Giảm cân ở tuổi dậy thì có tác hại gì?

1. Giảm cân ở tuổi dậy thì có tác hại gì?

Tương tự người trưởng thành, trẻ em trong độ tuổi dậy thì vẫn mong muốn sở hữu một thân hình lý tưởng, đặc biệt là những bé gái có mơ ước trở thành người mẫu hay người nổi tiếng. Đây là lý do khiến rất nhiều trẻ tìm đến các giải pháp giảm cân ở tuổi dậy thì, tuy nhiên thay vì áp dụng các phương pháp khoa học, an toàn và lành mạnh thì không ít trường hợp vì giảm cân sai cách mà ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe.

Trước khi tìm hiểu về vấn đề giảm cân ở tuổi dậy thì có tác hại gì, chúng ta cần biết khi nào bé cần giảm cân. Theo bác sĩ, một số trường hợp thay đổi cân nặng không phải là dấu hiệu cho thấy cần phải giảm cân. Nguyên nhân một phần là do khi tiến hành cân thì chiếc cân sẽ cân tất cả mọi thứ trong cơ thể, từ xương, mô mỡ, mô cơ, cơ quan nội tạng cho đến những món ăn hay thức uống đã dùng trước đó không lâu. Con số này đối với trẻ dậy thì sẽ không cho biết chính xác những gì cơ thể đã nhận được và mất đi. Một yếu tố khác cần cân nhắc khi muốn giảm cân ở tuổi 14-15 chính là sự thay đổi hormone của cơ thể. Điều này có ảnh hưởng rất lớn đến cả cân nặng lẫn chiều cao của trẻ. Các hormone được giải phóng trong thời kỳ dậy thì có xu hướng khiến bé trai tăng cơ và bé gái thì tăng mỡ. Đối với bé gái, cơ thể sẽ tạo ra nhiều chất béo hơn để đùi, bụng và ngực trở nên đầy đặn với phần hông rộng hơn. Những thay đổi cấu trúc cơ thể này hoàn toàn bình thường nhưng chúng đôi lúc lại khiến bé cảm giác đang bị béo lên và thừa cân. Tóm lại, khi trẻ có ý định giảm cân ở tuổi dậy thì, cha mẹ nên dành thời gian để tìm hiểu xem liệu nó có thật sự cần thiết hay đây chỉ là nỗi ám ảnh về cân nặng liên quan đến yếu tố tâm lý và dĩ nhiên là không cần giảm cân. Bên cạnh đó, phụ huynh cũng có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về những lo ngại của bản thân và giải đáp những thắc mắc về cân nặng ở tuổi dậy thì cho bé.

Vậy giảm cân ở tuổi dậy thì có tác hại gì? Theo các chuyên gia, tác hại của các phương pháp giảm cân ở tuổi dậy thì chỉ xuất hiện khi áp dụng không đúng khoa học hoặc sai cách. Bác sĩ cho biết trẻ ở tuổi dậy thì không nên cố gắng giảm cân nhanh với tốc độ quá nhanh hay tự ý áp dụng các biện pháp tiêu cực, vì chúng chắc chắn sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, chẳng hạn như:

1.1. Nhịn ăn

Nhịn ăn là giải pháp đầu tiên xuất hiện khi trẻ muốn giảm cân ở tuổi dậy thì. Tuy nhiên, phụ huynh cần giải thích cho trẻ hiểu phương pháp này không mang lại hiệu quả mà đôi khi phản tác dụng. Việc nhịn ăn hay bỏ bữa ăn khiến cơ thể đói quá mức, qua đó kích thích trẻ ăn nhiều hơn nữa, đặc biệt là thói quen ăn vặt với các món không tốt. Hậu quả là thay vì giảm cân thì trẻ lại tăng cân thêm. Ngoài ra, việc giảm cân ở tuổi dậy thì bằng cách bỏ bữa còn khiến cơ thể mệt mỏi, uể oải, tâm trạng cáu gắt, từ đó ảnh hưởng không nhỏ đến học tập, sinh hoạt.

1.2. Ăn kiêng nghiêm ngặt, hà khắc

Một số chế độ ăn kiêng giảm cân ở tuổi 14-15 yêu cầu loại bỏ hoàn toàn một nhóm thực phẩm nhất định ra khỏi thực đơn mỗi ngày và điều này được chứng minh là không tốt cho sức khỏe trong giai đoạn cơ thể đang dậy thì. Việc áp dụng chế độ ăn kiêng quá mức để giảm cân ở tuổi dậy thì còn khiến cơ thể rất dễ bị thiếu chất và không phát triển chiều cao một cách tốt nhất.

1.3. Cắt giảm hoàn toàn chất béo

Khi có ý định giảm cân ở tuổi dậy thì, việc cắt giảm các nhóm thực phẩm giàu chất béo ra khỏi chế độ ăn là giải pháp rất phổ biến. Tuy nhiên, trẻ trong giai đoạn này không nên cắt giảm hoàn toàn chất béo bởi chúng có thể tác động tiêu cực quá trình tăng trưởng và phát triển của cơ thể. Nếu trẻ muốn giảm cân ở tuổi 14, phụ huynh nên khuyến khích bé tiêu thụ các loại thực phẩm chứa chất béo tốt, có thể kể đến như các loại hạt, dầu ô liu, các loại cá béo, đồng thời hạn chế các món ăn chứa chất béo không lành mạnh như đồ chiên, đồ nướng…

1.4. Tập thể dục quá sức

Tập thể dục vốn là giải pháp giảm cân ở tuổi dậy thì được bác sĩ khuyến khích, tuy nhiên để đạt được hiệu quả thì bé phải duy trì chế độ tập luyện hợp lý. Nếu vì mong muốn giảm cân nhanh mà trẻ tập thể dục quá sức, những vấn đề sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần đều bị ảnh hưởng, thậm chí có trường hợp còn mắc phải tình trạng có thể gây rối loạn ăn uống.

2. Phương pháp giảm cân ở tuổi dậy thì an toàn

2.1. Ngủ đủ giấc

Giấc ngủ ảnh hưởng rất lớn đến cân nặng. Nhiều nghiên cứu chứng minh những người ngủ không đủ giấc có nguy cơ thừa cân cao hơn khi so với những người ngủ đủ 7 đến 8 giờ mỗi đêm. Trẻ em giai đoạn dậy cần ngủ nhiều hơn, khoảng từ 9–10 giờ mỗi ngày quá trình tăng trưởng cơ thể tốt nhất và hạn chế tối đa nguy cơ tăng cân.

2.2. Tập thể dục thể thao

Tác hại của giảm cân ở tuổi dậy thì sẽ xảy ra khi áp dụng các phương pháp không phù hợp. Tăng cường vận động mỗi ngày là cách giảm cân ở tuổi dậy thì tốt nhất. Việc tập luyện thường xuyên kích thích tăng khối lượng cơ bắp và hỗ trợ quá trình đốt cháy calo hiệu quả hơn. Ngoài ra, tập thể dục còn được chứng minh là có tác dụng ức chế căng thẳng và làm diệu trầm cảm ở trẻ dậy thì.

Để duy trì tập luyện mỗi ngày, trẻ dậy thì cần tự tìm một môn thể thao yêu thích của bản thân hoặc có thể thử một môn thể thao mỗi tuần cho đến khi tìm được bộ môn phù hợp. Đi bộ, đạp xe, đá bóng, yoga, bơi lội, thể dục thẩm mỹ, Dancesport… là những lựa chọn tuyệt vời mà bạn có thể khuyến khích trẻ muốn giảm cân ở tuổi dậy thì thử.

2.3. Chế độ dinh dưỡng khoa học

Các giải pháp giảm cân ở tuổi dậy thì cần thực hiện khoa học, lành mạnh và đảm bảo an toàn, trong đó chế độ dinh dưỡng có vai trò quan trọng khi phải đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất cho sự phát triển toàn diện cơ thể vừa hỗ trợ giảm cân lành mạnh. Thực đơn mỗi ngày để giảm cân ở tuổi dậy thì cần đáp ứng đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng sau:

• Chất béo tốt;
• Chất đạm;
• Tinh bột;
• Vitamin và khoáng chất

Chúng rất dồi dào trong các loại rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, thịt, cá, trứng, sữa và đậu nành… Ngoài ra, chế độ ăn để giảm cân ở tuổi dậy thì cần tránh ăn các loại thực phẩm có hàm lượng calo cao nhưng lại ít chất dinh dưỡng như kẹo, bánh quy, nước ngọt, trà sữa, thức ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn. Đáng chú ý danh sách này toàn những món ăn yêu thích của trẻ em tuổi dậy thì.

2.4. Tạo thói quen ăn uống tốt

Trẻ tuổi dậy thì thường có xu hướng vừa ăn vừa làm nhiều việc khác, chẳng hạn như xem TV, chơi game, nói chuyện với bạn bè… Hậu quả là trẻ sẽ ăn quá nhiều và đưa đến tăng cân nhanh. Để giảm cân ở tuổi dậy thì, việc điều chỉnh thói quen ăn uống là vô cùng cần thiết, vì vậy phụ huynh bạn cần nhắc nhở con ăn chậm, nhai kỹ và chú ý lựa chọn thực phẩm tốt cho sức khỏe.

2.5. Uống nhiều nước

Cơ thể con người có đến hơn 70% là nước. Uống đủ nước nhu cầu mỗi ngày sẽ hỗ trợ cơ thể tăng cường trao đổi chất và phản ứng chuyển hóa mỡ thừa thành năng lượng. Mỗi ngày, trẻ tuổi dậy thì nên uống khoảng 1.5-2 lít nước. Tuy nhiên, vấn đề cần chú ý là chỉ nên uống nước lọc hay nước trái cây nguyên chất, và tránh xa nước ngọt hay đồ uống có cồn như rượu bia.

Để giảm cân an toàn và hiệu quả, bạn có thể lựa chọn phương pháp giảm cân chuyên sâu mang tính khoa học như liệu pháp tiêu hao năng lượng để giúp đào thải mỡ thừa 1 cách hiệu quả. Theo đó, người thừa cân sẽ được truyền các vitamin nhóm B, khoáng chất vàng Selen, vitamin C theo đường tĩnh mạch, sau đó chuyển hóa năng lượng của các tế bào mỡ thành loại năng lượng ATP. Đây là loại năng lượng cần cho việc thực hiện các hoạt động của tế bào và giúp hồi phục các cơ quan. Năng lượng ATP đồng thời giúp làm tăng hoạt động của tế bào, làm tiêu hao nhanh chóng mỡ thừa, dẫn đến kết quả là làm giảm khối lượng và kích thước tế bào toàn thân, bao gồm cả việc làm giảm lượng mỡ nội tạng trong cơ thể. 

Khi áp dụng phương pháp này không những giúp giảm cân hiệu quả mà còn làm giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng do thừa cân béo phì gây ra.