Vì sao người bị buồng trứng đa nang khó giảm cân?

1. Vì sao béo phì do buồng trứng đa nang?

Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là một rối loạn nội tiết tố phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, có thể gây ra các vấn đề về khả năng sinh sản. Phụ nữ mắc PCOS thường có nồng độ hormone nam cao hơn và tình trạng kháng insulin, tức là cơ thể ít nhạy cảm hơn với hormone insulin. 

Nhiều người bệnh bị thừa cân hoặc béo phì đã làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường, bệnh tim, ngưng thở khi ngủ và ung thư tử cung.

PCOS làm giảm khả năng cơ thể sử dụng hormone insulin, vốn có nhiệm vụ chuyển hóa đường và tinh bột từ thực phẩm thành năng lượng. Tình trạng này gọi là kháng insulin, dẫn đến sự tích tụ insulin và glucose trong máu.

Khi nồng độ insulin cao, cơ thể sản xuất nhiều hormone androgen (hormone nam). Nồng độ androgen cao có thể gây ra các triệu chứng như mọc lông, mụn trứng cá, kinh nguyệt không đều và tăng cân. Tăng cân ở phụ nữ mắc PCOS thường tập trung ở vùng bụng, tương tự như kiểu phân bố mỡ của nam giới, dẫn đến kiểu hình quả táo thay vì quả lê. Mỡ bụng là loại mỡ nguy hiểm nhất vì nó liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim và các vấn đề sức khỏe khác.

Tăng cân có thể gây hại cho sức khỏe, đặc biệt ở phụ nữ mắc PCOS với nguy cơ cao mắc phải:

• Bệnh tiểu đường loại 2
• Mỡ máu cao
• Huyết áp cao
• Ngưng thở khi ngủ
• Vô sinh
• Ung thư nội mạc tử cung

Các chuyên gia cũng cho rằng tăng cân có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của PCOS, chẳng hạn như kinh nguyệt không đều và mụn trứng cá.

2. Vì sao người bị buồng trứng đa nang khó giảm cân?

Vì sao người bị buồng trứng đa nang khó giảm cân?  Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) không chỉ ảnh hưởng đến hệ thống sinh sản mà còn khiến cơ thể rơi vào tình trạng tích trữ chất béo, đặc biệt là vùng bụng. Khi cơ thể trở nên kháng insulin - hormone vận chuyển glucose từ máu vào tế bào - tuyến tụy phải sản xuất nhiều insulin hơn, thúc đẩy sự tích trữ chất béo.

Điều này không chỉ khiến người bệnh khó giảm cân mà còn làm tăng cảm giác đói, cơn thèm ăn dữ dội và khiến hormone điều hòa sự thèm ăn như ghrelin và leptin hoạt động kém hiệu quả hơn. Cụ thể:

2.1. Buồng trứng đa nang khó giảm cân do cơ thể đang chuyển sang chế độ tích trữ mỡ

Insulin là hormone có nhiệm vụ đưa glucose - nguồn năng lượng chính của cơ thể - từ máu vào tế bào để cung cấp năng lượng. Tuy nhiên, với những người mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), quá trình này bị gián đoạn. Các tế bào trở nên kháng insulin, buộc tuyến tụy phải sản xuất thêm hormone này để bù đắp. Tình trạng này gọi là kháng insulin hoặc rối loạn dung nạp glucose.

Khi mức insulin tăng quá cao, cơ thể sẽ bắt đầu tích trữ chất béo, đặc biệt ở vùng bụng. Nếu bạn tăng cân nhanh hoặc khó giảm cân dù đã thay đổi chế độ ăn uống và tập thể dục, nguyên nhân có thể là do mức insulin dư thừa.

Để giảm insulin, các phương pháp điều trị PCOS thường bao gồm điều chỉnh chế độ ăn, tăng cường vận động, sử dụng thuốc và/hoặc bổ sung các dưỡng chất cần thiết.

2.2. Đa nang buồng trứng khó giảm cân do thường xuyên cảm thấy đói

Insulin không chỉ thúc đẩy tích trữ mỡ mà còn kích thích cảm giác thèm ăn. Những cơn đói dai dẳng, thèm ăn dữ dội là điều phổ biến ở những phụ nữ bị kháng insulin. Mức insulin cao có thể giải thích tại sao nhiều người mắc PCOS luôn cảm thấy đói.

Nếu không kiểm soát được, cảm giác thèm ăn này có thể phá vỡ những nỗ lực ăn uống lành mạnh nhất, khiến lượng calo tiêu thụ tăng lên và dẫn đến tăng cân. Để giảm bớt cơn thèm ăn, ăn uống thường xuyên, bổ sung đủ protein và hạn chế thực phẩm chứa đường là những biện pháp hiệu quả.

2.3. Hormone điều hòa thèm ăn bị rối loạn

Một yếu tố khác làm cho người mắc PCOS khó giảm cân và duy trì cân nặng là sự rối loạn hormone điều hòa cảm giác thèm ăn và no. Các hormone như ghrelin, cholecystokinin và leptin có vai trò kiểm soát cơn đói sẽ hoạt động kém hiệu quả ở người mắc PCOS.

Sự rối loạn này có thể khiến bạn dễ cảm thấy đói hơn, khuyến khích ăn nhiều hơn và làm cho việc duy trì cân nặng trở nên khó khăn hơn.

2.4. Chế độ ăn của người bệnh có thể làm tăng lượng đường trong máu

Một nghiên cứu năm 2010 đã so sánh hai nhóm phụ nữ mắc PCOS, cả hai nhóm đều tiêu thụ lượng calo và chất dinh dưỡng như nhau (50% carbohydrate, 23% protein, 27% chất béo và 34 gam chất xơ). Điểm khác biệt duy nhất là chỉ số đường huyết (GI) của các loại thực phẩm họ ăn. Chỉ số đường huyết đo lường mức độ tăng đường trong máu sau khi ăn từng loại thực phẩm.

Những phụ nữ áp dụng chế độ ăn GI thấp cho thấy mức insulin cải thiện gấp ba lần và có chu kỳ kinh nguyệt đều đặn hơn so với những người không theo chế độ ăn này. Điều này cho thấy rằng những người có mức insulin cao có thể giảm cân hiệu quả hơn khi chọn thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp.

3. Cách nào giảm cân cho người bị đa nang buồng trứng?

Đối với phụ nữ mắc PCOS, giảm 10% trọng lượng cơ thể có thể làm chu kỳ kinh nguyệt trở lại bình thường và giảm bớt một số triệu chứng của hội chứng buồng trứng đa nang.

Ngoài ra, việc giảm cân có thể cải thiện độ nhạy insulin, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim và các biến chứng khác liên quan đến PCOS.

3.1. Giảm lượng carbohydrate tiêu thụ

Giảm tiêu thụ carbohydrate có thể giúp kiểm soát PCOS nhờ tác động tích cực lên mức insulin. Khi các tế bào không phản ứng đúng với insulin, cơ thể có xu hướng tích trữ mỡ và tăng cân. 

Insulin đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa lượng đường trong máu và lưu trữ năng lượng, và nồng độ insulin cao liên quan đến tình trạng tăng mỡ cơ thể ở cả phụ nữ mắc PCOS và cộng đồng nói chung.

3.2. Ăn nhiều chất xơ

Chất xơ giúp người bệnh cảm thấy no lâu hơn, thúc đẩy quá trình giảm cân. Ở Mỹ, lượng chất xơ khuyến nghị là khoảng 25 gram mỗi ngày đối với phụ nữ, nhưng thực tế, hầu hết người Mỹ chỉ tiêu thụ khoảng 15 gram. Nghiên cứu năm 2019 cho thấy chế độ ăn giàu chất xơ có liên quan đến mức kháng insulin thấp hơn, giảm mỡ toàn thân và mỡ bụng ở phụ nữ mắc PCOS.

3.3. Ăn đủ protein

Protein giúp ổn định lượng đường trong máu và cảm giác no. Nó cũng hỗ trợ giảm cân bằng cách giảm cảm giác thèm ăn và giúp đốt cháy nhiều calo hơn. Một nghiên cứu năm 2012 cho thấy nhóm ăn chế độ giàu protein giảm trung bình 4,4 kg sau 6 tháng, nhiều hơn đáng kể so với nhóm ăn chế độ tiêu chuẩn. Thực phẩm giàu protein bao gồm trứng, các loại hạt, sữa, thịt và hải sản.

3.4. Ăn chất béo lành mạnh

Chất béo lành mạnh giúp bạn cảm thấy no hơn và có thể hỗ trợ giảm cân cũng như giảm triệu chứng của PCOS. Các nguồn chất béo lành mạnh bao gồm quả bơ, dầu ô liu, dầu dừa và bơ hạt. Kết hợp chúng với nguồn protein có thể tăng cường hiệu quả của các bữa ăn và đồ ăn nhẹ.

3.5. Ăn thực phẩm lên men

Vi khuẩn đường ruột lành mạnh có thể ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và duy trì cân nặng. Nghiên cứu cho thấy phụ nữ mắc PCOS có thể có ít vi khuẩn đường ruột có lợi hơn. Ăn thực phẩm giàu vi khuẩn probiotic như sữa chua, kefir, dưa cải bắp và các thực phẩm lên men khác có thể giúp tăng cường vi khuẩn có lợi trong ruột.

3.6. Người bệnh nên tránh thực phẩm chế biến

Thực phẩm chế biến và đường bổ sung có thể làm tăng lượng đường trong máu và nguy cơ kháng insulin, liên quan đến béo phì. Phụ nữ mắc PCOS có thể xử lý đường khác với những người không mắc bệnh, nên việc hạn chế đường bổ sung và carbohydrate tinh chế có thể giúp kiểm soát các triệu chứng và duy trì cân nặng.

3.7. Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục là một chiến lược hiệu quả để giảm cân. CDC khuyến nghị ít nhất 150 phút hoạt động vừa phải mỗi tuần. Mặc dù phụ nữ mắc PCOS có thể giảm ít mỡ hơn so với những người không mắc bệnh, nhưng tập thể dục vẫn giúp giảm mỡ bụng và cải thiện độ nhạy insulin.

3.8. Ngủ đủ giấc

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe tổng thể. Phụ nữ mắc PCOS có thể gặp vấn đề về giấc ngủ như buồn ngủ quá mức, ngưng thở khi ngủ và mất ngủ. Thiếu ngủ làm tăng hoạt động của các hormone gây đói, dẫn đến ăn nhiều hơn và nguy cơ thừa cân. 

3.9. Kiểm soát căng thẳng

Căng thẳng có thể góp phần vào việc tăng cân, vì nó làm tăng mức cortisol, hormone liên quan đến kháng insulin và tăng cân. Căng thẳng mãn tính cũng dẫn đến tăng mỡ bụng và viêm. 

Để giảm cortisol, bạn hãy thử các kỹ thuật kiểm soát căng thẳng như yoga, dành thời gian ngoài thiên nhiên, thiền, và làm những việc bạn yêu thích.

3.10. Sử dụng thuốc do bác sĩ kê đơn

Bệnh nhân PCOS có thể được chỉ định dùng thuốc. Một số loại thuốc được chấp thuận bao gồm thuốc tránh thai, thuốc kháng androgen và Metformin (Glucophage). Thuốc kháng androgen giúp ngăn chặn tác động của hormone nam, trong khi Metformin, một loại thuốc tiểu đường, cải thiện khả năng sử dụng insulin của cơ thể và giảm sản xuất testosterone. Một số nghiên cứu cho thấy Metformin có thể hỗ trợ giảm cân cho phụ nữ béo phì mắc PCOS.

Ngoài ra, chị em có thể áp dụng phương pháp Drip FIT được thiết kế đặc biệt để hỗ trợ quá trình giảm cân hiệu quả và an toàn. Những đặc điểm ưu việt giúp phương pháp được nhiều người đánh giá cao như: 

• Drip FIT cung cấp một phương pháp giảm mỡ dựa trên sự tư vấn của đội ngũ y tế, giúp cá nhân hóa kế hoạch giảm béo phù hợp với nhu cầu và tình trạng sức khỏe của từng người.
• Sản phẩm kết hợp với chế độ ăn uống cân bằng và chế độ tập luyện để tối ưu hóa hiệu quả giảm béo.
• Được hỗ trợ bởi đội ngũ chuyên gia y tế hàng đầu, đảm bảo rằng bạn nhận được sự tư vấn và hướng dẫn chính xác nhất.
• Drip FIT không chỉ giúp giảm mỡ mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác, bao gồm cải thiện sự trao đổi chất và tăng cường năng lượng.

Có thể thấy một chế độ ăn uống cân bằng và bổ dưỡng, ít thực phẩm gây viêm có thể hỗ trợ hiệu quả quá trình giảm cân cho bệnh nhân PCOS. Người bệnh cũng đừng quên tập thể dục thường xuyên, kiểm soát căng thẳng và đảm bảo giấc ngủ chất lượng.

Nguồn tham khảo: .verywellhealth.com, healthline.com, webmd.com