6 mẹo để tăng cường hệ miễn dịch

1. Tầm quan trọng của hệ miễn dịch với cơ thể 

Hệ thống miễn dịch là 1 mạng lưới đa dạng gồm các tế bào đặc biệt, protein, mô và cơ quan, tạo nên một bức tranh phức tạp về bản chất của hệ thống này. Mục tiêu chính của nó là bảo vệ cơ thể con người khỏi sự xâm nhập của vi trùng và vi sinh vật trong cuộc sống hàng ngày. Tế bào bạch cầu, với 2 loại cơ bản kết hợp, đóng một vai trò then chốt trong việc định vị và tiêu diệt "kẻ xâm lược" có khả năng gây hại cho cơ thể.

Tuy nhiên, đây là 1 hệ thống phức tạp hơn so với hệ thống thần kinh và tồn tại khắp nơi trong cơ thể con người. Nó bao gồm nhiều cơ quan và khu vực khác nhau, bao gồm amidan cổ họng, hệ tiêu hóa, tủy xương, da, hạch bạch huyết, lá lách, cùng với niêm mạc ở mũi, họng và bộ phận sinh dục. Hệ miễn dịch tấn công những yếu tố gây bệnh thông qua một loạt các bước được gọi là phản ứng miễn dịch.

Khi hệ miễn dịch của cơ thể bị suy giảm, đồng nghĩa với việc hàng rào bảo vệ cơ thể mở cửa cho vi khuẩn xâm nhập, virus và độc tố có khả năng tấn công con người, dẫn đến sự nhiễm bệnh dễ dàng hơn và nhiễm trùng.

Một loạt dị ứng và tình trạng quá mẫn cảm đối với một số chất có thể có nguyên nhân từ sự rối loạn trong hệ miễn dịch. Trong trường hợp này, hệ miễn dịch bị lỗi sẽ tự động tiến hành chiến đấu với các yếu tố không thực sự nguy hiểm, chẳng hạn như phấn hoa hoặc lông động vật, làm cho cơ thể trở nên quá mẫn cảm khi tiếp xúc với chúng.

Hệ miễn dịch cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát hiện và loại bỏ các tế bào ghép trong trường hợp phẫu thuật cấy ghép, thay thế các mô hoặc cơ quan nội tạng. Nếu bạn không tăng cường hệ miễn dịch từ sớm, tình trạng rối loạn miễn dịch có thể gây ra các bệnh lý khác nhau, ví dụ:

• Các bệnh tự miễn: Bao gồm việc xuất hiện tiểu đường ở trẻ vị thành niên, viêm khớp dạng thấp và thiếu máu.
• Các bệnh suy giảm miễn dịch: Như HIV/AIDS (một hội chứng suy giảm miễn dịch ở người) và suy giảm miễn dịch kết hợp nghiêm trọng SCID.

Có thể thấy, việc tăng cường hệ miễn dịch là rất cần thiết để cơ thể có khả năng chống lại bệnh tật và các yếu tố gây bệnh tốt hơn mỗi ngày.

2. Làm sao để tăng hệ miễn dịch?

Nếu như bạn cảm thấy cơ thể mình dễ mắc phải các bệnh như cảm cúm, sốt, viêm họng, có thể hệ miễn dịch của bạn chưa thực sự hoạt động tốt. Tuy vậy, thông qua việc thay đổi lối sống và thói quen ăn uống, sinh hoạt, bạn có thể tăng cường hệ miễn dịch của mình. 

2.1. Giữ vệ sinh cá nhân tốt 

Một trong những cách tăng miễn dịch mà bạn có thể tự thay đổi trong lối sống hàng ngày của mình đó chính là giữ vệ sinh cá nhân tốt. Vệ sinh cá nhân tốt giúp ngăn sự lây nhiễm trước khi nó xảy ra và tránh việc lây lan cho người khác bằng cách thực hiện các biện pháp dưới đây:

• Trước khi tiếp xúc với thức ăn hoặc sau khi đi vệ sinh, hãy rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước.
• Khi hắt hơi hoặc ho, hãy che miệng và mũi bằng khăn giấy, hoặc sử dụng khuỷu tay để che thay vì sử dụng tay trực tiếp.
• Rửa sạch và băng bó tất cả các vết cắt. Nếu có bất kỳ vết cắt nghiêm trọng hoặc vết thương từ động vật hoặc con người, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.
• Tránh việc gãi hoặc nặn mụn trên da, đặc biệt là đối với những vết thương đang lành hoặc vết thâm, vì hành động này có thể tạo điều kiện cho vi trùng xâm nhập.

2.2. Thực hiện tiêm chủng 

Một trong các cách giúp bạn tăng cường hệ miễn dịch tốt hiện nay đó là tiêm chủng. Nhiều bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng có thể được ngăn ngừa thông qua tiêm chủng. Mặc dù có thể gặp một số tác dụng phụ thường gặp như đau ở vùng tiêm hoặc sốt nhẹ, nhưng hiện nay thì các loại vắc-xin được cho là tương đối an toàn và hiệu quả. Nếu gia đình bạn có trẻ nhỏ, hãy cho chúng thực hiện các chương trình tiêm chủng theo bộ y tế quốc gia nơi bạn sinh sống đang yêu cầu. 

• Trẻ em nên được tiêm chủng theo hướng dẫn từ lúc nhỏ.
• Người trưởng thành nên đảm bảo rằng các liều tiêm chủng của họ được cập nhật đúng lịch trình.
• Du khách nên tiến hành tiêm chủng bổ sung nếu cần thiết.

2.3. Thực hiện ăn sạch, uống sạch 

Ăn uống sạch sẽ không chỉ giúp bạn cảm thấy ngon miệng hơn trong từng bữa ăn, mà đây cũng là cách tăng cường hệ miễn dịch của bạn. Ăn sạch, uống sạch không chỉ nằm ở việc bạn nấu thức ăn chín uống sôi, mà cũng phải giữ vệ sinh trong, trước và sau khi ăn uống. Thực hiện ăn sạch uống sạch là cách tăng miễn dịch dễ dàng, tránh gây các bệnh nhiễm khuẩn đường ruột và ngộ độc thực phẩm. Dưới đây là một số cách tăng cường hệ miễn dịch trong việc ăn uống.

• Trước và sau khi tiếp xúc với thực phẩm sống, hãy rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước.
• Trước khi nấu, hãy rửa sạch tất cả thịt, gia cầm và cá dưới dòng nước chảy. Cũng cần rửa sạch tất cả các loại trái cây và rau quả trước khi nấu hoặc chế biến chúng.
• Phân biệt thực phẩm sống và thực phẩm đã nấu chín, đồng thời không bao giờ sử dụng chung dụng cụ hoặc thớt giữa thịt sống và thịt đã nấu.
• Đảm bảo nấu thức ăn đúng cách và đủ lâu bằng cách sử dụng nhiệt kế thực phẩm để kiểm tra nhiệt độ. Thịt gia cầm cần đạt đủ nhiệt độ là 180°F (82°C), các loại nướng và bít tết là 145°F (63°C), và thịt xay là 160°F (71°C). Cá cần nấu cho đến khi có màu đục.
• Rã đông thực phẩm khi lấy vào trong tủ lạnh ra trước khi làm chín bằng lò vi sóng.

2.4. Đi du lịch an toàn 

Việc di chuyển đến nơi khác để du lịch hoặc khám phá có thể khiến bạn mắc một số bệnh mà tại địa phương nơi bạn sinh sống không có. Do đó, để tăng cường hệ miễn dịch cho bản thân thì bạn nên hỏi ý kiến các bác sĩ về các bệnh tật nơi sắp đến và nếu cần thiết thì phải tiêm vaccine phòng ngừa trước khi lên máy bay. Dưới đây là một số lưu ý để tăng cường hệ miễn dịch nếu bạn là một người yêu thích việc đi du lịch. 

• Nếu bạn định đến khu vực có nguy cơ bệnh do côn trùng gây ra, hãy đảm bảo mang và sử dụng thuốc chống côn trùng chứa DEET. Ở nhiều khu vực nhiệt đới, muỗi có thể truyền các bệnh như sốt rét, sốt xuất huyết, sốt vàng da, viêm não Nhật Bản và nhiều bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng khác. Ở nhiều khu vực ở Hoa Kỳ, bọ ve trên đồng cỏ và trong rừng có thể truyền bệnh Lyme và nhiều bệnh nhiễm trùng khác.
• Tránh tiêm chủng, chủng ngừa, hoặc thậm chí xăm hình không cần thiết ở nước ngoài. Ở một số nơi trên thế giới, kim tiêm và ống tiêm (bao gồm cả loại dùng một lần) có thể được tái sử dụng.

2.5. Sử dụng nguồn nước sạch

Nước sạch là một trong số các yếu tố gây nhức nhối trên toàn cầu hiện nay. Với sự phát triển của công nghiệp trên toàn cầu thì nhiều nguồn nước trên thế giới bị ô nhiễm dẫn tới hệ miễn dịch của con người suy giảm. Do đó, bạn cần sử dụng nguồn nước sạch như một cách để tăng cường hệ miễn dịch cho bản thân. 

• Tránh uống nước đá khi đi du lịch, vì việc đông lạnh không thể tiêu diệt tất cả các vi khuẩn truyền nhiễm.
• Chỉ uống đồ uống đóng chai, như nước ngọt hoặc nước đóng chai, có nắp an toàn. Hãy lưu ý rằng một số nước ép trái cây có thể chứa nước địa phương không tinh khiết.
• Hâm nóng nước máy trước khi uống hoặc sử dụng nước đóng chai; bạn có thể dùng nước đóng chai hoặc nước đã sôi để đánh răng.
• Tránh ăn rau sống hoặc chưa nấu chín, bao gồm cả rau diếp; không ăn trái cây tươi chưa nấu chín mà bạn chưa tự gọt vỏ.
• Không tiêu thụ các sản phẩm từ sữa nếu thương hiệu đó không được tin dùng (vì sữa kém chất lượng có thể không được tiệt trùng).
• Tránh uống nước từ hồ và suối, bất kể bạn ở đâu, vì chúng có thể chứa sinh vật gây bệnh từ chất thải của con người hoặc động vật. Nếu bạn phải uống nước từ nguồn này, hãy đun sôi nước trong ít nhất một phút để giảm nguy cơ nhiễm trùng.

2.6. Quan hệ tình dục an toàn 

Một số bệnh lây truyền qua đường tình dục có thể khiến bạn bị suy giảm miễn dịch. Do đó, cách tăng cường hệ miễn dịch cơ bản mà ai cũng phải nắm rõ là thực hiện việc quan hệ tình dục an toàn để bảo vệ sức khỏe của mình. 

• Giới hạn quan hệ tình dục cho một đối tác đã được xét nghiệm và đã xác định là không nhiễm STD, và duy nhất quan hệ với bạn đó.
• Luôn sử dụng bao cao su bằng latex hoặc polyurethane hoặc bao cao su nữ mỗi khi có quan hệ tình dục.
• Đối với hoạt động tình dục bằng miệng, hãy sử dụng bao cao su cho đường miệng.
• Đối với hoạt động tình dục qua đường hậu môn, hãy sử dụng bao cao su nam bằng cao su hoặc polyurethane.

Hệ miễn dịch là 1 trong số các hệ thống quan trọng nhất của cơ thể để đảm bảo rằng bạn luôn có cuộc sống khỏe mạnh và tốt nhất. Việc tăng cường hệ miễn dịch thông qua các thói quen sống, sinh hoạt lành mạnh hay bổ sung các vi chất từ việc ăn uống là rất cần thiết đối với mỗi người.