Bệnh Parkinson có nguy hiểm không?

1. Bệnh Parkinson có nguy hiểm không?

Bệnh Parkinson (PD) là một chứng rối loạn thần kinh tiến triển ảnh hưởng đến khả năng vận động và có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của một người. Mặc dù bản thân nó thường không được phân loại là một tình trạng đe dọa tính mạng, nhưng nó có thể dẫn đến các biến chứng và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Điều quan trọng là phải hiểu những nguy cơ tiềm ẩn liên quan đến bệnh Parkinson:

• Triệu chứng vận động: Bệnh Parkinson được đặc trưng bởi các triệu chứng vận động như run, cứng khớp, cử động chậm và mất thăng bằng. Những triệu chứng này có thể ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày của một người, làm tăng nguy cơ té ngã và chấn thương, đồng thời ảnh hưởng đến tính độc lập và khả năng vận động.
• Các triệu chứng không vận động: Bệnh Parkinson cũng có thể biểu hiện các triệu chứng không vận động, bao gồm thay đổi nhận thức (như vấn đề về trí nhớ và khó tập trung), rối loạn tâm trạng (như trầm cảm và lo lắng), rối loạn giấc ngủ, rối loạn chức năng tự chủ (như dao động huyết áp) và các vấn đề về tiêu hóa), các vấn đề về cảm giác. Những triệu chứng không vận động này có thể có tác động đáng kể đến sức khỏe tổng thể và chất lượng cuộc sống của một người.
• Tăng nguy cơ té ngã: Các triệu chứng vận động và mất thăng bằng liên quan đến bệnh Parkinson có thể làm tăng nguy cơ té ngã, dẫn đến gãy xương, chấn thương đầu và các biến chứng khác. Ngã có thể đặc biệt nguy hiểm đối với người già hoặc những người có xương yếu.
• Tác dụng phụ của thuốc: Các loại thuốc dùng để kiểm soát các triệu chứng của bệnh Parkinson có thể có tác dụng phụ, bao gồm biến động về vận động, rối loạn vận động (cử động không tự nguyện), ảo giác và các phản ứng bất lợi khác. Những tác dụng phụ này có thể khó kiểm soát và có thể cần điều chỉnh chế độ điều trị.
• Tăng khả năng nhiễm trùng: Bệnh Parkinson có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch, khiến mọi người dễ bị nhiễm trùng hơn, bao gồm nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm phổi và nhiễm trùng da. Những nhiễm trùng này có thể nghiêm trọng và cần sự can thiệp y tế.
• Chất lượng cuộc sống bị suy giảm: Một trọng những hậu quả của bệnh Parkinson là nó có thể ảnh hưởng sâu sắc đến chất lượng cuộc sống chung của một người. Sự kết hợp giữa các triệu chứng vận động và không vận động, cùng với các biến chứng tiềm ẩn, có thể dẫn đến những hạn chế trong hoạt động hàng ngày, rút lui khỏi xã hội, đau khổ về cảm xúc và giảm tính độc lập.

Từ những điều trên bạn cũng đã biết được liệu bệnh Parkinson có nguy hiểm không? Tuy nhiên, khi tình trạng tiến triển, các triệu chứng của bệnh Parkinson có thể trở nên tồi tệ hơn và việc thực hiện các hoạt động hàng ngày mà không có sự trợ giúp ngày càng trở nên khó khăn hơn.

Nhiều người đáp ứng tốt với điều trị và chỉ bị khuyết tật ở mức độ nhẹ đến trung bình, trong khi số khác có thể không đáp ứng tốt và có thể theo thời gian bị khuyết tật nặng hơn.

Bệnh Parkinson không trực tiếp khiến người ta tử vong, nhưng tình trạng này có thể gây căng thẳng lớn cho cơ thể và có thể khiến một số người dễ bị nhiễm trùng nghiêm trọng và đe dọa tính mạng hơn.

Nhưng với những tiến bộ trong điều trị, hầu hết những người mắc bệnh Parkinson hiện nay đều có tuổi thọ bình thường hoặc gần như bình thường.

2. Các hậu quả/ ảnh hưởng mà bệnh Parkinson có thể gây ra?

Vì thường không đe dọa trực tiếp tính mạng của người bệnh nên bệnh Parkinson có đáng sợ không phụ thuộc chủ yếu vào những ảnh hưởng mà nó gây ra. Những hậu quả của bệnh Parkinson có thể kể ra là:

• Khó khăn về suy nghĩ: Mất trí nhớ và khó khăn trong suy nghĩ là những vấn đề thường xảy ra ở giai đoạn tiến triển sau của bệnh Parkinson. Những vấn đề nhận thức này thường không thể được giải quyết hoàn toàn bằng thuốc.
• Trầm cảm và thay đổi cảm xúc: Trầm cảm có thể xảy ra, thường là ở giai đoạn đầu của bệnh. Điều trị trầm cảm có thể giúp bạn đối phó với các thách thức khác của bệnh Parkinson một cách dễ dàng hơn. Bạn cũng có thể trải qua các thay đổi cảm xúc khác như sợ hãi, lo lắng hoặc mất động lực. Đội ngũ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể cung cấp thuốc để điều trị các triệu chứng này.
• Vấn đề về nuốt: bệnh Parkinson có đáng sợ không ? Đây có thể là nỗi sợ của người bệnh Parkinson khi tiến triển đó là bạn có thể gặp khó khăn khi nuốt. Nước bọt có thể tích tụ trong miệng do nuốt chậm, gây ra chảy nước dãi.
• Vấn đề nhai và ăn uống: Giai đoạn cuối của bệnh Parkinson thường được đặt nhiều câu hỏi là bệnh Parkinson có nguy hiểm không vì nó ảnh hưởng đến các cơ trong miệng, làm cho việc nhai trở nên khó khăn. Điều này có thể dẫn đến nghẹt thở và suy dinh dưỡng.
• Vấn đề về giấc ngủ và rối loạn giấc ngủ: hậu quả của bệnh Parkinson thường gặp là vấn đề về giấc ngủ, bao gồm thức dậy thường xuyên trong đêm, dậy sớm hoặc ngủ quên vào ban ngày. Một số người cũng có thể trải qua rối loạn hành vi trong giấc ngủ, như chuyển động mắt nhanh (REM sleep behavior disorder). 
• Vấn đề về bàng quang: Bệnh Parkinson có thể gây ra các vấn đề về bàng quang, bao gồm không thể kiểm soát nước tiểu hoặc khó tiểu.
• Táo bón: Tình trạng táo bón có thể là hậu quả của bệnh Parkinson mà nhiều người mắc phải, thường do quá trình tiêu hóa chậm.
• Ngoài ra, Parkinson cũng có thể gây ra các vấn đề khác như thay đổi huyết áp, rối loạn chức năng khứu giác, mệt mỏi, nỗi đau, rối loạn chức năng tình dục và nhiều vấn đề khác.

Thông thường, việc điều trị bệnh Parkinson tập trung vào giảm các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Quá trình điều trị thường kết hợp sử dụng thuốc, chăm sóc từ các chuyên gia và tham gia vào các chương trình tập thể dục và thủy luyện dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia y tế.

3. Làm gì để ngăn chặn/ giảm hậu quả của bệnh Parkinson

Bệnh Parkinson là kết quả của quá trình thoái hóa các tế bào thần kinh sản xuất dopamine (dopaminergic) trong một vùng não gọi là chất đen. Vì dopamine điều chỉnh chuyển động nên sự cạn kiệt của nó dẫn đến các triệu chứng vận động như run rẩy, cứng khớp và các vấn đề về đi lại. Các triệu chứng không liên quan đến vận động như trầm cảm, khó ngủ và mất khứu giác cũng thường xảy ra. Đó là lý do khiến nhiều người lo lắng bệnh Parkinson có nguy hiểm không ?

Mặc dù vẫn chưa có cách nào chắc chắn để ngăn ngừa bệnh Parkinson, nhưng việc áp dụng chế độ ăn "tốt cho não" và kết hợp hoạt động thể chất vào thói quen hàng ngày có thể giúp giảm nguy cơ hoặc trì hoãn khởi phát triệu chứng. 

3.1. Chế độ ăn

Nghiên cứu cho thấy rằng việc tuân thủ một số chế độ ăn kiêng hoặc cách ăn uống nhất định có thể nuôi dưỡng não của bạn theo cách làm trì hoãn hoặc ngăn chặn bệnh Parkinson.

• Chế độ ăn Địa Trung Hải: Chế độ ăn Địa Trung Hải rất giàu trái cây, rau, dầu ô liu, cá và ngũ cốc nguyên hạt. Nó có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh Parkinson và làm chậm các triệu chứng và các hậu quả của bệnh Parkinson. Mặc dù vẫn chưa hoàn toàn rõ ràng bằng cách nào, nhưng các chuyên gia suy đoán rằng các thành phần giàu chất chống oxy hóa và chống viêm khác nhau trong chế độ ăn Địa Trung Hải sẽ làm thay đổi não bộ theo cách khiến quá trình chết của các tế bào thần kinh sản xuất dopamine bị chậm lại hoặc dừng lại. Chế độ ăn Địa Trung Hải cũng hạn chế ăn các sản phẩm từ sữa, có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh Parkinson. Một đặc điểm nổi bật và nổi bật của chế độ ăn Địa Trung Hải là nó chứa các khái niệm về tính bền vững và cân bằng, nghĩa là nó không thúc đẩy cách ăn uống quá khắt khe.
• Chế độ ăn kiêng MIND: Chế độ ăn uống MIND kết hợp các yếu tố từ chế độ ăn Địa Trung Hải và chế độ ăn kiêng tiếp cận để ngăn chặn tăng huyết áp (DASH). Nó cũng liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh Parkinson và làm chậm sự khởi phát của bệnh Parkinson. Giống như chế độ ăn Địa Trung Hải, chế độ ăn MIND tập trung vào việc ăn rau, ngũ cốc nguyên hạt, đậu, các loại hạt và nguồn chất béo chính từ dầu ô liu. Tương tự, chế độ ăn MIND cũng không khuyến khích tiêu thụ bơ, pho mát, đồ chiên rán, thịt đỏ và bánh ngọt/đồ ngọt. Ăn cá béo được khuyến khích trong chế độ ăn MIND, mặc dù không nhiều khẩu phần như chế độ ăn Địa Trung Hải. Điều độc đáo của chế độ ăn MIND là nó khuyên bạn nên ăn các loại quả mọng (không phải bất kỳ loại trái cây nào) và các loại rau lá xanh như cải xoăn và rau bina. Các loại quả mọng như quả việt quất, quả mâm xôi rất giàu hợp chất hữu cơ gọi là flavonoid. Ngoài ra, các loại rau lá xanh cũng rất giàu flavonoid, folate, vitamin E và carotenoids.
• Caffein: Việc kết hợp caffeine vào chế độ ăn uống của bạn cũng là một chiến lược phòng ngừa các triệu chứng và hậu quả của bệnh Parkinson đầy hứa hẹn. Nhiều nghiên cứu khoa học đã liên tục liên kết việc tiêu thụ caffeine với việc giảm nguy cơ phát triển bệnh. Caffeine được cho là có tác dụng bảo vệ thần kinh, có nghĩa là nó bảo vệ não khỏi bị tổn thương, có thể khỏi tình trạng viêm hoặc phản ứng hóa học độc hại gọi là stress oxy hóa. Vì cả tình trạng viêm và căng thẳng oxy hóa đều có liên quan đến việc kích hoạt bệnh Parkinson, nên việc làm dịu các quá trình này có thể làm giảm sự mất mát dây thần kinh dopamine.

3.2. Tập thể dục

Các phát hiện từ các thử nghiệm lâm sàng đã chỉ ra rằng tập thể dục, đặc biệt là hoạt động thể chất vừa phải đến mạnh, có liên quan đến nguy cơ phát triển bệnh Parkinson thấp hơn. Lý do tại sao hoạt động thể chất có thể bảo vệ chống lại bệnh Parkinson vẫn chưa được biết đầy đủ.

Các chuyên gia cho rằng tập thể dục làm giảm chứng viêm, stress oxy hóa và sự tích tụ bất thường của một loại protein gọi là alpha-synuclein trong não. Trong bệnh Parkinson, alpha-synuclein gấp nếp sai và tạo thành các khối độc hại gọi là thể Lewy trong các tế bào thần kinh sản xuất dopamine. Những thể Lewy này góp phần làm mất đi các tế bào thần kinh dopaminergic.

Hoạt động thể chất thường xuyên cũng làm giảm khả năng béo phì, vốn có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh Parkinson. Ngoài ra, vì thiếu vitamin D có liên quan đến nguy cơ phát triển bệnh bệnh Parkinson cao hơn nên việc tăng mức vitamin D khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời (nếu tập thể dục ngoài trời) có thể đóng vai trò bảo vệ bạn khỏi bệnh Parkinson.

Tóm lại, giờ bạn đã biết bệnh Parkinson có đáng sợ không? Trên thực tế, bệnh Parkinson không được coi là nguy hiểm đối với tính mạng của người mắc. Mặc dù bệnh này có thể ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe tổng thể, nhưng với việc nhận thức và điều trị đúng đắn, người bệnh có thể kiểm soát triệu chứng và duy trì cuộc sống khỏe mạnh.

Nguồn tham khảo: verywellhealth.com; nhs.uk; mayoclinic.org