Chỉ số eGFR trong xét nghiệm máu thế nào là bình thường?

1. Chỉ số eGFR trong xét nghiệm máu được hiểu như thế nào?

Xét nghiệm mức lọc cầu thận (GFR) được dùng để đánh giá chức năng thận hay xem quá trình lọc chất thải ra khỏi máu hoạt động tốt như thế nào. Có một số phương pháp để kiểm tra GFR. Thông thường, GFR được ước tính bằng cách đo một chất khác. Trong đó, chỉ số xét nghiệm máu eGFR phản ánh mức độ lọc máu của thận, được ước tính dựa trên mức creatinine, một chất thải do cơ của cơ thể tạo ra trong máu.

Creatinine được cơ thể sản xuất tự nhiên để cung cấp năng lượng cho cơ bắp. Thận lọc và loại bỏ creatinine khỏi máu. Thông thường lượng creatinine được tạo ra tương đối ổn định, do đó sự thay đổi nồng độ creatinine trong máu có thể là dấu hiệu của chức năng thận bất thường. Tuy nhiên, không phải ai cũng sản xuất cùng một lượng creatinine, đó là lý do tại sao eGFR có thể bao gồm các yếu tố như tuổi tác, giới tính và chủng tộc cùng với mức creatinine để ước tính GFR.

Chỉ số eGFR trong máu được biểu thị bằng mililít mỗi phút (mL/phút). Kết quả thường được liệt kê là mililít mỗi phút trên 1,73 mét vuông diện tích bề mặt cơ thể (mL/phút/1/.73m2). Giá trị của chỉ số xét nghiệm máu eGFR khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính và các yếu tố khác. Tỷ lệ này giảm một cách tự nhiên khi già đi và mất khối lượng cơ bắp. eGFR trung bình của một người ở độ tuổi 20 là khoảng 116 mL/phút/1,73m2. Nó giảm xuống còn 85 mL/phút/1,73m2 đối với những người ở độ tuổi 60. eGFR cao hơn 60 có nghĩa là có ít nhất 60% chức năng thận. Nói chung, chỉ số eGFR trong máu càng cao thì chức năng thận càng tốt.

Kết quả xét nghiệm eGFR được xem là đáng tin cậy nhất để bác sĩ biết thận của bạn hoạt động tốt như thế nào. Tuy nhiên, eGFR có thể không chính xác nếu bạn dưới 18 tuổi, đang mang thai, rất thừa cân hoặc rất cơ bắp. Ngoài ra, các xét nghiệm khác như siêu âm hoặc sinh thiết thận có thể được yêu cầu để tìm ra nguyên nhân gây ra bệnh thận.

2. Chỉ số xét nghiệm máu eGFR được chỉ định trong trường hợp nào?

Mục đích của xét nghiệm chỉ số eGFR trong máu là để xác định xem thận có hoạt động bình thường hay không. Là một trong những đánh giá chính về sức khỏe thận, xét nghiệm này có nhiều lợi ích tiềm năng. Ví dụ, nó có thể chẩn đoán, sàng lọc và theo dõi các vấn đề về thận, cụ thể:

• Chẩn đoán: Điều này liên quan đến việc xét nghiệm sau khi các dấu hiệu và/hoặc triệu chứng đã xảy ra. Nó cố gắng xác định bản chất của vấn đề gây ra những triệu chứng đó. Chỉ số eGFR trong xét nghiệm máu có thể là một yếu tố của quá trình chẩn đoán các triệu chứng có thể liên quan đến vấn đề về thận, chẳng hạn như mệt mỏi, sưng tay hoặc chân, ngứa, buồn nôn và nôn. Ngoài việc phát hiện các vấn đề về thận, kết quả xét nghiệm eGFR có thể được sử dụng để đánh giá mức độ nghiêm trọng hoặc giai đoạn của bệnh thận, bao gồm cả khả năng bị suy thận. Tuy nhiên, những thay đổi trong eGFR không hoàn toàn tương ứng với sức khỏe của thận, vì vậy các xét nghiệm khác thường cần thiết để đánh giá mức độ tổn thương của thận.
• Sàng lọc: Kết quả xét nghiệm eGFR có thể được sử dụng để phát hiện bệnh thận nếu bạn có các yếu tố nguy cơ như bệnh tiểu đường, bệnh tim, tắc nghẽn hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu, tiền sử gia đình mắc các vấn đề về thận, huyết áp cao và bệnh thận mãn tính. Việc sàng lọc bằng xét nghiệm eGFR cũng có thể được thực hiện nếu bạn có ý định hiến thận. Xét nghiệm có thể giúp đảm bảo bạn có đủ chức năng thận để hiến tặng một cách an toàn và sàng lọc các vấn đề sau khi hiến tặng. Các bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm eGFR như một hình thức sàng lọc trước một số thủ thuật y tế, chẳng hạn như chẩn đoán hình ảnh bằng chất phản quang hoặc phương pháp điều trị có thể ảnh hưởng đến thận. Bằng cách này, xét nghiệm eGFR được sử dụng để ngăn ngừa các biến chứng hoặc tác dụng phụ trong chăm sóc y tế.
• Theo dõi: Phần chăm sóc liên tục này sẽ quan sát xem chức năng thận thay đổi như thế nào theo thời gian hoặc đáp ứng với điều trị như thế nào. Nếu bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh thận, việc xét nghiệm lại GFR có thể là một phần trong cách bác sĩ đánh giá tình trạng thận của bạn. Chỉ số eGFR trong máu cũng có thể được sử dụng để theo dõi chức năng thận nếu bạn đang dùng thuốc có khả năng gây hại cho thận.

3. Chỉ số eGFR trong xét nghiệm máu thế nào là bình thường?

Kết quả xét nghiệm eGFR thường có trong vòng vài ngày sau khi lấy mẫu máu và có thể được giải thích như sau:

Mặc dù xét nghiệm chỉ số eGFR trong xét nghiệm máu có thể giúp xác định các vấn đề về thận, tuy nhiên các tổn thương ở thận không được phản ánh hoàn toàn khi eGFR thấp hơn. Điều này là do một số tế bào thận có thể tăng cường lọc để bù đắp tổn thương thận.

Ngoài ra, mức eGFR khỏe mạnh hoặc bình thường có thể thay đổi tùy theo từng yếu tố. Ví dụ, eGFR bình thường thường thấp hơn ở người lớn tuổi, phụ nữ và những người có kích thước cơ thể nhỏ hơn. Thuốc và chế độ ăn uống cũng có thể ảnh hưởng đến creatinine và eGFR. Bác sĩ có thể xem xét các yếu tố này cũng như sức khỏe tổng thể của bạn và các kết quả xét nghiệm khác khi diễn giải kết quả xét nghiệm eGFR.