Quá trình chuyển hóa chất béo diễn ra ở đâu?

1. Quá trình chuyển hóa chất béo gồm những giai đoạn nào?

Trước tiên, bạn cần hiểu rằng chuyển hóa chất béo là 1 trong những quá trình quan trọng với sự sống của cơ thể. Sự gián đoạn của quá trình chuyển hóa chất béo có thể gây ra các bệnh mãn tính, trong đó có gan nhiễm mỡ, tiểu đường hay béo phì.  Quá trình chuyển hóa chất béo đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong các quá trình sinh học và bệnh lý sinh học. Các phản ứng chính bao gồm lipogen, lipolysis, quá trình oxy hóa, ketolysis, ketogenesis, lipid oxy hóa và peroxid hóa. Tất cả các sản phẩm và chất trung gian được tạo ra trong quá trình chuyển hóa lipid được gọi là chất chuyển hóa lipid, chúng cũng bị ảnh hưởng bởi hệ vi sinh vật đường ruột của cơ thể. Nhìn chung, quá trình chuyển hóa chất béo được chia ra làm 2 dạng.

• Chuyển hóa chất béo ngoại sinh (từ chế độ ăn uống);
• Chuyển hóa chất béo nội sinh.

2. Quá trình chuyển hóa chất béo thế nào?

2.1. Chuyển hóa chất béo ngoại sinh (từ chế độ ăn uống)

Chuyển hóa chất béo ngoại sinh là quá trình chuyển đổi chất béo từ nguồn bên ngoài cơ thể thành các đơn chất và hợp chất cần thiết nhằm mục đích cung cấp năng lượng và xây dựng cấu trúc cho cơ thể. Khi chúng ta tiêu thụ các thực phẩm chứa chất béo, chất béo ngoại sinh được hấp thụ qua đường tiêu hóa và vào máu. Quá trình chuyển hóa chất béo ngoại sinh được diễn ra trong dạ dày và tá tràng, ruột non. Theo các chuyên gia, nguồn chất béo từ bên ngoài nạp vào cơ thể đa phần là chất béo trung tính (triglyceride và các vitamin tan trong chất béo, axit béo tự do và phospholipid). Triglyceride trong thức ăn được tiêu hóa trong dạ dày, tá tràng thành monoglyceride (MG) và axit béo tự do bằng cách sử dụng enzym lipase dạ dày, cùng với sự nhũ tương từ nhu động dạ dày và enzym lipase tụy. Tương tự, các cholesterol ester trong thức ăn được khử este thành cholesterol tự do thông qua cơ chế tương tự. Các monoglyceride, axit béo tự do và cholesterol tự do sau đó được hòa tan trong ruột bởi các hạt micelles axit mật, sau đó chúng được vận chuyển đến ruột non để được hấp thu. Khi hấp thụ vào tế bào ruột, chúng lại kết hợp lại thành triglyceride và kết hợp với cholesterol để tạo thành chylomicron, 1 dạng lipoprotein lớn nhất. Chylomicron chuyển vận triglyceride và cholesterol từ các tế bào ruột qua hệ bạch huyết vào hệ tuần hoàn máu. Trong các mao mạch của mô mỡ và mô cơ, apoprotein C-II (apo C-II) trên chylomicron kích hoạt lipase lipoprotein nội mạc (LPL) để chuyển đổi khoảng 90% triglyceride của chylomicron thành axit béo và glycerol. Sau đó được tế bào mỡ và cơ hấp thu để sử dụng làm năng lượng hoặc lưu trữ. Như vậy, với thắc mắc chất béo đi đâu sau khi bị đốt thì câu trả lời hợp lý chính là nó sẽ phân tách càng thành phần khác để đi đến các mô và cơ quan. 1 phần khác trở thành năng lượng dự trữ trong cơ thể sau khi đã hoàn thành việc chuyển hóa.

2.2. Chuyển hóa chất béo nội sinh

Quá trình chuyển hóa chất béo nội sinh sẽ là giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề chất béo đi đâu sau khi bị đốt và chất béo trong cơ thể được chuyển hóa dưới hình thức nào? Chuyển hóa chất béo nội sinh chính là quá trình chuyển hóa các chất béo đã tồn tại trong cơ thể thành các chất khác nhau để đáp ứng các nhu cầu về năng lượng và sinh học. Nguồn chất béo nội sinh bao gồm triglycerid, phospholipid và cholesterol. Do đó, chuyển hóa chất béo nội sinh chính là chuyển hóa những chất kể trên, các chất béo nội sinh trong cơ thể được vận chuyển đi đến các mô và cơ quan dưới dạng lipoprotein, có các dạng lipoprotein trong cơ thể là:

• Lipoprotein tỉ trọng rất thấp (VLDL): Quá trình chuyển hóa chất béo nội sinh không thể thiếu sự vận chuyển VLDL, đây là con đường vạn chuyển triglyceride mà cholesterol đến các mô ngoại vi, đây cũng là cách mà gan xuất lượng triglyceride thừa có nguồn gốc từ các acid béo tự do và và chylomicron dư thừa trong huyết tương.

• Lipoprotein tỷ trọng trung bình (IDL): Đây là dạng lipoprotein giàu cholesterol và chylomicron còn sót lại. Đa phần các Lipoprotein tỷ trọng trung bình khi tham gia quá trình chuyển hóa chất béo sẽ được lipase chuyển hóa thành Lipoprotein mật độ thấp.
• Lipoprotein mật độ thấp (LDL): Một vai trò quan trọng của LDL là vận chuyển cholesterol đến các tế bào trong cơ thể để sử dụng trong tổng hợp màng tế bào, tổng hợp hormone steroid (như hormone tình dục, hormone thượng thận) và các chất khác có nguồn gốc từ cholesterol. LDL gắn kết với các thụ thể cholesterol trên bề mặt tế bào và truyền giao cholesterol vào bên trong tế bào.
• Lipoprotein mật độ cao (HDL): Đây là 1 trong các dạng chất béo tốt cho sức khỏe hay còn được gọi là HDL - cholesterol. Dạng lipoprotein này được tổng hợp ở gan và một phần ở ruột non. Lipoprotein mật độ cao có khả năng gắn kết và nhặt các cholesterol từ mô và cơ quan khác trong cơ thể. Vai trò của Lipoprotein mật độ cao trong chuyển hóa chất béo chính là vận chuyển cholesterol từ các mô và cơ quan trở lại gan để tiếp tục quá trình chuyển hóa. Quá trình này có ý nghĩa lớn trong việc loại bỏ các cholesterol thừa ra khỏi cơ thể, giúp giảm nguy cơ bệnh mạch vành.

Tóm lại, chuyển hóa chất béo là quá trình cơ thể sử dụng các hormone và các chất trung gian để phân giải chất béo nhằm mục đích cung cấp năng lượng, trao đổi chất và dự trữ cho cỡ thể. Quá trình chuyển hóa chất béo có thể diễn ra ở dạ dày, gan, ruột non và các mô, cơ quan khác. Hy vọng với bài viết trên đây, các thông tin đã cung cấp sẽ giúp người đọc hiểu rõ hơn về chất béo chuyển hóa thế nào và chất béo chuyển hóa ở đâu. Từ đó có kế hoạch giảm cân hiệu quả hơn. Ngày nay, nếu muốn giảm cân hiệu quả, bạn có thể tham khảo liệu pháp tiêu hao năng lượng. Phương pháp này sử dụng vitamin & khoáng chất để thúc đẩy sự chuyển hóa mỡ theo cơ chế tự nhiên, không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Trước khi thực hiện, bạn sẽ được đánh giá sức khỏe tổng thể và bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ giảm cân phù hợp với từng người dựa trên kết quả xét nghiệm cơ bản như xét nghiệm máu, chỉ số khối cơ thể (BMI). Trong suốt quá trình thực hiện liệu trình sẽ luôn có bác sĩ theo sát, lên kế hoạch dinh dưỡng và tập luyện phù hợp với thể trạng của từng người.