Zalo

COVID tăng trở lại: Có cần chủ động tiêm lại vắc xin covid không?

Trang chủ | Tin tức | Thông tin Y khoa Theo dõi thông tin từ Dripcare trên google news
Vắc xin là 1 trong những thành tựu lớn nhất của Y học. Việc được tiêm vắc-xin kịp thời đã giúp kiểm soát dịch bệnh tốt hơn, giảm các triệu chứng nặng và tử vong. Tuy nhiên, khi đại dịch dần lắng xuống và cuộc sống đã gần như trở lại bình thường khiến nhiều người bỏ qua việc tiêm nhắc lại vắc xin Covid-19. Nay dịch Covid đang có những dấu hiệu gia tăng trở lại thì liệu người dân có cần tiêm Covid mũi 4, tiêm covid mũi 5 không?
Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Vũ Thế Khương - Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh

1. Tổng quan về vắc xin Covid-19

Vắc xin là chế phẩm có bản chất là 1 kháng nguyên, được bào chế từ chính vi sinh vật gây bệnh hoặc có cấu trúc giống như của loại gây bệnh. Có thể xem vắc xin là virus đã được làm suy yếu hoặc phiên bản gần giống với virus được đưa vào cơ thể để kích thích hệ miễn dịch tạo ra kháng thể phù hợp chống lại bệnh.

Khi thực hiện tiêm chủng, vắc xin chỉ được đưa vào ở lượng phù hợp đủ để hệ miễn dịch sẽ nhận diện vắc xin như là 1 dạng vật lạ và tiêu diệt chúng, chứ không làm cơ thể nhiễm bệnh. Quá trình này đồng thời cũng tạo ra sự ghi nhớ miễn dịch, kết quả là nếu sau này cơ thể bị virus tương tự xâm nhập thì hệ miễn dịch sẽ nhanh chóng tấn công để bảo vệ cơ thể.

Có thể nói, đại dịch Covid-19 xuất hiện đã làm thay đổi hoàn toàn cách thế giới vận hành. Một căn bệnh mới diễn tiến nhanh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và lây lan nhanh và đã cướp đi sinh mạng của hàng chục triệu người trên toàn thế giới cũng như làm tê liệt mọi hoạt động của các quốc gia. Những hậu quả do Covid 19 gây ra khó có thể đo đếm hết và phải cần thời gian rất lâu nữa để có thể khắc phục được.

Tuy nhiên, vắc xin phòng bệnh đã được phát minh ra sau chưa đầy 1 năm kể từ này đại dịch bùng phát đã đem lại hy vọng cho toàn thể nhân loại. Việc tỷ lệ bao phủ vắc xin đạt mức cao đã giúp cơ bản kiểm soát được dịch bệnh và đưa cuộc sống sớm quay trở lại như bình thường hơn.

Trên thế giới, có hàng chục loại vắc xin Covid đã và đang được nghiên cứu, sử dụng. Tại nước ta, một số loại vắc xin hiện đã cấp phép và cho lưu hành bao gồm Pfizer, Moderna, AstraZeneca, Sinopharm, Sinovac, Sputnik V và Johnson & Johnson.

Tiêm vắc xin Covid là biện pháp phòng ngừa an toàn và hiệu quả 

2. Những nhận thức sai lầm về việc tiêm vắc xin covid

Việt Nam là 1 trong những quốc gia có tỷ lệ bao phủ vắc xin cao nhất thế giới, chính điều đó đã mang lại kết quả rất tích cực trong quá trình chống dịch. Từ việc hàng chục nghìn bệnh nhân tử vong đến nay, nhờ được tiêm phòng vắc xin đầy đủ, cuộc sống bình thường đang dần quay trở lại.

Thế nhưng, từ việc là điều kiện quan trọng nhất để phòng, chống bệnh, thì đến nay nhiều người lại không chủ động hoặc né tránh việc tiêm mũi covid bổ sung. Điều này xuất phát từ một số quan niệm sai lầm như:

Dịch bệnh Covid-19 đã chấm dứt

Đây là quan niệm của phần lớn người dân khi khi thấy số lượng nhiễm bệnh, số ca tử vong hàng ngày giảm mạnh và ít được đề cập đến. Trong khi đó, nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ cũng đang dần bình thường hóa Covid-19 và xem nó như là bệnh đặc hữu. Tuy nhiên, theo tuyên bố của Tổ chức Y tế Thế giới thì cho đến nay chúng ta vẫn đang trong đại dịch, thậm chí các biến chủng mới của virus vẫn đang không ngừng xuất hiện và đặt ra nhiều thách thức mới và lớn hơn cho nhiều quốc gia.

Nghi ngờ hiệu quả của vắc xin

Nhiều người nhận thấy cho dù đã tiêm phòng vắc xin nhưng sau đó vẫn bị nhiễm bệnh, điều này làm nhiều người nghi ngờ cho rằng tiêm vắc xin không mang lại hiệu quả. Tuy nhiên, thực sự thì cho dù có tiêm đủ các mũi vẫn có một tỷ lệ bị mắc bệnh vì vắc xin chỉ có thể giúp hạn chế chứ không làm mất hẳn nguy cơ nhiễm bệnh. Nếu bạn tiếp xúc với lượng lớn vi rút từ môi trường xung quanh và tình trạng sức khỏe không đảm bảo thì vẫn có khả năng bị nhiễm bệnh.

Tuy nhiên, nếu bạn đã được tiêm phòng đầy đủ và tiêm nhắc lại vắc xin Covid đúng theo khuyến cáo để đảm bảo hiệu quả miễn dịch thì các triệu chứng khi nhiễm bệnh sẽ nhẹ hơn, thời gian phục hồi nhanh hơn và nguy cơ tiến triển nặng cũng như tử vong đều được giảm đi đáng kể. 

Chỉ cần tiêm các mũi cơ bản là đủ

Thực tế, rất nhiều người từ chối tiêm Covid mũi 4 hoặc tiêm covid mũi 5 vì cho rằng không cần thiết và chỉ cần tiêm 2 - 3 mũi cơ bản là đủ. Tuy nhiên, dù bạn đã tiêm đủ các mũi cơ bản, thì khả năng bảo vệ của hệ miễn dịch cũng sẽ kém đi theo thời gian hoặc không có khả năng đề kháng trước các biến chủng mới. Lúc này, việc tiêm nhắc lại vắc-xin covid là rất cần thiết để luôn đảm bảo khả năng miễn dịch cho cơ thể.

Bị nhiễm bệnh coi như 1 lần tiêm vắc xin

Nhiều người bị nhiễm bệnh sau khi tiêm mũi 3 thì từ chối tiêm mũi covid bổ sung vì cho rằng một lần mắc bệnh cũng như là đã tiêm covid mũi 4. Nguyên nhân là vì lượng kháng thể sinh ra sau khi nhiễm bệnh sẽ giảm đi sau khoảng 3 đến 4 tháng nên sẽ làm giảm khả năng miễn dịch, chưa kể đến việc xuất hiện các biến thể mới và bạn không thể đề kháng nếu chưa được tiêm mũi covid bổ sung cho chủng mới này.

3. COVID tăng trở lại: Có cần chủ động tiêm lại vắc xin covid không?

Sau khi thực hiện các mũi tiêm vắc xin Covid cơ bản, gồm 2 liều hoặc 3 liều tùy loại thì sau đó chúng ta vẫn cần phải thực hiện việc tiêm mũi covid bổ sung và tiêm nhắc lại vắc xin covid do miễn dịch giảm sẽ bị giảm theo thời gian.

Tuy nhiên, việc thực hiện tiêm tiêm covid mũi 5 theo lịch trình thế nào cần phải dựa vào những khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Bộ Y tế. Ngoài ra, các nghiên cứu mới về virus SARS-CoV-2 cũng như những biến chủng mới của nó cũng ảnh hưởng đến việc tiêm vắc xin thế nào.

Tiêm vắc xin covid giúp duy trì khả năng miễn dịch 

Khi nào cần tiêm covid mũi 4?

Thời gian gần đây, đặc biệt là sau những tháng đầu năm 2023, dịch bệnh Covid có những dấu hiệu gia tăng trở lại đáng lo ngại, tỷ lệ người xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2 trở nên nhiều hơn. Đặc biệt, nhiều quốc gia trên thế giới đã ghi nhận các biến chủng mới với khả năng tránh miễn dịch ở mức độ cao và mức độ lây lan rất nhanh và có nguy cơ thay thế các biến chủng đang tồn tại cũng như làm vô hiệu hóa những miễn dịch của cơ thể có được từ các vắc xin đã được tiêm chủng. 

Điều này cho thấy sự cần thiết của việc tiêm covid mũi 4. Bởi vậy, những ai đã tiêm mũi cuối cùng trong chuỗi các mũi tiêm cơ bản được 3 tháng trở lên nên tiếp tục tiêm mũi 4, đặc biệt là người thuộc diện nguy cơ cao.

Bộ Y tế đã chỉ định những đối tượng thuộc diện nguy cơ cao cần sớm tiêm nhắc lại vacxin covid mũi 4 gồm:

  • Những người từ 50 tuổi trở lên.
  • Người từ 18 tuổi trở lên nếu đi kèm tình trạng suy giảm hệ miễn dịch bị từ mức độ vừa trở lên.
  • Những người hoạt động trong các lĩnh vực tiềm ẩn nhiều nguy cơ nhiễm bệnh như: Y tế, giáo viên, dịch vụ, vận tải, thương mại, công nhân và lực lượng vũ trang.

Khi nào cần tiêm covid mũi 5?

Từ những thực tế đã nêu ở trên, nhu cầu về việc tiêm mũi covid bổ sung thứ 5 và những mũi sau đó vẫn là điều cần thiết và nên được duy trì hàng năm. Việc tiêm nhắc lại có thể được tiến hành sau 4 tháng, 6 tháng, 1 năm tùy vào từng điều kiện cụ thể. Khuyến cáo của Bộ Y tế Việt Nam đến thời điểm này vẫn là tiêm các mũi vắc-xin Covid-19 theo lịch trình gồm các mũi tiêm cơ bản, các mũi tiêm bổ sung và các mũi tiêm nhắc lại.

Những cập nhật mới nhất của Trung tâm kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC) vào ngày 13/4/2023 về việc cập nhật vắc xin covid 19:

  • Bạn được cập nhật với vắc xin Covid 19 khi đã hoàn thành đủ các mũi vắc xin Covid cơ bản và tiêm nhắc lại vacxin covid mũi gần đây nhất do CDC khuyến nghị cho bạn.
  • Nếu bạn đã hoàn thành các mũi cơ bản nhưng chưa đủ điều kiện để được tiêm liều bổ sung thì cũng được coi là đã cập nhật.
  • Nếu bạn bị nhiễm Covid sau khi bạn đã tiêm đủ tất cả các liều vắc-xin Covid được khuyến nghị, thì bạn cũng được coi là đã cập nhật. Bạn không cần phải tiêm mũi nhắc lại.

Các khuyến nghị về vắc-xin Covid 19 dựa trên 3 điều:

  • Tuổi của bạn.
  • Vắc-xin bạn nhận được lần đầu tiên.
  • Khoảng thời gian kể từ liều cuối cùng của bạn.

Những người bị suy giảm miễn dịch ở mức độ trung bình hoặc nghiêm trọng có các khuyến nghị khác nhau đối với vắc xin COVID-19.

Tiêm vắc-xin nếu bạn đã hoặc hiện đang mắc COVID-19: Nếu gần đây bạn đã mắc COVID-19, bạn vẫn cần cập nhật tình trạng vắc xin của mình, nhưng bạn có thể cân nhắc hoãn liều vắc xin tiếp theo (dù là liều chính hay liều nhắc lại) sau 3 tháng kể từ:

  • Khi các triệu chứng nhiễm Covid của bạn bắt đầu.
  • Nếu bạn không có triệu chứng, khi bạn nhận được kết quả xét nghiệm dương tính lần đầu tiên.

Nếu bạn vừa bị nhiễm Covid thời gian gần đây thì khả năng tái nhiễm sẽ ít hơn trong vài tuần đến vài tháng sau. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể là lý do để chủng ngừa sớm hơn, chẳng hạn như:

  • Nguy cơ cá nhân mắc bệnh nghiêm trọng,
  • Nguy cơ mắc bệnh ở người thân hoặc người tiếp xúc gần,
  • Tình trạng nhiễm Covid tại địa phương,
  • Những biến thể Covid phổ biến nhất hiện đang gây bệnh.
Tiêm vắc xin covid là biện pháp phòng ngừa hiệu quả và an toàn nhất 

Tóm lại, Covid 19 đã và vẫn sẽ là vấn đề sức khỏe đáng quan ngại nhất trong thời gian sắp tới mà thế giới phải đối mặt. Những chủng mới xuất hiện liên tục đặt ra rất nhiều thách thức cho các cơ quan quản lý y tế cũng như chính người dân. Tiêm vắc xin Covid vẫn là biện pháp phòng ngừa hiệu quả và an toàn nhất trước đại dịch này. Vì thế, trong lúc Covid tăng trở lại, mỗi người cần tự bảo vệ sức khỏe cho bản thân bằng cách chủ động theo dõi và tiêm phòng vắc xin covid theo quy trình và hướng dẫn của Bộ Y tế.

Ngoài vắc xin, mỗi người có thể chủ động phòng tránh COVID bằng cách đeo khẩu trang, sát khuẩn đúng và đặc biệt là chú trọng nâng cao sức đề kháng của cơ thể để có đủ “vũ khí”. Bằng chế độ dinh dưỡng hợp lý, bổ sung vitamin và khoáng chất, mỗi người có thể chung sống khỏe mạnh với đại dịch.

Để đặt hẹn thăm khám và tư vấn tại phòng khám DripCare, Quý khách vui lòng bấm số 094 164 8888 hoặc đăng ký tư vấn theo mẫu
Bài viết của Bác sĩ Nguyễn Thị Thanh Thúy xem thêm bài viết cùng tác giả
Bác sĩ Vũ Thế Khương

BS.Vũ Thế Khương

Drip Hydration Hồ Chí Minh - Cơ sở 200A Cao Thắng

Chi tiết Đăng ký tư vấn
xem thêm
Khuyến cáo và hướng dẫn chăm sóc trẻ em mắc COVID khi dịch đang tăng trở lại

Khuyến cáo và hướng dẫn chăm sóc trẻ em mắc COVID khi dịch đang tăng trở lại

Tương lai của đại dịch COVID-19 sẽ thế nào?

Tương lai của đại dịch COVID-19 sẽ thế nào?

Các biến thể COVID-19 mới có gì đặc biệt?

Các biến thể COVID-19 mới có gì đặc biệt?

Hướng dẫn cập nhật để phòng tránh COVID hiệu quả nhất

Hướng dẫn cập nhật để phòng tránh COVID hiệu quả nhất

Có nên bổ sung kẽm tăng sức đề kháng hay không?

Có nên bổ sung kẽm tăng sức đề kháng hay không?

11

Bài viết hữu ích?