Khi quá mệt mỏi thì nên làm gì để nhanh hồi phục?

1. Tình trạng quá mệt là như thế nào?

Tình trạng mệt mỏi là điều vô cùng phổ biến trong xã hội hiện đại. Trên thực tế, tình trạng mệt mỏi liên tục đã trở thành một phần gần như không thể thiếu trong cuộc sống. Hầu hết chúng ta đều cảm thấy như mình đang cạn kiệt năng lượng liên tục và điều đó chắc chắn sẽ gây ra hậu quả cho cả sức khỏe thể chất và tinh thần của mỗi người. Một vài nguyên nhân khiến cơ thể luôn trong trạng thái quá mệt, cụ thể như sau: 

• Mất cân bằng giữa công việc và cuộc sống: Với công việc từ xa và sự phổ biến của các công cụ kỹ thuật số, ranh giới giữa công việc và cuộc sống cá nhân đã bị xóa nhòa đi. Nhiều người làm việc nhiều giờ, không thể ngắt kết nối dẫn đến trạng thái kiệt sức.
• Quá tải thông tin: Việc tiếp xúc liên tục hàng giờ đồng hồ với tin tức, mạng xã hội, email và giải trí sẽ tạo ra tình trạng quá tải về nhận thức, khiến cơ thể rơi vào trạng thái kiệt sức về mặt tinh thần.
• Áp lực xã hội: Các chuẩn mực xã hội về thành tích liên tục cùng với văn hóa hối hả góp phần tạo ra những kỳ vọng phi thực tế. Áp lực phải vượt trội trong mọi khía cạnh của cuộc sống từ công việc đến các hoạt động xã hội tạo ra sự mệt mỏi về tinh thần và thể chất.
• Lựa chọn sức khỏe và lối sống: Thói quen ăn uống không lành mạnh, không bổ sung nước, thiếu các hoạt động thể chất cùng với sự căng thẳng mãn tính có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mệt mỏi. Những yếu tố này thường tạo ra một vòng luẩn quẩn, trong đó kiệt sức dẫn đến những lựa chọn sai lầm, khiến tình trạng mệt mỏi kéo dài thêm.
• Chất lượng giấc ngủ kém: Lịch trình ngủ không đều đặn, làm việc khuya và thường xuyên trằn trọc trên giường tạo ra cảm giác kiệt sức. Ngay cả khi bạn dành đủ thời gian trên giường, việc thiếu giấc ngủ sâu có thể là nguyên nhân của cảm giác khó chịu.

Tình trạng luôn cảm giác mệt mỏi và kiệt sức còn có thể gây ra một số hậu quả về tinh thần và thể chất của tình trạng mệt mỏi khi tiếp xúc, cụ thể như sau:

• Giảm năng suất, tính sáng tạo và sự nhiệt tình trong công việc: Tình trạng này có thể gây ra những ảnh hưởng không chỉ đến hiệu suất của mỗi người mà còn làm giảm năng suất làm việc của cả nhóm và tổ chức. 
• Các vấn đề về sức khỏe tâm thần như lo lắng, trầm cảm và kiệt sức. Việc không thể nghỉ ngơi và phục hồi sức khỏe ảnh hưởng đến cảm xúc, tạo ra cảm giác tuyệt vọng.
• Rối loạn tâm trạng, bao gồm khó chịu, bất ổn về cảm xúc và thay đổi tâm trạng.
• Tác động đến các chức năng nhận thức bao gồm các vấn đề liên quan đến trí nhớ, thiếu tập trung và thậm chí làm tăng nguy cơ xảy ra các tai nạn.
• Các mối quan hệ cá nhân cũng có thể bị ảnh hưởng vì sự mệt mỏi ảnh hưởng đến khả năng kết nối cũng như giao tiếp với người khác.

Theo thời gian, tình trạng quá mệt mỏi có thể dẫn đến các vấn đề về sức khỏe thể chất như béo phì, bệnh lý liên quan đến tim mạch, tiểu đường và khả năng miễn dịch suy yếu qua đó dẫn đến những hậu quả lâu dài về sức khỏe.

Trên hết, tình trạng quá mệt mỏi không mang lại cảm giác dễ chịu. Khi không có năng lượng, chúng ta không thể làm được tất cả những điều mình thích trong cuộc sống. Điều đó đồng nghĩa với việc chúng ta thường cảm thấy chán nản và bất mãn. Tình trạng kiệt sức thường xuyên dẫn đến thiếu động lực để tham gia vào các sở thích, hoạt động xã hội và tận hưởng những niềm vui đơn giản của cuộc sống.

2. Khi quá mệt mỏi thì nên làm gì?

Mệt mỏi quá thì nên làm gì hay khi cơ thể quá mệt mỏi nên làm gì là câu hỏi được nhiều người đặt ra. Bởi lẽ khi mệt mỏi quá thì hầu như không có động lực để làm bất cứ việc gì. Tuy nhiên, một số lời khuyên sau đây sẽ giúp giảm bớt tình trạng quá căng thẳng, mệt mỏi:

• Ăn một chế độ ăn uống cân bằng: Lượng thức ăn nạp vào mỗi ngày nên bao gồm protein hoàn chỉnh. Những loại thực phẩm này bao gồm thịt, trứng và sữa, hoặc quinoa, hạt chia và đậu nành nếu bạn theo chế độ ăn thuần thực vật, trái cây, rau và carbohydrate. Lượng carbohydrate nạp vào cơ thể nên chiếm khoảng 40-60% lượng calo tiêu thụ đối với vận động viên thể dục nhịp điệu và 30-35% đối với vận động viên kỵ khí (không kỵ khí). Điều này có tác dụng duy trì mức glycogen trong cơ vốn đã cạn kiệt trong quá trình tập luyện, làm việc. Tiêu thụ protein nên chiếm khoảng 20-30% lượng calo và chất béo lành mạnh sẽ chiếm 10-15% calo nạp vào cơ thể còn lại.
• Thời gian ăn uống để tập thể dục: Ăn một bữa ăn nhẹ hoặc bữa ăn nhẹ khoảng hai giờ trước khi tập thể dục và cố gắng tránh tập luyện khi bụng đói hoặc bụng đói. Ngoài ra, bạn cần đảm bảo ăn trong vòng một giờ sau khi tập luyện. Bữa ăn này phải giàu protein vì nó sẽ hỗ trợ phục hồi cơ bắp và giúp cơ bắp phục hồi sau những căng thẳng khi tập luyện.
• Uống nhiều nước hơn: Mệt mỏi quá thì nên làm gì? Uống nước suốt cả ngày và trong khi làm việc là rất quan trọng để ngăn ngừa tình trạng cơ thể mất nước và mỏi cơ. Bạn nên cố gắng uống 10 đến 12 ly nước mỗi ngày, điều này sẽ thay thế lượng nước bị mất do đổ mồ hôi.
• Cải thiện khả năng hiếu khí: Khi cơ hô hấp bắt đầu mệt mỏi, oxy sẽ được chuyển hướng từ các chi đến cơ hoành. Một cách để cải thiện sức bền là tăng dần khả năng hiếu khí bằng cách tập luyện xen kẽ. Tập luyện chéo, hoặc kết hợp cả bài tập aerobic và bài tập dựa trên sức mạnh, là một lựa chọn khác đã được chứng minh là có lợi trong việc cải thiện khả năng hiếu khí. Dù bạn chọn phương pháp nào, khi sức chịu đựng cũng sẽ tăng lên, lượng oxy tăng thêm trong máu sẽ giúp cơ bắp hoạt động trong thời gian dài hơn và ngăn ngừa sự tích tụ axit lactic.
• Nghỉ ngơi và phục hồi: Hoàn thành khởi động và thư giãn trong 5 đến 10 phút mỗi lần tập thể dục. Bắt đầu từ từ và tăng dần cường độ tập luyện để cơ bắp dần được thử thách và có thể phát triển theo thời gian. Khởi động năng động như lăn bọt, giãn cơ năng động và các bài tập vận động, là một cách tuyệt vời để cơ thể sẵn sàng di chuyển.
• Vận động thể chất: Cơ thể mệt mỏi thường tạo cảm giác lười vận động, thế nhưng nhiều nghiên cứu lại cho thấy hoạt động thể chất làm tăng mức năng lượng. Thói quen tập thể dục cũng làm cải thiện hiệu quả tim, phổi và cơ bắp. Nếu bạn muốn vừa thư giãn tâm trí vừa tăng cường năng lượng thì có thể lựa chọn tập yoga mỗi ngày.
• Nghỉ ngơi khi mệt: Để tránh gặp phải hội chứng “cháy sạch”, bạn cần cho phép cơ thể nghỉ ngơi khi bị quá tải hoặc căng thẳng kéo dài. Căng thẳng kéo dài là một trong những nguyên nhân khiến cơ thể mệt mỏi chẳng kém các hoạt động thể chất ngoài trời. Cách thư giãn có thể là dạo bộ, đọc sách, nghe nhạc… để nghỉ ngơi và cho cơ thể nạp lại năng lượng. 
• Ngủ đủ giấc: Đi ngủ là câu trả lời cho câu hỏi khi cơ thể quá mệt mỏi nên làm gì. Bạn nên đi ngủ sớm trước 23h đêm và ngủ đủ 7 tiếng để đảm bảo cơ thể tràn đầy sức sống vào sáng hôm sau. Thậm chí, bạn chỉ cần chợp mắt tầm 10 đến 15 phút vào buổi trưa cũng có tác dụng tăng cường năng lượng sau nhiều giờ làm việc vất vả. Những người có chất lượng giấc ngủ tốt thường có xu hướng ít mệt mỏi vào ban ngày và có tuổi thọ cao hơn.
• Bổ sung vitamin: Việc nên làm là xây dựng thực đơn ăn uống lành mạnh theo nguyên tắc đảm bảo các nhóm thực phẩm đa dạng gồm lương thực, các loại hạt, thịt, cá, hải sản, rau, củ, quả… Đặc biệt, bạn nên bổ sung thêm các loại vitamin như vitamin nhóm B, vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng. 

3. Hậu quả nếu quá mệt mà không được chăm sóc đúng cách

Dưới đây là những hậu quả về mặt sức khỏe có thể gặp phải nếu làm việc quá sức: 

• Kiệt sức và đột quỵ: Tình trạng quá mệt mỏi có thể là dấu hiệu cảnh báo kiệt sức thậm chí là đột quỵ. Khi một người làm việc ngày đêm, làm việc không ngừng nghỉ thì cơ thể sẽ không có thời gian được nghỉ ngơi và tái tạo sức lao động. Nếu tình trạng này kéo dài người đó sẽ có nguy cơ bị kiệt sức, ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến sức khỏe và suy giảm sức lao động. Đồng thời, người quá mệt mỏi cũng là một trong những nguyên nhân khiến nhiều người trẻ gặp phải tình trạng đột quỵ gây đe dọa đến tính mạng.
• Mất ngủ: Khi làm việc quá sức, đặc biệt là những người làm những công việc trí óc sẽ dễ gặp phải tình trạng mất ngủ, ngủ không sâu giấc và tỉnh giấc khi ngủ. Nguyên nhân của tình trạng này là do làm việc nhiều giờ đồng hồ dưới ánh sáng xanh phát ra từ máy tính hoặc điện thoại thông minh khiến não phải hoạt động hết công suất dẫn đến căng thẳng và khó ngủ hơn. 
• Tăng nguy cơ gặp phải các rối loạn chuyển hóa trong cơ thể: Khi một người quá mệt mỏi dẫn đến não luôn luôn bị áp lực, căng thẳng và sản xuất nhiều hơn loại hormon gây căng thẳng hay còn gọi là cortisol. Đồng thời lúc này, lượng đường trong máu cũng sẽ tăng lên gây ra những rối loạn chuyển hóa trong cơ thể dẫn đến làm suy giảm hệ miễn dịch. 
• Ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tim mạch: Người luôn trong trạng thái quá mệt mỏi có thể là dấu hiệu cảnh báo một số vấn đề sức khỏe liên quan đến tim mạch. Khi bạn làm việc nhiều giờ liên tục đồng nghĩa với hệ thống tim mạch cũng phải hoạt động nhiều hơn, vì thế tăng nguy cơ mắc bệnh lý về tim mạch.
• Tăng nguy cơ gặp phải tình trạng vô sinh: Bạn càng ngồi quá lâu trên bàn làm việc thì nguy cơ vô sinh càng cao. Nguyên nhân là do làm việc một chỗ trong thời gian kéo dài hình thành thói quen lười vận động gây ảnh hưởng nhiều đến chức năng sinh lý, giảm khả năng sinh sản và khả năng thụ thai. 
• Gây tăng cân: Thực tế, khi một người dành quá nhiều thời gian để làm việc sẽ không còn thời gian chăm sóc cho bản thân, không dành thời gian để tập luyện hay rèn luyện những thói quen tốt cho sức khỏe. Điều này dẫn đến tăng nguy cơ tiêu thụ những loại đồ ăn nhanh, những món ăn chứa nhiều dầu mỡ và làm tăng cân. 

Hiện nay một phương pháp mới mang tên NAD đang được nhiều người tin tưởng thực hiện. Liệu pháp truyền NAD là phương pháp mới giúp phục hồi nồng độ NAD trong cơ thể, có thể giúp cải thiện các dấu hiệu triệu chứng và là một trong những cách trị mệt mỏi trong người. Nicotinamide adenine dinucleotide (NAD) được định nghĩa là một coenzym mạnh, xuất hiện tự nhiên, hỗ trợ ti thể tạo ra năng lượng tham gia vào quá trình trao đổi chất. Mức NAD trong cơ thể thấp có thể góp phần làm nặng thêm các triệu chứng của trầm cảm và mất ngủ.

Phương pháp tiêm truyền tĩnh mạch NAD tác dụng giúp nhanh chóng khôi phục nguồn dự trữ coenzym quan trọng trong cơ thể. Việc bổ sung NAD không chỉ là cách trị mệt mỏi trong người mà còn hỗ trợ sức khỏe tổng thể nói chung.

Bài viết trên đây đã cung cấp các thông tin liên quan đến khi cơ thể quá mệt mỏi nên làm gì có ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe. Hi vọng những thông tin được chia sẻ trên đây sẽ hữu ích để bạn có thể kiểm soát và giải tỏa căng thẳng, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống.