Xét nghiệm máu Quantiferon là gì?

1. Xét nghiệm Quantiferon là gì?

Xét nghiệm máu quantiferon hay còn được gọi là xét nghiệm phóng thích Interferon - Gamma hay IGRAs là xét nghiệm máu nhằm xác định sớm sự có mặt của vi khuẩn lao. Phương pháp xét nghiệm máu này dựa trên mức độ phản ứng của hệ miễn dịch với vi khuẩn gây bệnh lao phổi. Kết quả xét nghiệm máu quantiferon sẽ cho biết liệu rằng đã nhiễm vi khuẩn lao hay chưa, để chẩn đoán bệnh chính xác bác sĩ có thể chỉ định thực hiện thêm các xét nghiệm bổ sung khác.

Xét nghiệm máu quantiferon có ưu điểm là sử dụng mẫu máu duy nhất 1 lần và sẽ có kết quả chỉ sau 24 giờ, không bị dương tính giả khi nhiễm khuẩn lao không điển hình hoặc sau khi tiêm vaccine BCG. 

Phương pháp xét nghiệm máu quantiferon được áp dụng đối với một số nhóm đối tượng, cụ thể như sau:

• Người bị suy giảm hệ miễn dịch do HIV, người đang điều trị với thuốc nhóm Corticoid.
• Những người đã tiêm phòng vắc-xin BCG.
• Người làm những nghề nghiệp có nguy cơ hoặc thường xuyên tiếp xúc phơi nhiễm với lao. 
• Người đã tiếp xúc với những người bị bệnh lao thể đang hoạt động.

Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm máu quantiferon có thể bị ảnh hưởng sau khi tiêm vaccine sống, do đó bạn nên xét nghiệm ngay trong ngày tiêm vaccine hoặc để sau thời gian từ 4 đến 6 tuần. 

2. Vai trò của xét nghiệm máu Quantiferon

Xét nghiệm máu Quantiferon được thực hiện dựa vào việc phân tích trên mẫu máu của người bệnh. Để lấy mẫu xét nghiệm thì các nhân viên y tế sẽ lấy máu từ tĩnh mạch của bạn và đem phân tích. Mẫu máu này sau đó sẽ được đem đi đo phản ứng của hệ thống miễn dịch kháng lại vi khuẩn lao. 

Nếu kết quả xét nghiệm Quantiferon dương tính, người đó đã nhiễm khuẩn lao và cần phải khám chuyên khoa và làm thêm các xét nghiệm khác để xác định xem bị mắc lao thể ẩn hay bị bệnh lao thể đang hoạt động. Nếu kết quả xét nghiệm Quantiferon âm tính đồng nghĩa với việc bạn không nhiễm lao, ở tình trạng ẩn lẫn hoạt động. 

Ngoài ra, để chẩn đoán chính xác hơn, bác sĩ điều trị có thể chỉ định người bệnh thực hiện thêm các xét nghiệm khác như xét nghiệm 3 mẫu đờm tìm AFB, nuôi cấy tìm Lao, PCR đờm/dịch tìm vi khuẩn lao,… 

Người nhiễm khuẩn lao thể tiềm ẩn có thể chưa phát triển hoặc không phát triển thành bệnh lao trong suốt cả cuộc đời của họ. Khuẩn lao thể ẩn sẽ phát triển, gây bệnh khi hệ miễn dịch suy giảm cụ thể là trong trường hợp nhiễm HIV, điều trị ung thư và các bệnh lý khác. 

Các trường hợp nhiễm lao tiềm ẩn cần điều trị thường là những người mới nhiễm, người có hệ miễn dịch suy giảm hoặc đối tượng là trẻ em. Nhiễm khuẩn lao ở dạng tiềm ẩn không có nguy cơ lây nhiễm sang người khác. Với trường hợp nhiễm lao ẩn không cần điều trị, khi cơ thể ốm yếu thì cần điều trị đặc biệt, hạn chế nguy cơ vi khuẩn lao phát triển thành bệnh. 

3. Ý nghĩa của xét nghiệm Quantiferon

Xét nghiệm máu Quantiferon có ưu điểm là chỉ cần lấy mẫu duy nhất 1 lần và có kết quả trong thời gian là 24 giờ. Tuy nhiên, xét nghiệm máu này thường không được thực hiện đối với trẻ em dưới 5 tuổi hoặc người mới nhiễm khuẩn lao hay những người bị suy giảm miễn dịch. Nguyên nhân là do ở các đối tượng này chưa có phản ứng miễn dịch với lao.

Xét nghiệm máu Quantiferon có nhiều ý nghĩa trong chẩn đoán lâm sàng bệnh lao. Xét nghiệm này có ưu điểm là chỉ cần lấy mẫu máu tĩnh mạch một lần, kết quả có nhanh chóng trong thời gian một ngày. Trong chẩn đoán lâm sàng bệnh lao, xét nghiệm máu Quantiferon có ý nghĩa quan trọng giúp:

• Chẩn đoán phân biệt bệnh lao phổi với bệnh ung thư phổi.
• Chẩn đoán phân biệt bệnh lao xương khớp với hội chứng viêm đa khớp dạng thấp.
• Tầm soát lao vai trò điều trị bệnh về da, đường tiêu hóa, khớp. 
• Phân biệt người nhiễm vi khuẩn lao với nhiễm khuẩn không lao khi có xuất hiện cùng triệu chứng lâm sàng.
• Phát hiện trẻ nhỏ nhiễm lao.
• Phát hiện các bệnh lao ngoài phổi như bệnh lao màng bụng, lao màng não hay lao khớp...
• Đặc biệt, xét nghiệm máu Quantiferon có ý nghĩa quan trọng đối với bệnh lao thể tiềm ẩn. Cụ thể, xét nghiệm Quantiferon có giá trị xác định lao thể tiềm ẩn và thường được chỉ định trong những trường hợp mắc lao âm tính.

Như vậy, xét nghiệm Quantiferon giúp phát hiện sớm nguy cơ nhiễm khuẩn lao ở người bệnh, từ đó bác sĩ sẽ xác định được phương pháp điều trị kịp thời, hạn chế tối đa các dấu hiệu triệu chứng lâm sàng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh. Vì thế, có thể khẳng định xét nghiệm Quantiferon có ý nghĩa quan trọng trong việc điều trị bệnh lao phổi. 

Tóm lại, xét nghiệm máu Quantiferon là một xét nghiệm quan trọng trong điều trị bệnh lao phổi. Trường hợp bạn xuất hiện các dấu hiệu triệu chứng nghi ngờ mắc lao phổi thì điều cần làm là đăng ký xét nghiệm tại các phòng khám, bệnh viện có dịch vụ. Sau khi có kết quả xét nghiệm thì các bác sĩ điều trị sẽ đưa ra  những tư vấn cụ thể về tình trạng sức khỏe của bạn và hướng xử lý cụ thể. 

Nguồn: oregon.gov, labcorp.com.