Cuối năm hay uống rượu bia có làm tăng mỡ máu?

1. Vì sao uống rượu bia làm tăng mỡ máu?

Mỡ máu là chất béo có trong máu, bao gồm cholesterol và triglyceride (chất béo trung tính). Mỡ máu (lipid) có vai trò quan trọng trong cơ thể. Protein, carbohydrate và lipid là thành phần chính của tế bào sống. Cholesterol và triglycerid được lưu trữ trong cơ thể và có vai trò tạo năng lượng cho cơ thể. Cholesterol là một chất béo do gan sản xuất, được máu vận chuyển để cung cấp nguyên liệu cho màng tế bào, tổng hợp vitamin và nội tiết tố cho cơ thể. Còn triglycerid đóng vai trò quan trọng trong tạo năng lượng cho quá trình trao đổi chất và giúp vận chuyển chất béo hình thành từ chế độ ăn uống đi khắp cơ thể.

Cholesterol có hai loại chính là HDL-cholesterol và LDL-cholesterol. LDL-C được gọi là cholesterol “xấu” vì nó có thể tích tụ trong cơ thể và tạo ra một chất dính gọi là mảng bám. Theo thời gian, mảng bám bám vào bên trong động mạch, khiến chúng bị thu hẹp và cứng lại, gây ra tình trạng gọi là xơ vữa động mạch. Khi động mạch bị xơ vữa và có mảng bám khiến máu không thể lưu thông tự do khắp cơ thể, làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ. HDL đôi khi được gọi là cholesterol “tốt” vì nó thu thập LDL từ động mạch và đưa nó về gan, gan phân hủy và loại bỏ nó khỏi cơ thể.

Bệnh mỡ máu xảy ra khi các chỉ số của triglycerid hoặc LDL cao hơn bình thường, hoặc chỉ số HDL- cholesterol thấp hơn mức bình thường

Có nhiều nguyên nhân gây bệnh mỡ máu trong đó có nguyên nhân uống bia rượu làm tăng mỡ máu. Nhiều bằng chứng khoa học đã chứng minh được uống rượu có làm tăng mỡ máu. Vậy uống rượu bia làm tăng mỡ máu theo cơ chế nào?

• Khi bạn uống rượu, rượu sẽ bị phân hủy và tái tạo thành chất béo trung tính và cholesterol trong gan. Vì vậy, uống rượu làm tăng chất béo trung tính và cholesterol trong máu.
• Nếu mức chất béo trung tính của bạn quá cao, chúng có thể tích tụ trong gan, gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Gan không thể hoạt động tốt như bình thường và không thể loại bỏ cholesterol khỏi máu, do đó mức cholesterol của bạn tăng lên.
• Rượu có thể dẫn đến sự kết hợp giữa mức chất béo trung tính cao và cholesterol HDL thấp. Điều này có thể dẫn đến các bệnh lý tim mạch.

Một nghiên cứu ở 1.519 người liên quan đến việc uống rượu say ở cường độ cao - 8 ly trở lên đối với phụ nữ và 10 ly trở lên đối với nam giới mỗi ngày - với nguy cơ tăng chất béo trung tính cao và mức cholesterol toàn phần lên 2-8 lần. Hơn nữa, uống quá nhiều rượu có thể góp phần làm tăng huyết áp và chu vi vòng eo, đây cũng được coi là yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim

Theo Trung tâm Nghiện Hoa Kỳ (AAC), uống nhiều rượu, bia hoặc rượu mạnh, chẳng hạn như rượu vodka, rượu whisky và rượu gin - có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của một người, bao gồm cả việc làm tăng mức cholesterol.

Ngoài ra, tuỳ loại rượu mà một người tiêu thụ có thể có những tác động khác nhau lên cơ thể như:

• Rượu: Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), tiêu thụ một lượng rượu vang đỏ vừa phải, nghĩa là không quá 5 ounce (khoảng 150ml rượu vang) mỗi ngày, có liên quan đến mức cholesterol khỏe mạnh. Tuy nhiên, không có mối liên hệ nhân quả nào được chứng minh cho thấy bất kỳ lợi ích nào liên quan đến sức khỏe tim mạch khi uống bất kỳ loại rượu nào. AHA cho biết thêm rằng, mặc dù một số chất chống oxy hóa và flavonoid có trong rượu vang có thể có khả năng làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim, nhưng những hợp chất này cũng có trong các sản phẩm khác, chẳng hạn như nước ép nho đỏ, quả việt quất và nho.
• Bia: Uống bia có làm tăng mỡ máu. Bia có tác động đặc biệt tiêu cực đến mức chất béo trung tính. AAC liệt kê rượu là một loại thuốc có thể tương tác với cơ thể để tạo ra mức LDL hoặc chất béo trung tính cao. Triglyceride tăng cao có thể gây ra sự dày lên của mạch máu, do đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim hoặc đột quỵ.
• Rượu và cocktail: Mọi người thường trộn rượu, chẳng hạn như rượu rum và rượu vodka, với các chất lỏng có đường, chẳng hạn như soda, siro và nước ép trái cây. Rượu không chỉ có thể làm tăng mức chất béo trung tính trong cơ thể con người mà đường còn cung cấp lượng calo dư thừa và có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và tiểu đường. Vì vậy, uống rượu có làm tăng mỡ máu

2. Những người hay phải uống rượu bia như doanh nhân, người hay tiếp khách phải làm sao để hạn chế nguy cơ tăng mỡ máu?

Hiện nay, với nhu cầu công việc, cũng như các mối quan hệ trong xã hội, việc sử dụng bia rượu trong những cuộc gặp mặt, xã giao là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên, để hạn chế nguy cơ tăng mỡ máu cũng như các bệnh lý khác do bia rượu thì bạn cần kiểm soát lượng bia rượu đưa vào cơ thể. Để giữ sức khỏe tốt và tránh bệnh tật, khuyến nghị không nên uống quá 14 đơn vị rượu mỗi tuần, đối với cả nam và nữ.

Để giảm thiểu tác động của bia rượu đối với cơ thể, bạn cần:

• Chia đều đơn vị bia rượu bạn có thể uống trong suốt cả tuần, không nên uống tập trung vào một hai ngày.
• Có những ngày không uống rượu.
• Tránh uống nhiều hơn sáu đơn vị trong sáu giờ, được coi là uống say sưa, tức là ít hơn ba ly rượu vang 175ml hoặc ba lít bia.

Nếu bạn có hàm lượng cholesterol hoặc FH cao, bạn có thể uống rượu trong giới hạn này. Tuy nhiên nếu bạn có các vấn đề sức khoẻ khác đi kèm, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ về lượng bia rượu bạn có thể tiêu thụ trong 1 tuần.

Trước đây, người ta cho rằng uống rượu điều độ sẽ tốt cho tim mạch. Hiện nay người ta tin rằng lợi ích duy nhất có thể có là đối với phụ nữ trên 55 tuổi khi uống 5 đơn vị một tuần hoặc ít hơn và lợi ích này rất khiêm tốn.

Nhiều chuyên gia không khuyên bạn nên uống rượu để cải thiện sức khỏe, vì bạn sẽ cải thiện sức khỏe của mình nhiều hơn bằng nhiều cách khác như ăn uống điều độ và vận động. Với rượu, nhược điểm có thể lấn át ưu điểm.

Một đơn vị rượu là lượng rượu mà cơ thể bạn có thể loại bỏ khỏi máu trong một giờ. Nó tương đương với 10ml hoặc 8g rượu nguyên chất.

Các loại đồ uống khác nhau chứa lượng cồn khác nhau, vì một số loại mạnh hơn những loại khác. Ví dụ: một ly rượu vang 175ml có thể chứa từ 1,9 đến 2,4 đơn vị. Vậy 14 đơn vị rượu là khoảng:

• 6 lít bia hoặc rượu bia có nồng độ trung bình (ABV 4%)
• 6 ly rượu vang 175ml (ABV 13%)
• 14 ly rượu mạnh 25ml (ABV 40%).

Vậy làm thế nào để bạn có thể ít uống rượu bia hơn? Cắt giảm rượu có thể dễ dàng hơn bạn nghĩ. Hãy thử những lời khuyên sau để giúp bạn:

• Kiểm tra tỷ lệ cồn trong đồ uống của bạn và chuyển sang các lựa chọn có nồng độ thấp hơn.
• Chỉ uống trong khi bạn đang ăn. Việc ăn no sẽ giúp bạn giảm lượng bia rượu đưa vào cơ thể.
• Hãy lấy chai ra khỏi bàn khi bạn đang ăn để bạn không phải suy nghĩ đến việc uống bia rượu.
• Thay thế đồ uống có cồn bằng nước lọc, nước ép hoa quả.
• Làm cho đồ uống của bạn loãng hơn bằng cách thêm đá, nước. 
• Hãy thử uống chậm hơn.
• Hãy uống các ly nhỏ thay cho ly loại lớn.
• Uống bia có làm tăng mỡ máu. Vì vậy, hãy chọn số lượng nhỏ hơn, chẳng hạn như một chai bia thay vì một két bia.

3. Cách bảo vệ sức khoẻ khi hay phải uống bia rượu khi tiếp khách?

Nếu bạn là doanh nhân hoặc đang làm những công việc thường xuyên phải uống bia rượu khi tiếp khách hoặc trong các bữa tiệc xã giao thì bạn có nguy cơ mắc bệnh mỡ máu, gan nhiễm mỡ và nhiều bệnh lý khác. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe khi phải hay uống bia rượu, bạn cần lưu ý vấn đề sau:

• Hạn chế lượng bia rượu đưa vào cơ thể đến mức thấp nhất có thể. Khi lượng bia rượu đưa vào cơ thể càng nhiều, nguy cơ mắc các bệnh lý về gan mật, tiêu hoá, nội tiết, tim mạch…càng cao. Vì vậy, bạn hãy tự bảo vệ sức khỏe cho bản thân bằng cách hạn chế lượng cồn đưa vào cơ thể.
• Sau khi uống rượu bia, nên tăng cường các loại thực phẩm giúp bạn giải rượu tốt như nước lọc, nước hoa quả, trà thảo mộc, nước đậu đen đậu xanh..
• Hạn chế ăn thức ăn béo ngọt. Tăng cường thức ăn chứa nhiều rau xanh tăng cường bổ sung vitamin và khoáng chất giúp cơ thể loại bỏ bớt mỡ thừa, các chất béo xấu ra khỏi cơ thể. Hạn chế chất béo bão hoà, thức ăn ngọt, thức ăn nhanh, tăng cường các loại hạt, ngũ cốc nguyên cám, các loại chất béo không bão hoà tốt cho sức khỏe.
• Tích cực tập luyện thể dục thể thao. Việc tăng cường tập luyện sẽ giúp bạn tiêu hao năng lượng, đốt cháy bớt lượng mỡ thừa trong cơ thể. Từ đó làm giảm nguy cơ mắc bệnh mỡ máu và các bệnh lý khác. Việc tập luyện nên duy trì ít nhất 30 phút/lần và 5 ngày/tuần để đạt được hiệu quả. Bạn có thể chọn các hình thức tập luyện phù hợp với bản thân như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, tennis, đi xe đạp..

Như vậy, uống rượu có làm tăng mỡ máu và rượu bia cũng gây nhiều bệnh lý khác cho cơ thể như bệnh mạch máu, bệnh gan mật, bệnh huyết áp..Với tính chất công việc và duy trì các mối quan hệ xã hội, đặc biệt là vào các dịp cuối năm thì việc sử dụng bia rượu trong đời sống hằng ngày là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên, việc kiểm soát tốt lượng bia rượu đưa vào cơ thể ở mức cho phép có thể giúp bạn nâng cao sức khỏe, phòng tránh được bệnh mỡ máu và nhiều bệnh lý khác.