Trị liệu bằng hương thơm cho chứng trầm cảm: lợi ích và rủi ro

1. Tổng quan về liệu pháp hương thơm trị trầm cảm

Liệu pháp mùi hương sử dụng các hợp chất hữu cơ để cải thiện tâm trạng, trạng thái tinh thần hoặc sức khỏe của bệnh nhân. Những hợp chất hữu cơ được sử dụng trong liệu pháp mùi hương chính là tinh dầu và được chiết xuất từ các bộ phận khác nhau của thực vật, chẳng hạn như rễ, hạt, lá và hoa. Tinh dầu sử dụng trong liệu pháp mùi hương có thể ở dạng đơn lẻ hoặc được pha trộn với nhau để tạo ra hương thơm khác biệt. Bạn có thể khuếch tán tinh dầu vào không khí, hòa tan chúng trong bồn tắm, thoa chúng khi mát-xa hoặc sử dụng các biện pháp khác để lan tỏa hương thơm.

Với bệnh trầm cảm, bác sĩ khuyến cáo không điều trị chỉ bằng một mình liệu pháp mùi hương. Thay vào đó, bệnh nhân có thể điều trị trầm cảm bằng liệu pháp mùi hương kết hợp các biện pháp khác, qua đó gia tăng hiệu quả điều chỉnh tâm trạng và giảm căng thẳng.

Các chuyên gia không xác định rõ cơ chế tác động của liệu pháp mùi hương lên bệnh trầm cảm. Một số nghiên cứu gợi ý rằng các hợp chất hóa học trong tinh dầu có thể kích hoạt các thụ thể mùi tại mũi, từ đó gửi thông điệp đến phần não bộ kiểm soát tâm trạng.

Tuy nhiên vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu để xác định rõ cơ chế cũng như mức độ hiệu quả của liệu pháp hương thơm trị trầm cảm. Một số bằng chứng hiện nay cho thấy nó có thể mang lại lợi ích. Ví dụ, một đánh giá xuất bản trên Tạp chí Y học Thay thế và Bổ sung phát hiện rằng liệu pháp mùi hương có thể giúp làm giảm các triệu chứng trầm cảm.

Một số loại tinh dầu được sử dụng trong liệu pháp hương thơm trị trầm cảm:

• Hoa nhài;
• Gỗ đàn hương;
• Ngọc lan tây;
• Nhà hiền triết;
• Húng quế;
• Cam bergamot;
• Hoa hồng;
• Cây phong lữ;
• Dầu hoa cam;
• Hoa oải hương;
• Hoa cúc.

2. Một số cách dùng liệu pháp hương thơm trị trầm cảm

Hiện nay có một vài phương pháp khác nhau để kết hợp các lợi ích của tinh dầu. Khi đưa ra quyết định lựa chọn, bệnh nhân cần tìm các sản phẩm được sản xuất bằng tinh dầu nguyên chất. Tránh các sản phẩm được làm bằng nước hoa nhân tạo hoặc tổng hợp, vì hương thơm nhân tạo có thể không mang lại lợi ích giống như tinh dầu nguyên chất.

Một số cách sau đây có thể giúp bệnh nhân trầm cảm thưởng thức hương thơm của tinh dầu với liệu pháp mùi hương:

2.1. Khuếch tán

Bệnh nhân có thể sử dụng một chiếc máy gọi là máy khuếch tán để lan tỏa hương thơm tinh dầu khắp phòng hoặc toàn bộ ngôi nhà.

2.2. Xịt phòng

Bệnh nhân có thể nhanh chóng bổ sung hương thơm của tinh dầu vào một khu vực trong nhà bằng cách sử dụng bình xịt phòng. Mua nước xịt phòng pha sẵn hoặc tự làm bằng cách trộn tinh dầu và nước.

2.3. Mát-xa

Tinh dầu là một sản phẩm bổ sung phổ biến cho dầu massage. Kết hợp liệu pháp hương thơm trị trầm cảm với massage là một cách tuyệt vời để bệnh nhân có thể thư giãn và giảm bớt căng thẳng. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng cần lưu ý là không thoa trực tiếp tinh dầu lên da. Thay vào đó, bệnh nhân cần đảm bảo pha trộn chúng với dầu massage.

2.4. Pha nước tắm

Dầu tắm chứa hương thơm và muối có thể biến bồn tắm hoặc vòi hoa sen thành một trải nghiệm thư giãn.

2.5. Sản phẩm chăm sóc da và tóc

Xà phòng, nước thơm và các sản phẩm dành cho tóc có thể giúp bệnh nhân trầm cảm mang theo mùi hương tinh dầu bên mình mọi lúc mọi nơi.

3. Lợi ích của liệu pháp hương thơm trị trầm cảm

Giảm căng thẳng lo âu bằng hương thơm dễ chịu là vấn đề không phải bàn cãi, do đó việc ứng dụng liệu pháp hương thơm để giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng là hoàn toàn có cơ sở. Kèm theo đó, các loại tinh dầu trong điều trị trầm cảm bằng liệu pháp mùi hương đều rất dễ sử dụng và không tốn kém. Bệnh nhân trầm cảm có thể kết hợp các phương pháp điều trị khác nhau, chẳng hạn như dùng thuốc và trò chuyện với chuyên gia tâm lý để gia tăng hiệu quả điều trị. Và liệu pháp hương thơm vẫn kết hợp với các liệu pháp bổ sung khác, chẳng hạn như xoa bóp và thiền định.

Theo các nhà khoa học, liệu pháp hương thơm thực sự có thể giúp đưa một người trở về thực tại. Đồng thời, hít phải mùi hương dễ chịu cũng có thể tạo ra phản ứng có điều kiện.

4. Điều trị trầm cảm bằng liệu pháp mùi hương có rủi ro không?

Mặc dù liệu pháp mùi hương thường được đánh giá là an toàn, nhưng tinh dầu vẫn có khả năng gây ra phản ứng dị ứng khi người nhạy cảm hít phải. Nếu rất nhạy cảm với những mùi hương mạnh, bệnh nhân hãy nói chuyện với bác sĩ trước khi áp dụng liệu pháp hương thơm trị trầm cảm.

Một số loại tinh dầu còn có thể gây độc nếu nuốt phải. Và một số trong số chúng có thể gây kích ứng da, đặc biệt khi thoa trực tiếp lên da mà không pha loãng trước. Do đó, luôn phải pha loãng tinh dầu trong dầu massage.

Tương tự hầu hết các liệu pháp điều trị thay thế khác, liệu pháp mùi hương không nên được sử dụng để thay thế cho kế hoạch điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Bệnh nhân không tự ý ngưng thuốc, tham gia các buổi tư vấn của chuyên gia tâm lý hoặc sử dụng các liệu pháp được kê đơn khác mà không nói chuyện với bác sĩ điều trị.