6 loại vitamin giúp chữa lành vết thương

Những chất dinh dưỡng thiết yếu này đóng một vai trò quan trọng trong việc sửa chữa mô và tăng tốc độ phục hồi, điều này có thể có tác động sâu sắc đến quá trình tự chữa lành vết thương của cơ thể. Hãy xem xét một số loại vitamin đã được khoa học chứng minh có thể giúp thúc đẩy quá trình lành vết thương ở mọi lứa tuổi.

1. Những điều cần biết về vết thương

Có hai loại vết thương khác nhau bao gồm vết thương cấp tính và vết thương mãn tính. Vết thương cấp tính thường xuất hiện do chấn thương. Mặt khác, các vết thương mãn tính thường do nhiều nguyên nhân gây ra và thường mất nhiều thời gian hơn để chữa lành do ảnh hưởng bởi các yếu tố như viêm và nhiễm trùng. 

Quá trình chữa lành vết thương trải qua bốn giai đoạn: Cầm máu (đông máu), viêm nhiễm, tăng sinh (sự phát triển của mô mới) và trưởng thành đều là những khía cạnh quan trọng của quá trình chữa lành vết thương.

2. Các vitamin hỗ trợ lành vết thương nhanh chóng

• Vitamin A

Retinol là tên gọi khác của vitamin A, là một thành phần thiết yếu trong quá trình chữa lành vết thương, giúp tăng cường hệ thống miễn dịch và thúc đẩy quá trình sản xuất collagen. Đây là một loại protein quan trọng cho độ đàn hồi và sức mạnh của da. 

Ngoài ra, vitamin A thúc đẩy sự phát triển của các tế bào biểu mô tạo ra lớp màng tế bào bên trong của nhiều khoang nội tạng và bề mặt bên ngoài của các cơ quan và mạch máu. Quá trình tạo lớp màng rất cần thiết trong giai đoạn tăng sinh của quá trình chữa lành vết thương. 

Có nhiều nguồn thực phẩm cung cấp vitamin A như: dầu cá, sữa, trứng và gan là những ví dụ điển hình về nguồn gốc động vật. Các loại rau như cà rốt, khoai lang và các loại rau lá xanh đậm như cải xoăn và rau bina là nguồn thực vật lý tưởng vì chúng chứa beta-carotene, chất mà cơ thể chuyển đổi thành vitamin A.

• Vitamin B

Vitamin B1 (thiamine) và B2 (riboflavin) hỗ trợ sản xuất năng lượng cho tế bào, trong khi vitamin B3 (niacin) cần thiết cho việc sửa chữa DNA và tổng hợp hormon steroid. Axit pantothenic, còn được gọi là vitamin B5, hỗ trợ phân hủy carbs và chất béo để tạo năng lượng và khuyến khích sản xuất tế bào hồng cầu. 

Cơ thể có thể tạo ra các tế bào mới, khỏe mạnh với vitamin B6 (pyridoxine). Cùng với vitamin B12, vitamin B9 (axit folic) giúp tạo ra các tế bào hồng cầu và góp phần sản xuất DNA, hỗ trợ sự phát triển và chức năng của tế bào. Cuối cùng, vitamin B12 (cobalamin) rất quan trọng cho sự phát triển hồng cầu và chức năng thần kinh. 

Ngũ cốc nguyên hạt, đậu, đậu Hà Lan, đậu lăng, sữa, trứng, thịt, cá và trái cây không thuộc họ cam quýt chỉ là một số lượng nhỏ thực phẩm giàu vitamin B.

• Vitamin C

Axit ascorbic, còn được gọi là vitamin C, rất cần thiết để tổng hợp collagen, một loại protein giúp phát triển lớp da mới trên cấu trúc vết thương. Nó cũng tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể, khuyến khích sự phát triển của nguyên bào sợi và hoạt động như một chất chống oxy hóa mạnh. 

Trái cây họ cam quýt như cam và bưởi, dâu tây, ớt chuông, rau bina và bông cải xanh là một số ví dụ về thực phẩm có chứa vitamin C.

• Vitamin D

Chất dinh dưỡng này đóng vai trò chính trong giai đoạn viêm của quá trình chữa lành vết thương. Bằng cách tăng cường hệ thống miễn dịch và kiểm soát phản ứng viêm của cơ thể, nó hỗ trợ ngăn ngừa nhiễm trùng. 

Hơn nữa, nó giúp da sản xuất các peptide kháng khuẩn để bảo vệ vết thương khỏi bị nhiễm trùng. Khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời tự nhiên, da của chúng ta sẽ tạo ra vitamin D. Tuy nhiên, các loại thực phẩm như sữa, lòng đỏ trứng và cá béo.

• Vitamin E

Vitamin E là một loại vitamin tan trong chất béo, hỗ trợ ngăn ngừa và hình thành sẹo, đồng thời bảo vệ chống lại tác hại oxy hóa, có thể làm chậm quá trình chữa lành vết thương. Nhiều loại hạt, rau lá xanh như rau bina và bông cải xanh, và ngũ cốc tăng cường là nguồn vitamin E phong phú.

• Vitamin K

Đóng góp chính cho giai đoạn đông máu, vitamin K bắt đầu một chuỗi các quá trình hóa học cho phép protein kết hợp và hình thành cục máu đông, giúp cầm máu. Các loại rau lá xanh như rau bina, bông cải xanh, cải xoăn và trái cây như quả việt quất và quả sung đều chứa vitamin K. Ngoài ra, vitamin K còn có trong pho mát và thịt.

Chỉ riêng bổ sung dinh dưỡng có thể không đủ để giúp cơ thể mau lành vết thương. Căng thẳng, thiếu ngủ, uống rượu và hút thuốc đều có thể cản trở quá trình làm lành vết thương. 

Vitamin hỗ trợ các giai đoạn khác nhau của quá trình chữa lành vết thương, từ đông máu đến phát triển mô mới. Tuy nhiên để tăng hiệu quả hồi phục bản thân người bị thương nên trao đổi cùng chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ điều trị để được hướng dẫn chi tiết.