Chế độ dinh dưỡng cho người mỡ máu cao

1. Ảnh hưởng của chế độ dinh dưỡng đến người mỡ máu 

Bên cạnh việc sử dụng thuốc thì thay đổi lối sống, chế độ ăn uống, sinh hoạt cũng sẽ có lợi cho những người bị mỡ máu.

Những gì bạn ăn có thể ảnh hưởng đến lượng cholesterol lưu thông trong máu. Cholesterol là một chất mà cơ thể bạn cần để hoạt động. Được biết dinh dưỡng của người mỡ máu cao ảnh hưởng đến khoảng 20% đến 30% lượng cholesterol trong máu.

Việc xác định được thực phẩm nào nên ăn và thực phẩm nào nên tránh trong chế độ dinh dưỡng cho người mỡ máu cao có thể giúp bạn kiểm soát mức cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc các biến cố liên quan đến tim mạch.

Những thực phẩm giàu cholesterol là những thực phẩm người mỡ máu cao nên tránh hạn chế sử dụng, bao gồm nội tạng động vật, não, lòng đỏ trứng gà hay các loại thịt đỏ hoặc da của các loại gia cầm,…

Ngoài ra, đối với những người bị mỡ máu cũng lưu ý hạn chế khi sử dụng những thực phẩm có hàm lượng chất béo bão hòa. Nguyên nhân là do các thực phẩm chứa các chất béo bão hòa khiến hàm lượng cholesterol trong cơ thể tăng cao, không những thế nó cũng làm tăng nguy cơ gặp phải các biến cố liên quan đến tim mạch. Thực phẩm giàu chất béo bão hòa có thể kể đến như: mỡ bò, mỡ lợn, các loại thức ăn nhanh …

2. Xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người mỡ máu cao

Dưới đây là một số thay đổi trong chế độ dinh dưỡng cho người mỡ máu cao có thể thực hiện để giảm cholesterol bằng chế độ ăn uống của mình:

• Bổ sung nhiều chất xơ hòa tan vào chế độ ăn uống hàng ngày;
• Hạn chế ăn chất béo bão hòa;
• Hạn chế ăn chất béo chuyển hóa;
• Ăn các bữa ăn cân bằng;

2.1. Bổ sung nhiều chất xơ hòa tan vào chế độ ăn uống 

Các thực phẩm chứa các loại chất xơ hòa tan giúp giảm cholesterol LDL. Đây là một dạng chất xơ hòa tan trong nước. Chất xơ hòa tan liên kết xung quanh mật bao gồm cholesterol và loại bỏ nó cùng với chất thải của cơ thể. 

Sử dụng các thực phẩm có chứa nhiều chất xơ hòa tan giúp giảm cholesterol LDL bằng cách bổ sung vào chế độ dinh dưỡng cho người mỡ máu cao:

• Đậu khô, đậu lăng và đậu tách hạt;
• Táo, mâm xôi và trái cây họ cam quýt;
• Yến mạch và cám yến mạch;
• Gạo lứt;

2.2. Hạn chế ăn chất béo bão hòa

Chất béo bão hòa là một loại chất béo rắn ở nhiệt độ phòng. Các nguồn chất béo bão hòa phổ biến bao gồm:

• Thịt chế biến, bao gồm xúc xích và thịt xông khói.
• Thịt mỡ, bao gồm xương sườn, thịt gia cầm còn da và thịt có nhiều vân mỡ.
• Các sản phẩm sữa đầy đủ chất béo, bao gồm bơ, kem nặng, pho mát kem và kem chua.
• Dầu dừa và dầu cọ.
• Đồ chiên rán.

Cơ thể luôn cần một số chất béo bão hòa để khỏe mạnh. Tuy nhiên, bạn cần đặt mục tiêu không quá 5% đến 6% lượng calo hàng ngày từ chất béo bão hòa.

Việc quá tập trung vào các con số và giới hạn nghiêm ngặt có thể dẫn đến thói quen ăn uống không điều độ, chẳng hạn như orthorexia. Thêm vào đó, các chuyên gia dinh dưỡng cảnh báo rằng việc quá chú trọng vào các con số có thể khiến bạn loại bỏ một số loại thực phẩm thực sự tốt cho sức khỏe hơn là có hại.

Ví dụ, dầu ô liu có chứa một số chất béo bão hòa, nhưng những lợi ích sức khỏe khiến nó đáng được thêm vào chế độ ăn uống ở mức độ vừa phải (tối đa bốn muỗng canh mỗi ngày). Các loại thực phẩm khác có chất béo bão hòa mà bạn muốn duy trì trong chế độ ăn uống của mình bao gồm bơ và quả óc chó.

2.3. Không ăn chất béo chuyển hóa

Chất béo chuyển hóa là sự kết hợp của dầu thực vật lỏng và hydro. Theo truyền thống, thức ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn là nguồn cung cấp chất béo chuyển hóa chính trong chế độ ăn của mọi người. Nguyên nhân là do những thực phẩm đó chứa dầu hydro hóa một phần, loại dầu này thu được chất béo chuyển hóa trong quá trình sản xuất. Tuy nhiên điều này không có nghĩa là sử dụng thức ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn là vô hại. Chúng có thể chứa nhiều chất béo bão hòa. 

Để hạn chế chất béo chuyển hóa trong chế độ dinh dưỡng cho người mỡ máu cao, tránh ăn các loại thức ăn nhanh, các loại đồ ăn chiên, các món bánh như bánh quy, bánh rán và bánh ngọt.

2.4. Ăn các bữa ăn cân bằng

Khi cố gắng đạt được mức cholesterol lành mạnh thông qua chế độ dinh dưỡng cho người mỡ máu cao, điều quan trọng là phải ăn các bữa ăn có sự cân bằng của trái cây, rau xanh, các loại hạt, thức ăn giàu chất đạm, các sản phẩm thay thế sữa và chất béo.

Chế độ dinh dưỡng cho người mỡ máu cao nên ăn nhiều rau xanh, các loại trái cây mọng nước. Nguyên nhân là do trong thành phần của rau và trái cây chứa nhiều vi chất và chất xơ tự nhiên tác dụng giúp tiêu hóa thuận lợi, đặc biệt rất tốt cho máu. Một số thực phẩm giúp làm giảm cholesterol có thể bổ sung vào chế độ dinh dưỡng cho người mỡ máu cao như: gừng, nấm hương, mộc nhĩ, hành tây, tỏi, chế phẩm từ đậu... Đồng thời, bạn nên bổ sung ăn thịt trắng thay vì thì đỏ, chẳng hạn như cá, mỗi tuần nên ăn từ 2 đến 3 bữa cá thay thịt, đặc biệt với người cao tuổi. 

Mặt khác, trong chế độ dinh dưỡng cho người mỡ máu cao nên sử dụng các loại dầu thực vật thay vì mỡ động vật để nấu ăn. Để hạn chế sự tăng lượng cholesterol và triglycerid trong máu, nên hạn chế ăn các loại đồ chiên hay xào, nội tạng động vật (nhất là óc, tim, thận và gan), gạch cua, các loại thịt đỏ chứa nhiều chất béo. Không nên ăn da của các loại gia cầm như gà, vịt, ngan. Mặt khác, trong chế độ dinh dưỡng cho người mỡ máu cao không nên ăn nhiều đồ ngọt như mứt, kẹo, nước ngọt, các loại kem... Không uống nhiều các loại đồ uống có chứa cồn như rượu bia, không hút thuốc lá. 

3. Một số mẹo nấu ăn cho người mỡ máu cao

Trong chế độ dinh dưỡng cho người mỡ máu cao nên chủ động nấu ăn tại nhà để kiểm soát chế độ ăn uống của mình. 

• Thêm nhiều cá vào bữa ăn. Hãy thử ăn ít nhất 8 ounce mỗi tuần theo phương pháp nấu, luộc hay hấp, hạn chế chiên rán ngập dầu.
• Tránh sử dụng bơ, mỡ lợn và mỡ thay vào đó, hãy sử dụng dầu ăn tốt cho sức khỏe (như dầu ô liu), nhưng chỉ sử dụng một lượng nhỏ. Bạn cũng có thể sử dụng nước hầm rau ít muối thay vì dầu khi xào hoặc nướng rau, cá hoặc gia cầm.
• Kiểm tra công thức cho các chất thay thế bơ và dầu. Nhiều công thức nấu ăn sẽ cung cấp các tùy chọn như sốt giấm táo hoặc chuối để nướng.
• Tăng gấp đôi lượng rau khi nấu súp. Điều này sẽ làm tăng hàm lượng chất xơ trong món súp, đồng thời, trong chế độ dinh dưỡng cho người mỡ máu cao cắt giảm một nửa lượng gạo hoặc mì.
• Tìm các loại thảo mộc và gia vị mà bạn thích: Sử dụng chúng để tăng thêm hương vị cho món ăn và thay thế bơ, muối hoặc nước sốt nhiều chất béo.
• Tự làm nước sốt salad: Sử dụng dầu ô liu và giấm balsamic (hoặc sự kết hợp tương tự). Nước sốt trong món salad thường là nguồn chất béo bão hòa tiềm ẩn.
• Loại bỏ chất béo từ trên cùng của súp hoặc món hầm: Đặt nồi súp hoặc món hầm vào tủ lạnh trong vài giờ sau khi nguội. Khi lấy ra sẽ thấy bên trên có một lớp mỡ đặc, rất dễ loại bỏ.
• Loại bỏ da khỏi thịt gà trước khi nấu, đồng thời thêm gia vị vào thịt, thay vì tẩm ướp gia vị vào phần da.
• Các loại thực phẩm bạn ăn có thể có ảnh hưởng mạnh mẽ đến sức khỏe, bao gồm cả mức cholesterol. Nếu bạn đang bắt đầu thay đổi chế độ ăn uống của mình, bạn nên kiên nhẫn với chế độ dinh dưỡng cho người mỡ máu cao. 
• Đối với những người cao tuổi kiểm tra 6 tháng/ lần. Đặc biệt, những người có thể trạng thừa cân, béo phì và những người mắc bệnh lý nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh mạch vành cần kiểm tra thường xuyên để kịp thời phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm và dự phòng những biến chứng nguy hiểm.

Nếu bạn đang mong muốn tìm một phương pháp giảm cân cũng như giảm mỡ máu hiệu quả, có thể tham khảo liệu pháp tiêu hao năng lượng. Liệu pháp này sử dụng các loại vitamin và các loại khoáng chất cần thiết với vai trò thúc đẩy sự chuyển hóa mỡ theo cơ chế tự nhiên, không gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. 

Bác sĩ đánh giá sức khỏe tổng thể trước khi thực hiện liệu pháp, sau đó sẽ đưa ra phác đồ giảm cân phù hợp với từng đối tượng. Phác đồ này được các bác sĩ xây dựng dựa trên kết quả xét nghiệm cơ bản như xét nghiệm máu và chỉ số khối cơ thể (BMI). Khi đăng ký thực hiện liệu pháp tiêu hao năng lượng bạn sẽ luôn được các bác sĩ điều trị theo sát, lên kế hoạch dinh dưỡng chi tiết kết hợp với luyện tập sao cho phù hợp với thể trạng của mỗi người.