậu quả tiêu cực như sức khỏe kém, căng thẳng cao và sự ảnh hưởng đến các quá trình sinh lý trong cơ thể. Khi sống trong tình trạng cô đơn, có thể gây ra những tác động không lợi đến tinh thần và cảm xúc của con người, cụ thể:

• Tác động đến sự điều hoà miễn dịch và trao đổi chất.
• Làm thay đổi mức độ của các cytokine gây viêm, các yếu tố tăng trưởng, chất phản ứng giai đoạn cấp tính, globulin miễn dịch, phản ứng kháng thể chống lại virus và vaccine cũng như hoạt động của tế bào miễn dịch.
• Ảnh hưởng đến tim mạch, căng thẳng, sự kiểm soát đường huyết, chuyển hoá lipid, chức năng nhận thức và sức khỏe tâm thần.
• Gây ra chất lượng giấc ngủ kém.
• Tăng huyết áp và phản ứng viêm tăng cao khi căng thẳng.

2. Tác hại của sự cô đơn đối với hệ miễn dịch

Hệ thống thần kinh tự động của con người là một mạng lưới trung tâm gồm các dây thần kinh giao cảm và phó giao cảm, giúp điều chỉnh các phản ứng miễn dịch bẩm sinh và thích nghi. 

Các tác động xã hội có thể tạo ra những thay đổi trong hệ thống miễn dịch bằng cách làm chậm hoặc kích hoạt phản ứng miễn dịch của hệ thần kinh giao cảm, phó giao cảm tương ứng. Điều này chính là sự căng thẳng mà con người gặp phải trong đời sống, gây nên những phản ứng khác nhau đối với hệ miễn dịch. 

Tuy nhiên, ở những người sống cô đơn buồn tẻ thì có nhiều khả năng cảm nhận những sự kiện bình thường là căng thẳng hơn so với người khác. Điều này khiến những người cô đơn tạo ra phản ứng viêm mạnh hơn.

Suy giảm miễn dịch cũng thường được quan sát ở những cá nhân bị cô lập xã hội hoặc sống cô đơn buồn tẻ. Sự tách biệt xã hội được chứng minh có thể làm tăng biểu hiện của các gen phản ứng gây viêm, sau đó làm tăng nồng độ interleukin 6 (IL-6), alpha thụ thể IL-1, fibrinogen và cortisol trong khi giảm mức độ protein phản ứng C (CRP). 

Loại trạng thái viêm nhiễm này có thể làm tăng phản ứng với các kích thích miễn dịch nhẹ chẳng hạn như tiếp xúc với vi khuẩn hoặc virus. Như một nghiên cứu về miễn dịch gần đây cho biết sau khi tiếp xúc với một lượng nhỏ vi khuẩn salmonella thì những người cô đơn có mức IL-6 gấp 4 lần người bình thường. 

Hơn nữa, nghiên cứu này còn không phụ thuộc vào sự hiện diện của trầm cảm, lo lắng, tâm trạng tiêu cực và các kỹ năng xã hội khác như vậy chỉ riêng sự cô đơn đã tác động đáng kể đến hệ miễn dịch.

Ngoài ra, sống cô đơn buồn tẻ cũng có thể dẫn đến việc giải phóng glucocorticoid như cortisol. Ngoài việc góp phần tăng cường sản xuất IL-6 và các tế bào miễn dịch khác, sự lưu thông quá mức của glucocorticoids cũng có thể thúc đẩy giải phóng yếu tố hoại tử khối u, tạo ra tình trạng viêm mãn tính ở mức độ thấp. Các tế bào miễn dịch cũng có thể trở nên không nhạy cảm khi tiếp xúc liên tục với các hormone steroid và kết quả là sự cô đơn làm giảm tác dụng chống viêm của glucocorticoid, từ đó làm tăng tính nhạy cảm với tình trạng viêm.

3. Làm sao để tăng cường miễn dịch ở đối tượng cô độc?

Thực tế, xu hướng dân số ngày càng già đi sẽ làm gia tăng nguy cơ sống cô đơn buồn tẻ trong xã hội. Bản thân những người lớn tuổi đã dễ có nguy cơ nhiễm trùng hơn bình thường, kết hợp hệ miễn dịch bị suy giảm do lối sống cô độc vì vậy những người này có nguy cơ về sức khỏe rất kém. 

Để có thể cải thiện tình trạng người sống cô đơn hay ốm yếu bằng cách nâng cao hệ miễn dịch của họ các quốc gia đã nỗ lực trong việc tối ưu hoá các biện pháp đánh giá sự cô lập, cô đơn trong xã hội. Điều này giúp phát hiện sớm những người có nguy cơ suy giảm miễn dịch do cô đơn, từ đó đưa ra hướng xử lý phù hợp để họ có thể phát triển các mối quan hệ xã hội.

Bên cạnh đó, cũng cần thúc đẩy một số hoạt động nhất định như giao tiếp xã hội, tham gia nhóm cộng đồng, tham gia các sự kiện văn hoá có thể tăng cường sự tham gia xã hội của người cô đơn, đặc biệt là người lớn tuổi. Các chiến dịch đã được lan rộng ở nhiều quốc gia như Úc, Đan Mạch, Anh nhằm giảm bớt sự cô lập và cô đơn trong xã hội. Nhiều chương trình quốc gia dựa vào chuyên môn của nhà khoa học, nhóm cộng đồng và tình nguyện viên để nâng cao nhận thức về mức độ phổ biến của cô đơn, cung cấp hướng dẫn về cách giảm thiểu sự cô lập xã hội.

Ngoài ra, 1 cách để tăng cường hệ miễn dịch được nhiều người tin tưởng hiện nay là truyền tái tạo năng lượng. Liệu pháp này giúp bổ sung vitamin cho toàn bộ cơ thể, chống lại sự mệt mỏi, cải thiện tinh thần, trẻ hóa não bộ và tăng cường năng lượng nhanh chóng từ cấp độ tế bào. Phương pháp này được thực hiện bằng cách truyền tĩnh mạch vi hoạt chất (bao gồm: Chất lỏng, chất điện giải, vitamin, chất chống oxy hóa và axit amin cùng dung dịch truyền độc quyền) giúp bổ sung toàn diện vitamin, axit amin và thúc đẩy glutathione để có sức khỏe cho toàn bộ cơ thể. Nhờ đó bạn sẽ nhanh chóng lấy lại năng lượng tích cực và thoát khỏi tình trạng căng thẳng và stress kéo dài. 

Tài liệu tham khảo: News-medical.net, Ncbi.nlm.nih.gov, Medicalnewstoday.com