Cách giảm cân thành công với bệnh nhân tiểu đường type 2

1. Béo phì và bệnh đái tháo đường type 2

Đái tháo đường type 2 xảy ra với tình trạng kháng insulin của tế bào gây ra tình trạng khuyết thiếu trong cầu nối vận chuyển glucose từ máu đi đến tế bào và đi vào tham gia quá trình chuyển hóa đường thành năng lượng cho cơ thể. 

Một trong những yếu tố nguy cơ gây ra tình trạng bệnh đái tháo đường type 2 là thừa cân hoặc béo phì. Nhiều kết quả nghiên cứu cũng đã chứng minh đường béo phì không chỉ làm tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường type 2 mà còn khiến cho tình trạng bệnh lý trở nên khó kiểm soát và còn gây ra khá nhiều biến chứng cho người bệnh chẳng hạn như các bệnh liên quan đến bàn chân đái tháo đường, biến chứng nội tạng thận, tim mạch…

Mặc dù hiện nay vẫn chưa tìm được cách điều trị hiệu quả bệnh đái tháo đường type 2 nhưng có thể kiểm soát triệu chứng của bệnh dựa vào chỉ số đường huyết cũng như kiểm soát cân nặng. 

Mặc dù thừa cân béo phì là nguyên nhân tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2 đồng thời cũng là yếu tố làm tăng tính kháng insulin trong cơ thể khiến cho bệnh đái tháo đường càng khó kiểm soát hơn. Theo các chuyên gia cho biết, với bệnh nhân đái tháo đường type 2 thường khó có thể giảm cân hơn so với người bình thường. Nguyên nhân của tình trạng này chính là do tình trạng kháng insulin khiến cho bệnh nhân luôn cảm thấy đói, đồng thời điều trị bệnh với các loại thuốc trị đái tháo đường có thể gây tình trạng tích nước và tăng cân. 

Giảm cân cho người mắc bệnh đái tháo đường type 2 thường phải chú ý kết hợp nhiều yếu tố như thực hiện chế độ ăn hợp lý, tập luyện cùng với sử dụng thuốc điều trị đái tháo đường theo chỉ định của bác sĩ. 

Tuy nhiên, với người bệnh đái tháo đường type 2 khi thực hiện giảm cân cần lưu ý không giảm cân đột ngột. Do một số người bệnh lo lắng về tình trạng cân nặng và ảnh hưởng đến bệnh nên thường muốn nhanh chóng kiểm soát bằng cách giảm cân nhanh chóng và thiếu khoa học. Tuy nhiên, điều này thường sẽ khiến bệnh nhân dễ gặp biến chứng hạ đường huyết khá nguy hiểm ở người bệnh. Nếu gặp tình trạng này mà người bệnh không được cấp cứu kịp thời có thể rơi vào tình trạng hôn mê sâu và dẫn tới tử vong. Vì thế giảm cân cho người bệnh đái tháo đường type 2 cần xây dựng kế hoạch khoa học và người bệnh nên giảm cân từ từ để cải thiện dần dần tình trạng bệnh. 

2. Cách giảm cân ở người tiểu đường loại 2

2.1. Đặt mục tiêu nhỏ và thực tế

Giảm cân cần thực hiện theo mục tiêu và kế hoạch đề ra và cố gắng đạt mục tiêu. Tuy nhiên, không nên đặt mục tiêu quá khắt khe khiến cơ thể không thể hoàn thành được mục tiêu. Vì vậy, bạn nên cố gắng tập trung vào những thay đổi mà bạn có thể duy trì lâu dài.

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng: “Đừng cố biến đổi cơ thể của bạn ngay lập tức. “Đó có thể là công thức dẫn đến thất bại.” Thay vào đó, hãy đặt ra những mục tiêu nhỏ và thực tế, chẳng hạn như đi bộ quanh khu phố bốn lần một tuần hoặc chỉ ăn tráng miệng vào cuối tuần thay vì mỗi ngày. Sau khi những mục tiêu này trở thành thói quen, hãy chuyển sang mục tiêu tiếp theo của bạn. Bạn sẽ cảm nhận được thành tựu khi tiến tới mục tiêu giảm cân cuối cùng của mình. 

2.2. Chủ động

Các nghiên cứu cho thấy, chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng nhất để giảm cân, nhưng tập thể dục là chìa khóa để giảm cân thành công theo thời gian. Chuyên gia dinh dưỡng cho biết: “Những người tăng cường hoạt động thể chất cùng với việc giảm lượng calo nạp vào sẽ giảm được nhiều mỡ trong cơ thể hơn những người chỉ thực hiện chế độ ăn kiêng”.

Hay một nghiên cứu khác cho thấy tập thể dục thực sự quan trọng hơn chế độ ăn kiêng để duy trì giảm cân ở những người giảm 30 cân trở lên. 

Đặt mục tiêu tập thể dục vừa phải 150 phút mỗi tuần hoặc 30 phút mỗi ngày ít nhất 5 ngày một tuần. Và hãy nhớ rằng, thể dục không nhất thiết phải đổ mồ hôi hàng giờ tại phòng tập thể dục. Mà bạn hãy cố gắng tìm cách để duy trì hoạt động suốt cả ngày. Để đạt được mục tiêu của Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA) là xem tivi ít hơn 10 giờ mỗi tuần, hãy đi bộ 10 phút quanh khu nhà sau bữa tối thay vì ngồi trên ghế dài. Đậu xe xa hơn mỗi điểm đến để thêm nhiều bước đi bộ và đi cầu thang bộ khi có thể. Tất cả những thay đổi này có thể tạo ra sự khác biệt lớn  về cân nặng của bạn theo thời gian.

2.3. Lên kế hoạch cho các bữa ăn, bao gồm cả bữa sáng

Một đặc điểm chung giữa những người tham gia đăng ký kiểm soát cân nặng là hầu hết trong số họ báo cáo rằng họ bỏ ăn sáng. Bỏ bữa sáng được cho là có thể dẫn đến ăn quá nhiều vào cuối ngày, điều này có thể phá hỏng kế hoạch giảm cân và khiến lượng đường trong máu dao động. Những người ăn sáng cũng có thể có nhiều năng lượng hơn để hoạt động tích cực hơn trong suốt cả ngày.

Tầm quan trọng của bữa ăn sáng để giảm cân đã được tranh luận khá nhiều. Một phân tích tổng hợp cho thấy rằng ăn sáng có liên quan đến việc giảm cân tốt hơn, nhưng một đánh giá gần đây hơn về các nghiên cứu cho thấy rằng bữa sáng không phải lúc nào cũng dẫn đến giảm cân. Tuy nhiên, ADA khuyến nghị nên ăn sáng mỗi ngày và các chuyên gia cho biết một chế độ ăn uống hiệu quả cho bệnh tiểu đường bao gồm ăn ba bữa vào các thời điểm đều đặn trong ngày để giúp cơ thể sử dụng insulin tốt hơn.

Bữa sáng nên bao gồm carbohydrate giàu chất xơ, lành mạnh, chẳng hạn như ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và sữa ít béo, để giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Luôn xem xét nhãn trước khi bạn mua thực phẩm đóng gói và bỏ qua ngũ cốc và các thực phẩm ăn sáng khác có thêm đường.

2.4. Cắt giảm Calo

Ăn quá nhiều calo và quá nhiều chất béo có thể làm tăng lượng đường trong máu. Cắt giảm lượng calo là chìa khóa để giảm cân.

Bạn có thể nhờ tư vấn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng giúp bạn tìm ra lượng calo phù hợp để tiêu thụ, và tùy thuộc vào một số yếu tố như: tuổi tác, giới tính, cân nặng hiện tại, mức độ hoạt động, đồng thời quản lý lượng đường trong máu của bạn.

2.5. Bổ sung chất xơ

Cắt giảm lượng calo không phải lúc nào cũng dễ dàng, đặc biệt nếu bạn đói ngay sau khi ăn xong. Cơ thể không thể phân hủy loại carbohydrate có hàm lượng chất xơ cao vì vậy có thể làm chậm quá trình tiêu hóa giúp kiểm soát lượng đường trong máu.

Thực phẩm giàu chất xơ có xu hướng ít calo hơn, vì vậy bạn có thể ăn một lượng lớn hơn các loại thực phẩm khác với cùng một lượng calo.  Nhờ vậy, chúng mất nhiều thời gian hơn để ăn và tiêu hóa nên có thể giúp bạn cảm thấy no lâu hơn. Một nghiên cứu được công bố vào tháng 4 năm 2023 cho thấy những người ăn nhiều chất xơ có khả năng tuân thủ chế độ ăn ít calo hơn và giảm cân nhiều hơn.

Theo Hướng dẫn chế độ ăn uống cho người Mỹ giai đoạn 2020–2025 của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), phụ nữ từ 31 đến 50 tuổi nên nhắm đến ít nhất 25 gam (g) chất xơ mỗi ngày, trong khi nam giới ở cùng độ tuổi đó nên ăn khoảng 31 g. Với tuổi tác, nhu cầu về calo và chất dinh dưỡng giảm xuống; phụ nữ từ 51 tuổi trở lên cần khoảng 22g mỗi ngày, trong khi nam giới ở cùng độ tuổi cần ít nhất 28 g.

2.6. Theo dõi các mục tiêu và tiến độ của bạn

Viết ra chi tiết về hành trình giảm cân của bạn sẽ giúp bạn đặt mục tiêu lành mạnh và nhận thấy các mục tiêu kết quả mà bạn đạt được. Bạn sẽ có thể đánh giá sự tiến bộ của mình theo thời gian, cũng như nhận biết khi nào chế độ ăn kiêng của bạn có thể đi chệch hướng một chút.

Bạn hãy thử ghi lại tất cả các loại thực phẩm bạn ăn, bao gồm khẩu phần và thời gian trong ngày, vào nhật ký hàng ngày. Bạn nên tự cân ít nhất một lần một tuần để theo dõi tiến trình của bạn. 

2.7. Nhận hỗ trợ từ chuyên gia tư vấn

Duy trì động lực để gắn bó với kế hoạch giảm cân có thể khó khăn khi bạn thực hiện nó một mình. Kết nối với những người khác để có thể cung cấp sự hỗ trợ về mặt cảm xúc mà bạn cần để tránh bỏ cuộc. Nhiều chương trình giảm cân được thành lập dựa trên khái niệm hỗ trợ mạng lưới hỗ trợ động lực.

2.8. Sử dụng các thủ thuật để ngăn chặn việc ăn quá nhiều

Những chiến lược này có thể giúp bạn không lạm dụng các loại thực phẩm gây hại cho chế độ ăn kiêng.  Chuyên gia hướng dẫn: “Hãy bắt đầu mỗi bữa ăn với những thức ăn có lượng calo thấp nhất trên đĩa của bạn. Các loại rau không chứa tinh bột là món khai vị hoàn hảo ít calo. Vào thời điểm bạn ăn các loại thực phẩm khác, bạn sẽ không quá đói.

Bạn có thể mang theo bàn chải đánh răng và kem đánh răng. Giữ chúng trong ví hoặc cặp của bạn. Khi thèm ăn, đánh răng bằng kem đánh răng có vị bạc hà có thể làm giảm cảm giác thèm ăn của bạn.

Giảm cân cho người bệnh đái tháo đường type 2 chỉ là 1 trong những yếu tố giúp kiểm soát bệnh tốt hơn, đồng thời cải thiện bệnh và ngăn ngừa các biến chứng của đái tháo đường. Bên cạnh đó, cần có sự kết hợp của hoạt động thể lực và thay đổi lối sống lành mạnh để đạt hiệu quả tốt. 

Ngày nay, nếu muốn giảm cân hiệu quả, bạn có thể tham khảo liệu pháp tiêu hao năng lượng từ Hoa Kỳ. Phương pháp này sử dụng vitamin & khoáng chất để thúc đẩy sự chuyển hóa mỡ theo cơ chế tự nhiên, không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Trước khi thực hiện, bạn sẽ được đánh giá sức khỏe tổng thể và bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ giảm cân phù hợp với từng người dựa trên kết quả xét nghiệm cơ bản như xét nghiệm máu, chỉ số khối cơ thể (BMI). Trong suốt quá trình thực hiện liệu trình sẽ luôn có bác sĩ theo sát, lên kế hoạch dinh dưỡng và tập luyện phù hợp với thể trạng của từng người.