Dinh dưỡng, hoạt động thể chất và béo phì

1. Mối liên quan giữa dinh dưỡng, hoạt động thể chất và béo phì

Xu hướng về tỷ lệ thừa cân béo phì trên toàn cầu đã gia tăng trong hai thập kỷ qua và được dự đoán sẽ tiếp tục tăng trong thời gian sắp tới. Tại Mỹ, tỷ lệ béo phì toàn quốc được điều chỉnh theo tuổi và được nhận định thông qua chỉ số khối cơ thể BMI lớn hơn 30kg/m2 với tỷ lệ 33.9% mắc béo phì, trong đó phụ nữ có tỷ lệ béo phì cao hơn so với nam giới. Ở những người Mỹ da đen thì tỷ lệ béo phì đạt ở mức cao hơn 44.1% với 49.6% phụ nữ da đen được nhận định béo phì.  Với chỉ số khối cơ thể trên 25kg/m2 đã được chứng minh là yếu tố nguy cơ của các bệnh ung thư hoặc ung thư liên quan đến béo phì. Những bệnh này thường làm tăng nguy cơ chẩn đoán bao gồm: gan, thận, đa u tủy, tuyến tụy, đại trực tràng. túi mật, vú sau mãn kinh, tuyến giáp, thực quản, dạ dày, tử cung… Khi so sánh với các nhóm chủng tộc khác nhau thì phụ nữ da đen có tỷ lệ mắc ung thư liên quan đến béo phì cao hơn. Hơn nữa, người Mỹ da đen chịu gánh nặng tử vong liên quan đến ung thư và trải qua thời gian sống sót ngắn nhất sau khi được chẩn đoán ung thư. Tuy nhiên, với phụ nữ da trắng thì tỷ lệ mắc ung thư vú lại cao hơn.  Để giải quyết các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn bao gồm liên quan đến tình trạng thừa cân và béo phì, các nhà nghiên cứu đã tập trung vào các nội dung liên quan đến thay đổi chế độ ăn uống, dinh dưỡng và luyện tập. Trong đó, chú ý đến số lượng thực phẩm tiêu thụ, hạn chế các loại thịt đỏ hoặc thực phẩm đã qua chế biến. Đồng thời nên áp dụng 150 phút tham gia hoạt động thể chất mỗi tuần để duy trì trọng lượng cơ thể. Và nên tránh sử dụng thuốc lá, rượu bia, các đồ uống chứa cồn khác. Việc đánh giá vai trò của hành vi lối sống đối với nguy cơ ung thư liên quan đến béo phì cho thấy có vai trò khá quan trọng. 

Theo Trung tâm kiểm soát và phòng chống bệnh tật thì việc nỗ lực thực hiện các chính sách y tế nhằm ngăn ngừa các bệnh mãn tính ở mọi giai đoạn của cuộc đời liên quan đến việc thúc đẩy dinh dưỡng tốt, hoạt động thể lực thường xuyên và duy trì cân nặng ở mức khoẻ mạnh. Một trong những chương trình này phải kể đến việc cải thiện dinh dưỡng, hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ, tăng cường hoạt động thể chất, giảm, phòng ngừa béo phì và cân bằng được sức khoẻ bằng cách giảm chênh lệch giữa các yếu tố này.  Dinh dưỡng kém và hoạt động thể chất không đầy đủ là những yếu tố nguy cơ đáng kể đối với bệnh béo phì và các bệnh mãn tính khác, bao gồm đái tháo đường tuyp 2, bệnh tim mạch, đột quỵ, một số bệnh ung thư, trầm cảm. Theo thống kê cứ 3 trong 4 người trưởng thành thì không đáp ứng đủ các hoạt động thể chất, hơn 14 triệu trẻ và thanh thiếu niên từ 2 đến 19 tuổi bị béo phì, Hàng năm dành khoảng gần 173 tỷ USD cho việc chăm sóc sức khỏe cho người béo phì. 

2. Biện pháp duy trì dinh dưỡng, hoạt động thể lực và phòng bệnh béo phì 

Tình trạng béo phì có thể được cải thiện thông qua dinh dưỡng kết hợp với vận động thể lực. Dinh dưỡng cho người béo phì ở mức độ nhẹ có thể áp dụng theo phương pháp này hoàn toàn có thể hiệu quả nếu người bệnh tuân thủ. 

Khẩu phần ăn của người béo phì cần đảm bảo số lượng, chất lượng cân đối và hợp lý với các chất sinh năng lượng protein chiếm 13-20% được cung cấp từ thịt, cá, trứng.., lipid chiếm 20-25% được cung cấp từ mỡ động vật, thực vật, các loại hạt nhiều dầu, và chất bột đường chiếm từ 55-65% có nguồn gốc từ gạo, ngũ cốc, khoai, củ… Tuy nhiên, khi thực hiện chế độ ăn nói chung và phòng béo phì cần đảm bảo ăn đa dạng thực phẩm. Nên phối hợp khoảng từ 15 đến 20 loại thực phẩm và thay đổi thường xuyên nhằm cung cấp đủ chất dinh dưỡng theo nhu cầu và hỗ trợ hệ miễn dịch của cơ thể khoẻ mạnh, tăng cường sức kháng.  

Trong việc áp dụng chế độ ăn không nên ăn mặn và hạn chế sử dụng các loại thực phẩm chế biến sẵn như cá khô, mắm các loại, chả lụa, xúc xích, đồ muối chua…, Hạn chế chế sử dụng thực chứa nhiều chất béo như thịt mỡ, thực phẩm nhiều cholesterol như nội tạng… Ngoài việc tuân thủ chế độ dinh dưỡng thì cần kết hợp hoạt động thể chất phòng béo phì. Mỗi ngày nên dành ít nhất 30 phút để thực hiện các bài luyện tập và  trung bình cần khoảng 150 phút một tuần. Bên cạnh đó, để phòng bệnh béo phì thì người bệnh cũng cần có sự phối hợp từ gia đình, bạn bè và xã hội, tạo môi trường vận động thích hợp trong việc cải thiện tình trạng cân nặng.  

Ngoài những cách cơ bản trên thì hiện nay những người thừa cân, béo phì còn chủ động áp dụng liệu pháp tiêu hao năng lượng với công thức độc quyền từ Mỹ. Đây là phương pháp giảm cân hoàn toàn mới, giúp tiêu hao mỡ cấp độ tế bào. Theo đó trước khi thực hiện liệu pháp này người bệnh sẽ được các bác sĩ thăm khám để tìm ra nguyên nhân gây nên tình trạng thừa cân, tiếp đến là lên một kế hoạch cùng chế độ ăn uống khoa học đảm bảo phù hợp với thể trạng từng người.  

Phương pháp này thực hiện truyền tổ hợp vitamin, khoáng chất thiết yếu để thúc đẩy nhanh quá trình chuyển hóa các tế bào mỡ thừa một cách đồng đều. Nhờ vậy mà tất cả các vùng mỡ thừa trên cơ thể sẽ được loại bỏ hoàn toàn chỉ sau thời gian từ 6-8 tuần áp dụng. Hiện liệu pháp tiêu hao năng lượng đang là cách giảm cân chuyên sâu nhận được những đánh giá tích cực của chuyên gia và cả những người đã thực hiện.