Xét nghiệm máu khi bị sốt xuất huyết khi nào?

1. Sốt xuất huyết là gì?

Sốt xuất huyết Dengue là một bệnh nhiễm trùng cấp tính gây ra bởi virus Dengue. Bệnh này lây truyền khi muỗi Aedes aegypti (muỗi vằn) nhiễm khuẩn và đốt người. Sốt xuất huyết Dengue đã được ghi nhận từ thế kỷ XIII và hiện nó đã lan rộng tới hơn 100 quốc gia, với 50-100 triệu trường hợp mắc mỗi năm trên toàn thế giới. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tuyên bố rằng "Thế kỷ 21 phải tập trung vào việc kiểm soát bệnh sốt xuất huyết".

Virus Dengue được phân thành 4 chủng huyết thanh khác nhau, được gọi là DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Người bệnh nhiễm phải một chủng virus sẽ phát triển miễn dịch với chủng đó suốt đời, tuy nhiên, họ vẫn có thể mắc phải các chủng khác. Do đó, những người sống trong khu vực có sự lưu hành của virus Dengue có thể mắc bệnh sốt xuất huyết nhiều lần trong cuộc đời do các chủng virus khác nhau.

Muỗi Aedes aegypti hoạt động vào ban ngày, và đặc biệt chỉ muỗi cái mới có khả năng đốt người và truyền bệnh. Virus Dengue sẽ phát triển và ủ bệnh trong cơ thể muỗi Aedes trong khoảng thời gian 8-11 ngày. Sau đó, nếu bạn bị muỗi Aedes chích, virus sẽ được lây truyền từ muỗi sang người.

2. Xét nghiệm máu khi bị sốt xuất huyết 

Chẩn đoán sốt xuất huyết thường dựa trên sự kết hợp của nhiều xét nghiệm máu, do phản ứng miễn dịch của cơ thể với virus rất phong phú và phức tạp. Việc thực hiện xét nghiệm máu khi bị sốt xuất huyết có thể giúp theo dõi công thức máu, chức năng thận, sự hiện diện của virus sốt xuất huyết. Tùy vào mục đích xét nghiệm khác nhau mà bác sĩ có thể chỉ định cho người bệnh xét nghiệm máu khi bị sốt xuất huyết ở thời điểm khác nhau.

2.1.Sốt xuất huyết xét nghiệm máu khi nào

Triệu chứng phổ biến của sốt xuất huyết thường là cơn sốt. Giai đoạn nguy hiểm của bệnh thường xảy ra từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 sau khi xuất hiện triệu chứng ban đầu. Vì vậy, bạn nên xem xét việc thực hiện xét nghiệm sốt xuất huyết từ ngày thứ 3 kể từ khi bạn cảm thấy sốt lần đầu. Tuy nhiên, trong trường hợp có sự bùng phát của dịch sốt xuất huyết, việc xét nghiệm nên được tiến hành sớm hơn, thường là trong khoảng 24 đến 48 giờ sau khi xuất hiện cơn sốt ban đầu. Lưu ý rằng nếu bạn thực hiện xét nghiệm quá sớm, có thể dẫn đến kết quả âm tính giả.

2.2.Các loại xét nghiệm khi bị sốt xuất huyết

Các loại xét nghiệm máu khi bị sốt xuất huyết hiện nay là: 

• Xét nghiệm PCR để tìm vi rút sốt xuất huyết: Đây là xét nghiệm máu khi bị sốt xuất huyết để xác định sự hiện diện của vi rút gây sốt xuất huyết. Xét nghiệm này giúp bác sĩ có thể chẩn đoán bệnh trong vòng tối đa 7 ngày sau khi xuất hiện các triệu chứng. Nó cũng có khả năng xác định loại chính của vi rút sốt xuất huyết trong số 4 loại huyết thanh khác nhau.
• Xét nghiệm kháng thể IgM và IgG: Đây là xét nghiệm máu khi bị sốt xuất huyết để phát hiện sự tồn tại của kháng thể do hệ thống miễn dịch tạo ra sau tiếp xúc với vi rút. Những xét nghiệm này thường hiệu quả nhất khi được thực hiện ít nhất 4 ngày sau khi tiếp xúc.
• Công thức máu toàn phần (CBC): Đây là xét nghiệm máu khi bị sốt xuất huyết để tìm hiểu về số lượng tiểu cầu ở giai đoạn sau của bệnh và phát hiện sự giảm huyết sắc tố, hematocrit và số lượng hồng cầu (RBC). Các biểu hiện này thường xuất hiện khi mất máu do bệnh sốt xuất huyết nặng.
• Bảng chuyển hóa cơ bản (BMP): Sử dụng để theo dõi chức năng thận và tìm kiếm bằng chứng mất nước có thể xảy ra trong trường hợp bệnh trở nên nặng.

2.3.Chỉ số xét nghiệm máu sốt xuất huyết 

Với các xét nghiệm máu khi bị sốt xuất huyết, việc theo dõi các chỉ số xét nghiệm máu sốt xuất huyết cũng rất quan trọng. Điều này giúp cho các bác sĩ đánh giá được tình trạng người bệnh và có những phương pháp điều trị thích hợp, tránh để tình trạng người bệnh nguy hiểm hơn. 

2.3.1 Xét nghiệm máu khi bị sốt xuất huyết - chỉ số huyết thanh

• NS1 phát hiện virus Dengue trong 5 ngày đầu bệnh.
• IgM cho kết quả dương tính từ ngày thứ 4 của bệnh.
• IgG đánh giá giai đoạn phục hồi, nhân lên gấp 4 lần trước khi phục hồi, sau 14 ngày từ cơn sốt nguyên phát.

2.3.2 Xét nghiệm máu khi bị sốt xuất huyết - chỉ số huyết học

• Tiểu cầu giảm, hematocrit tăng là biểu hiện thường gặp.
• Xét nghiệm này thường được thực hiện thường xuyên để theo dõi biến đổi và giai đoạn bệnh.

2.3.3 Xét nghiệm máu khi bị sốt xuất huyết - các xét nghiệm bổ sung khác:

• Xét nghiệm chất điện giải: Đánh giá hệ miễn dịch và rối loạn tiêu hóa.
• Xét nghiệm CRP: Dùng để đánh giá tình trạng viêm
• Xét nghiệm tình trạng thoát huyết tương: Đánh giá khả năng tổng hợp protein và chất lỏng máu.

Kiểm tra chức năng gan và thận: Đánh giá tình trạng gan và thận, quan trọng trong quá trình điều trị.

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do muỗi gây ra và hoàn toàn có nguy cơ gây tử vong nếu không phát hiện và điều trị kịp thời. Do đó, khi có các dấu hiệu nghi ngờ, hãy đưa người bệnh đến các cơ sở y tế để điều trị và được thực hiện các xét nghiệm máu khi bị sốt xuất huyết.