Xét nghiệm PSA là xét nghiệm máu định lượng mức kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt, và được sử dụng để chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt và theo dõi điều trị. PSA là một loại protein được sản xuất bởi cả mô tuyến tiền liệt khỏe mạnh và ung thư và được tìm thấy chủ yếu trong tinh dịch và một lượng nhỏ trong máu. Khi tuyến tiền liệt hoạt động bình thường thì nồng độ chất này trong máu rất thấp. Thường chỉ số trung bình nằm trong khoảng từ 0 - 4ng/ml. Nếu nồng độ PSA trong máu tăng thì người bệnh rất có thể mắc ung thư tuyến tiền liệt.
Kháng nguyên PSA có trong máu chỉ giúp bạn nhận biết được mình có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt hay không. Tuy nhiên, đối với nhiều trường hợp như tuyến tiền liệt tăng sinh lành tính hoặc bị viêm cũng sẽ làm tăng nồng độ PSA. Vì vậy, việc chỉ số PSA tăng không phải là bằng chứng đủ để khẳng định bệnh nhân bị ung thư tuyến tiền liệt. Các bác sĩ phải thực hiện nhiều phương pháp xét nghiệm khác để đưa ra kết luận chính xác.
Chỉ số PSA bình thường là chỉ số có trong máu rất thấp, cụ thể là dưới 4ng/ml đối với những người bình thường. Tuy nhiên, khi tuổi càng cao thì kích thước của tuyến tiền liệt sẽ càng lớn. Xét nghiệm chỉ số PSA có thể giúp phát hiện bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Cụ thể như:
Để chẩn đoán chính xác hơn ung thư tuyến tiền liệt, bệnh nhân cần định lượng chỉ số PSA tự do và tỷ lệ PSA tự do/tổng PSA. Trên thực tế, việc xác định tỷ lệ PSA tự do/tổng PSA có thể giúp chẩn đoán và phân biệt ung thư tuyến tiền liệt một cách hiệu quả. Khi tổng nồng độ PSA trong huyết tương tăng từ 4 ng/mL lên 10 ng/mL, tỷ lệ PSA tự do/tổng PSA ≤ 0,15 sẽ chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt với độ đặc hiệu khoảng 56,5% và độ đặc hiệu khoảng 56,5%. Độ nhạy 85%. Cụ thể, khoảng 23% bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt có tỷ lệ PSA tự do trên tổng PSA nằm trong khoảng từ 0,15 đến 0,19. Khoảng 9% bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt có tỷ lệ PSA tự do/tổng PSA là 0,20 hoặc cao hơn.
Vì vậy để bảo vệ sức khỏe, bạn cần thay đổi lối sống và chế độ ăn uống phù hợp để giảm chỉ số PSA trong xét nghiệm máu. Bạn nên thăm khám tại cơ sở y tế uy tín để làm một số xét nghiệm cần thiết giúp phát hiện ung thư tiền liệt tuyến và điều trị nó kịp thời.
Theo các nhà nghiên cứu khoa học cho thấy, thay đổi lối sống như ăn một số loại thực phẩm lành mạnh như rau củ quả tươi và hoạt động thể chất giúp giảm chỉ số PSA, đồng thời giúp giảm nguy cơ phát triển hay tái phát bệnh ung thư. Dưới đây, là một số cách làm giảm chỉ số PSA một cách tự nhiên.
Cà chua có chứa một thành phần gọi là lycopene, được biết đến là một chất tốt cho sức khỏe. Lycopene là chất tạo nên màu đỏ cho cà chua. Nó cũng được phát hiện có chất chống oxy hóa có thể bảo vệ chống lại bệnh ung thư. Ăn nhiều cà chua có thể làm giảm nguy cơ phát triển ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới có tiền sử gia đình mắc căn bệnh này. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu còn tìm thấy bằng chứng cho thấy tiêu thụ nhiều lycopene có thể làm giảm mức PSA. Hơn nữa, bạn cũng có thể bổ sung cà chua vào chế độ ăn uống của mình bằng cách ăn kèm với món salad hoặc dùng nước sốt cà chua, sử dụng cà chua vào những công thức nấu ăn khác nhau tùy theo khẩu vị và sở thích của bạn. Thực tế, ăn cà chua nấu chín có thể cung cấp nhiều lycopene hơn là cà chua sống.
Nhìn chung, ăn các loại protein nạc như thịt gà, cá, đậu nành hoặc các loại protein có nguồn gốc từ thực vật sẽ tốt cho sức khỏe của bạn. Những nguồn protein này giúp bạn duy trì cân nặng khỏe mạnh và bảo vệ chống lại bệnh tim. Chúng cũng có thể có lợi cho sức khỏe tuyến tiền liệt và ngăn ngừa chỉ số PSA tăng cao.
Bạn nên hạn chế tiêu thụ các loại thịt mỡ hoặc đã qua chế biến, thay vào đó bạn có thể lựa chọn sử dụng cá giàu omega - 3 và thịt gà nước bỏ da. Ngoài ra, đậu nành hay các sản phẩm thay thế thịt có chứa isoflavone, chất dinh dưỡng này có thể bảo vệ và chống lại một số bệnh ung thư. Thực tế, uống sữa đậu nành thực sự giúp giảm chỉ số PSA, đồng thời làm chậm sự tiến triển của ung thư tuyến tiền liệt.
Vitamin D được tìm thấy trong cá, trứng và thường được thêm vào thực phẩm tăng cường dinh dưỡng như ngũ cốc. Bạn có thể dùng vitamin D như một chất bổ sung trong chế độ ăn uống của mình. Theo một nghiên cứu cho thấy, việc không nhận đủ vitamin D hoặc cơ thể thiếu hụt vitamin D có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền cao hơn. Hơn nữa, những người có lượng vitamin D cao hơn sẽ có chỉ số PSA thấp hơn.
Trà xanh từ lâu đã là thức uống phổ biến ở châu Á qua nhiều thế hệ. Nó trở nên phổ biến hơn ở Hoa Kỳ khi mọi người khám phá ra nhiều lợi ích sức khỏe của nó. Trà chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp bảo vệ và ngăn ngừa một số bệnh ung thư, bao gồm cả ung thư tuyến tiền liệt. Các quốc gia ở châu Á có nhiều người uống nhiều trà xanh có tỷ lệ ung thư tuyến tiền liệt thấp nhất thế giới.
Nhận thấy rằng, các chất dinh dưỡng có trong trà xanh có thể bảo vệ chống lại ung thư tuyến tiền liệt và giảm mức PSA. Trà xanh cũng được nghiên cứu như một chất bổ sung giúp làm chậm tốc độ tăng trưởng ở nam giới hiện đang mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt.
Nếu bạn có chỉ số khối cơ thể cao, điều này có thể làm cản trở việc đọc chỉ số PSA. Hơn nữa, cân nặng cao cũng có thể khiến PSA có giá trị thấp hơn, tuy nhiên bạn vẫn có thể có nguy cơ mắc ung thư hay một số bệnh lý khác. Bạn nên kết hợp kế hoạch tập thể dục với chế độ ăn uống lành mạnh để giúp bạn giảm cân.
Ngoài việc giúp bạn duy trì cân nặng khỏe mạnh, tập thể dục thường xuyên còn được chứng minh là làm giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt. Nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng, tập thể dục từ mức độ trung bình đến cường độ cao trong 3 giờ mỗi tuần có liên quan đến tỷ lệ sống sót cao hơn ở nam giới đang mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Tuy nhiên, điều quan trọng bạn cần lưu ý đó là không nên tập thể dục vào ngày kiểm tra chỉ số PSA. Điều này có thể dẫn đến việc kết quả kiểm tra không chính xác.
Căng thẳng có thể ảnh hưởng đến cơ thể bạn theo nhiều cách khác nhau. Nếu bạn trong giai đoạn căng thẳng cao độ có thể sẽ ảnh hướng đến sức khỏe tuyến tiền liệt và điểm PSA. Các nhà khoa học đã tìm ra mối liên hệ giữa mức PSA bất thường và mức độ căng thẳng cao. Bạn nên học một số cách thư giãn hay dành thời gian cho những việc mình yêu thích để giải tỏa căng thẳng.
Tóm lại, mẹo để giảm mức chỉ số xét nghiệm PSA một cách tự nhiên đó là ăn uống lành mạnh và tập thể dục nhiều hơn rất có lợi cho sức khỏe của bạn. Bạn nên chọn sử dụng thực phẩm bổ sung như vitamin hay khoáng chất nhưng cần thông qua ý kiến của bác sĩ, vì nó có thể ảnh hưởng đến các loại thuốc khác mà bạn đang dùng. Từ đó, bác sĩ có thể đưa ra những đề xuất hoặc phương pháp cụ thể để điều trị bệnh.
213
Bài viết hữu ích?
Bài viết hữu ích?
213
Bài viết hữu ích?