Cách nào giảm cân do tác dụng phụ của thuốc?

1. Một số loại thuốc gây tăng cân

Tác dụng phụ của thuốc gây tăng cân không hề hiếm gặp, trong đó thường liên quan đến các loại thuốc phổ biến sau đây:

• Thuốc chống trầm cảm, bao gồm nhóm ức chế tái hấp thu chọn lọc serotonin (SSRI), nhóm ức chế tái hấp thu serotonin-norepinephrine (SNRI) và nhóm chống trầm cảm ba vòng (TCAs);
• Thuốc chống loạn thần và ổn định tâm trạng, như Risperidone (Risperdal), Olanzapine (Zyprexa) và Quetiapine (Seroquel);
• Corticosteroid, bao gồm Prednisone (Deltasone), Methylprednisolone (Medrol) và Budesonide (Pulmicort);
• Thuốc điều trị đái tháo đường, bao gồm Insulin và nhóm Sulfonylurea;
• Thuốc chống động kinh, bao gồm Valproate (Depakine) và Gabapentin (Neurontin)
• Nhóm ức chế beta giao cảm, chẳng hạn như Propranolol (Inderal) và Metoprolol (Lopressor);
• Thuốc gây nghiện (Opioid).

Các thuốc gây tăng cân không nhất thiết xảy ra ngay lập tức. Một nghiên cứu năm 2018 cho thấy mọi người có nhiều khả năng tăng cân sau thời gian 2-3 năm điều trị bằng các thuốc chống trầm cảm. Với nhóm thuốc chống loạn thần, hầu hết tác dụng phụ của thuốc gây tăng cân xảy ra trong 6 tháng đầu tiên.

Một vấn đề quan trọng cần lưu ý là không phải ai cũng sẽ tăng cân khi dùng thuốc có tác dụng phụ tăng cân. Tuy nhiên, một số thuốc chống loạn thần có khả năng gây tăng trọng lượng cơ thể cao hơn các loại thuốc khác.

Một số loại thuốc khác, chẳng hạn như Corticosteroid, gây tăng cân bằng cách thay đổi quá trình trao đổi chất và ảnh hưởng đến cân bằng nước điện giải trong cơ thể. Những loại khác, bao gồm thuốc chống trầm cảm, có thể gây ra những thay đổi trong tâm trạng và dẫn đến tăng cảm giác thèm ăn. Với thuốc gây tăng cân nhóm chống loạn thần theo cơ chế kích thích sự thèm ăn và khiến người bệnh ăn nhiều hơn.

Một số tác dụng phụ khác của một số loại thuốc, chẳng hạn như khó thở, khiến người bệnh hạn chế vận động hơn và từ đó thứ phát đưa đến việc cân nặng tăng lên.

2. Một số cách giảm cân do thuốc gây ra

Trước khi tìm hiểu những cách giảm cân do thuốc, chúng ta nên biết một số trường hợp cân nặng có thể giảm khi ngừng sử dụng thuốc. Tuy nhiên điều này chỉ xảy ra với một số loại thuốc gây tăng cân và cơ địa của từng người bệnh. Những bệnh nhân ngưng sử dụng thuốc chống loạn thần thì cân nặng sẽ giảm từ từ.

Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng có thể ngừng thuốc và đôi khi việc ngừng thuốc vì tăng cân có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng. Do đó, bệnh nhân tuyệt đối không tự ý ngưng dùng các thuốc kê đơn khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ điều trị.

Thay vào đó, bạn hãy áp dụng những biện pháp giúp giảm cân do thuốc gây ra sau đây:

2.1. Chuyển sang loại thuốc khác

Cách giảm cân do thuốc gây ra đầu tiên được nhắc đến là xem xét thay đổi thuốc. Một người có thể gặp các tác dụng phụ khác nhau khi dùng các loại thuốc khác nhau. Nếu tình trạng tăng cân ảnh hưởng đến sức khỏe, bác sĩ có thể chỉ định một loại thuốc khác có tác dụng tương tự nhưng ít có khả năng gây tăng cân.

2.2. Giảm liều lượng thuốc gây tăng cân

Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể giảm liều lượng thuốc gây tăng cân mà vẫn duy trì hiệu quả điều trị bệnh. Tuy nhiên, bạn Mọi không nên tự ý ngưng thuốc hoặc giảm liều mà không tham khảo ý kiến ​​​​bác sĩ trước.

2.3. Giới hạn khẩu phần ăn

Cảm giác thèm ăn đôi khi tăng lên khi dùng một số loại thuốc gây tăng cân. Ví dụ, những người dùng thuốc chống trầm cảm có thể thấy rằng họ thèm ăn hơn vì tâm trạng đã được cải thiện.

Do đó, một trong những biện pháp giảm cân do thuốc gây ra là học cách lắng nghe tín hiệu đói và kiểm soát khẩu phần ăn của bản thân.

2.4. Tập thể dục

Tăng cường hoạt động thể chất cũng có thể giúp kiểm soát tình trạng tăng cân do dùng thuốc. Một nghiên cứu năm 2011 gợi ý rằng tập thể dục có lợi cho sức khỏe bất kể nó có dẫn đến giảm cân hay không, bao gồm tác dụng giảm huyết áp.

Tập thể dục cũng có thể giúp ngăn ngừa các triệu chứng trầm cảm quay trở lại khi mọi người kết hợp nó với thuốc chống trầm cảm, qua đó tạo điều kiện giảm liều và hạn chế được tác dụng phụ của thuốc gây tăng cân.

2.5. Tiêu thụ nhiều protein

Các chuyên gia về lĩnh vực trầm cảm và hội chứng lưỡng cực cho biết nên tăng lượng protein tiêu thụ mỗi ngày nếu tăng cân liên quan đến thuốc là một mối quan tâm. Protein là chất dinh dưỡng thiết yếu và giúp chúng cảm thấy no lâu hơn.

2.6. Trao đổi với bác sĩ dinh dưỡng

Những người lo lắng về tác dụng phụ của thuốc gây tăng cân nên tìm lời khuyên từ chuyên gia hay bác sĩ dinh dưỡng để đánh giá chính xác về chế độ dinh dưỡng hiện tại. Chuyên gia dinh dưỡng có thể giúp những bệnh nhân tăng cảm giác thèm ăn do thuốc tìm thấy một giải pháp lành mạnh hơn để thỏa mãn cơn đói 

2. 7. Tránh uống rượu

Một số loại thuốc gây tăng cân không an toàn khi uống cùng với rượu. Ngay cả khi đang sử dụng một loại thuốc an toàn cùng với rượu, bệnh nhân vẫn nên tránh các loại đồ uống chứa cồn có hàm lượng calo cao để tránh lượng calo nạp vào không cần thiết.

2.8. Ngủ đủ giấc

Chất lượng giấc ngủ là một thành phần quan trọng của sức khỏe. Giấc ngủ kém có thể gây ra những tác động xấu đến cơ thể, bao gồm tăng dự trữ chất béo và tăng nồng độ hormone gây căng thẳng. Hậu quả là tác dụng phụ của thuốc gây tăng cân càng nghiêm trọng hơn.

2.9. Uống nhiều nước

Trong hướng dẫn chế độ ăn uống để ngăn ngừa và kiểm soát tình trạng tăng cân liên quan đến thuốc, các chuyên gia khuyến nghị mọi người nên uống nhiều nước trong ngày.

2.10. Giảm lượng muối tiêu thụ

Những bệnh nhân điều trị bằng các thuốc gây giữ nước, chẳng hạn như Corticosteroid, có thể hạn chế tăng cân bằng cách giảm lượng muối nạp vào mỗi ngày. Chế độ ăn ít natri liên quan đến việc tiêu thụ ít hơn 2.000mg muối mỗi ngày.

Trong trường hợp đã áp dụng nhiều cách giảm cân nhưng đều thất bại thì bạn có thể tham khảo phương pháp giảm cân đa trị liệu mới hiện nay. Phương pháp này có tên là liệu pháp tiêu hao năng lượng, được thực hiện bằng cách truyền tĩnh mạch các vi hoạt chất có tác dụng thúc đẩy chuyển hóa mỡ trong cơ thể. Kết hợp với đó là các bài tập giúp đốt cháy và đào thải mỡ thừa ra bên ngoài. Với liệu pháp tiêu hao năng lượng, bạn sẽ không cần ăn kiêng quá khắt khe mà chỉ cần ăn uống theo thực đơn dinh dưỡng được kê bởi bác sĩ chuyên khoa. Đồng thời, bạn cũng sẽ được thăm khám sức khỏe và đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể trước khi bước vào liệu trình. Trong suốt quá trình sẽ có bác sĩ theo sát nên vô cùng an toàn. Chỉ sau 6 tuần đã giúp bạn giảm được cân nặng như mong muốn mà không gây kiệt sức hay mệt mỏi.