Sự thật về các loại chất béo: Tốt, xấu và trung lập

1. Tìm hiểu về các loại chất béo

Theo các nhà khoa học, chất béo tồn tại ở nhiều dạng và chúng có nhiều công dụng khác nhau. Một cơ thể sống sẽ luôn cần một lượng chất béo vừa đủ để đảm bảo nhu cầu dự trữ năng lượng và cung cấp năng lượng cho cơ bắp, đồng thời chất béo cũng giúp cơ thể hấp thu các vitamin tốt cho sức khỏe như A,D,E,K. Song chúng ta có 4 loại chất béo cơ bản sau đây:

• Chất béo không bão hòa đơn
• Chất béo không bão hòa đa
• Chất béo bão hòa
• Chất béo chuyển hóa

2. Chất béo tốt là gì?

Chất béo tốt được các nhà khoa học kết luận là chất béo không bão hòa, loại chất béo này không đông đặc ở nhiệt độ thường, tồn tại dưới 2 dạng chính là không bão hòa đơn và không bão hòa đa.  Điển hình cho chất béo không bão hòa chính là, Omega-3 và Omega-6, đây là hai loại chất béo không bão hòa đa. Bên cạnh đó, chúng cũng được coi là các axit béo quan trọng mà cơ thể cần lấy từ thực phẩm. Chất béo này có lợi vì có khả năng giảm cholesterol trong máu, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch, tạo ra cholesterol có lợi cho cơ thể và ngăn ngừa các bệnh tim mạch.

• Chất béo không bão hòa đơn: Ngày nay, các thực đơn giảm cân đã khuyến khích người ăn chế biến các món ăn bằng những loại dầu ô liu tốt cho sức khỏe. Đây là những loại dầu tốt cho tim mạch, thậm chí còn có tác dụng giảm viêm. Theo các nghiên cứu, những thực phẩm sau đây chứa nhiều chất béo không bão hòa đơn tốt cho sức khỏe: dầu ô liu, hạnh nhân, hạt điều, đậu phộng, hạt bí, hạt hướng dương.
• Chất béo không bão hòa đa: Đây là một loại chất béo tốt cho sức khỏe, thậm chí nằm trong nhóm chất béo thiết yếu nên được cung cấp cho cơ thể. Theo hiệp hội tim mạch Hoa Kỳ, chất béo không bão hòa đa rất tốt cho sức khỏe tim mạch và làm giảm nguy cơ bị bệnh mạch vành. Điển hình nhất của chất béo bão hòa đa là omega-3, có trong các loại cá và hạt như: cá hồi, cá trích, cá mòi, quả óc chó, hạt lanh, hạt chia.

3. Chất béo trung tính là gì?

Triglyceride hay còn gọi là chất béo trung tính, là các hợp chất hóa học mà cơ thể tiêu hóa để cung cấp năng lượng cho quá trình trao đổi chất. Chất béo trung tính được hình thành từ sự kết hợp của axit béo và glycerol. Chúng được lưu trữ trong mô mỡ mà chúng ta sử dụng chúng để cung cấp năng lượng. Các phân tử lipid này được tạo thành trong ruột non từ chất béo chúng ta ăn. Chúng cũng được tổng hợp trong gan từ lượng đường thừa trong thực phẩm. Triglyceride cũng chứa các vitamin A, D, E và K trong máu. Phân tử chất béo trung tính là một dạng của glixerol hóa học (triglyceride = ba phân tử axit béo + glycerol) và có chứa ba axit béo. Để được hấp thụ, các thành phần này được phân tách trong ruột non và sau đó tái tụ hợp với cholesterol để tạo thành chylomicrons. Chylomicrons này là nguồn cung cấp năng lượng cho các tế bào trong cơ thể. Tế bào mỡ và tế bào gan được sử dụng làm nơi lưu trữ và giải phóng chylomicrons khi cơ thể cần năng lượng.

4. Chất béo xấu là gì?

Theo các nhà khoa học thì chất béo xấu bao gồm hai loại chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa. Hầu hết các loại chất béo xấu đa phần sẽ đông đặc ở nhiệt độ thường và khi được dung nạp vào cơ thể sẽ khiến cơ thể sản sinh ra cholesterol xấu. Một chế độ ăn giàu các loại chất béo xấu sẽ dễ dẫn tới bệnh xơ vữa động mạch, tim mạch và béo phì.

Ở những năm đầu thế kỷ 20, chất béo xấu (chất béo chuyển hóa) được các nhà khoa học tìm thấy có mặt ở trong bơ thực vật dạng rắn và chất béo thực vật. Sau một thời gian, các công ty sản xuất thực phẩm học được cách mới tìm được cách để hydro hóa một phần và đưa vào sản xuất. Tuy vậy, chất béo chuyển hóa thực sự không tốt cho sức khỏe và hoàn toàn có thể gây ra bệnh tim mạch. Theo các nhà khoa học, một số thực phẩm sau đây có thể chữa nhiều chất béo chuyển hóa, gây hại cho sức khỏe của bạn

• Thực phẩm chế biến bằng cách chiên (khoai tây, bánh rán, thức ăn nhanh)
• Bơ thực vật
• Bánh quy nướng, bánh ngọt
• Bắp rang chế chiến bằng lò vi sóng

Ngoài chất béo chuyển hóa thì chất béo bão hòa cũng là một trong số dạng chất béo xấu mà bạn cần hạn chế sử dụng trong thực đơn của mình. Theo các nhà khoa học, chất béo bão hòa có nhiều trong các loại thực phẩm sau:

• Mỡ bò, mỡ heo, thịt heo và thịt cừu
• Thịt gà sẫm màu và da gà, da vịt
• Chế phẩm từ sữa (sữa nguyên chất, bơ, phô mai, kem)
• Dầu dừa, bơ, ca cao

Từ lâu, theo nhiều nghiên cứu, việc sử dụng nhiều chất béo xấu, trong đó có chất béo bão hòa có thể đem lại nguy cơ cao hơn về mắc bệnh tim mạch, do loại chất béo này làm tăng cholesterol có hại (LDL-Cholesterol) trong cơ thể. Nhìn chung, chất béo có nhiều loại và không phải loại chất béo nào cũng gây hại. Để đảm bảo tốt cho sức khỏe bạn cần tìm hiểu kỹ về các loại chất béo mình tiêu thụ, đặc biệt đối với những người thừa cân, béo phì. Hiện nay liệu pháp tiêu hao năng lượng được biết đến là một phương pháp quản trị cân nặng tốt với tỉ lệ tái béo ở mức rất thấp. Khi liệu pháp này chú trọng đến việc xây dựng một chế độ ăn uống cùng tập luyện khoa học để hỗ trợ giảm cân. Trong đó có việc điều chỉnh và sử dụng các loại chất béo tốt cho sức khỏe người thừa cân. Ngoài ra, người thừa cân cũng được thực hiện truyền các loại vitamin, khoáng chất thiết yếu vào cơ thể để đào thải mỡ thừa chuyển hóa thành năng lượng. Nhờ vậy mà quá trình giảm cân diễn ra hiệu quả và an toàn hơn..