Thiếu vitamin B9 gây bệnh gì? Những điều cần biết khi cơ thể thiếu vitamin B9

1. Cơ thể thiếu vitamin B9 gây bệnh gì?

Folate (hoặc axit folic) là một loại vitamin nhóm B có nhiều chức năng quan trọng cho cơ thể như: tạo ra ADN, sửa chữa DNA, và sản xuất các tế bào hồng cầu. Hồng cầu có nhiệm vụ chuyên chở oxy đến các mô và cơ quan nên thiếu máu có thể làm mất cân bằng lượng oxy cần thiết đến các mô, ảnh hưởng đến chức năng của cơ thể. Folate đặc biệt quan trọng cho phụ nữ có kế hoạch mang thai, vì thiếu hụt thành phần này trong thời kỳ mang thai có thể gây ra dị tật bẩm sinh ở thai nhi.

Hầu hết mọi người đều nhận đủ folate từ thực phẩm. Nhiều loại thực phẩm bổ sung folate dưới dạng axit folic, một biến thể tổng hợp của folate để ngăn ngừa tình trạng thiếu hụt. Tuy nhiên, các sản phẩm bổ sung folate được khuyến nghị cho phụ nữ đang hoặc có dự định mang thai.

    2. Ai có nguy cơ thiếu vitamin B9?

Vậy nguyên nhân nào gây thiếu vitamin B9? Bạn có thể bị thiếu máu do thiếu folate nếu:

• Không ăn đủ thực phẩm có axit folic. Chúng bao gồm các loại rau lá xanh, trái cây tươi, ngũ cốc, thịt (bao gồm cả gan).
• Uống quá nhiều rượu
• Mắc một số bệnh về đường tiêu hóa, chẳng hạn như bệnh Celiac. Loại thiếu máu này cũng xảy ra ở những người mắc bệnh ung thư.
• Đang dùng một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc điều trị động kinh.
• Đang mang thai. Điều này là do em bé đang phát triển cần nhiều axit folic hơn, người mẹ cũng hấp thu nó chậm hơn. Thiếu folate khi mang thai có thể dẫn đến dị tật bẩm sinh ảnh hưởng đến não, tủy sống và cột sống (dị tật ống thần kinh). Đây là trường hợp não hoặc tủy sống không phát triển bình thường, có thể gây tử vong trước hoặc ngay sau khi sinh hoặc có thể gây liệt chân.

Một số trẻ sinh ra không thể hấp thụ được axit folic. Điều này có thể dẫn đến thiếu máu hồng cầu to (megaloblastic anemia). Với tình trạng này các tế bào hồng cầu lớn hơn bình thường hoặc có nhiều hình dạng khác nhau. Cần điều trị sớm tình trạng này để ngăn ngừa các vấn đề như suy nhược, mất khả năng tập trung và học tập kém.

3. Dấu hiệu cơ thể thiếu vitamin B9 

Tình trạng thiếu vitamin B9 rất hiếm ở Hoa Kỳ nhưng vẫn xảy ra. Mức vitamin B9 thấp có thể dẫn đến các triệu chứng sau:

• Thiếu máu hồng cầu to gây suy nhược;
• Da nhợt nhạt;
• Thiếu năng lượng hay mệt mỏi;
• Khó tập trung;
• Thường xuyên cáu gắt (khó chịu);
• Đau đầu;
• Tim đập nhanh;
• Hụt hơi;
• Giảm sự thèm ăn;
• Tiêu chảy;
• Vết loét hở trong miệng;
• Thay đổi màu da, tóc hoặc móng tay.

Phụ nữ mang thai thiếu folate có thể khiến trẻ sinh ra bị dị tật ống thần kinh, chẳng hạn như tật nứt đốt sống. Tuy nhiên, bổ sung quá nhiều axit folic khi mang thai cũng có thể khiến em bé phát triển các vấn đề về thần kinh.

4. Chẩn đoán và điều trị thiếu vitamin B9 

Để chẩn đoán xem bạn có thiếu máu hay vitamin B9 hay không, bác sĩ sẽ xem xét tiền sử bệnh và yêu cầu bạn thực hiện xét nghiệm máu để xác nhận chẩn đoán.  

Sau đó bác sĩ sẽ đề xuất phương pháp điều trị tốt nhất dựa trên:

• Tuổi, sức khỏe tổng thể và tiền sử bệnh của bạn;
• Mức độ thiếu máu;
• Khả năng sử dụng 1 số loại thuốc, phương pháp điều trị hoặc liệu pháp;  
• Tình trạng này dự kiến sẽ kéo dài bao lâu;
• Ý kiến hoặc sở thích của người bệnh.

Và việc điều trị thiếu vitamin B9 có thể bao gồm: bổ sung vitamin và khoáng chất và điều chỉnh chế độ ăn uống. Về chế độ ăn, bạn nên ăn các thực phẩm giàu axit folic và cắt giảm lượng rượu hàng ngày (nếu có).

Một số gợi ý thực phẩm chứa nhiều folate bao gồm: 

• Gan bò;
• Măng tây;
• Bắp cải Brussels;
• Các loại rau lá xanh đậm, bao gồm rau bina và cải bẹ xanh;
• Cam và nước cam;
• Trái cây và nước ép trái cây khác;
• Đậu phộng và các loại hạt khác;
• Các loại đậu (bao gồm đậu thận, đậu Hà Lan, đậu mắt đen).

Thực phẩm tăng cường axit folic bao gồm:

• Enriched bread (bánh mì làm từ trứng, sữa và rất nhiều bơ);
• Bột mì, mì ống và gạo
• Ngũ cốc ăn sáng.

Ngoài ra, bạn cũng có thể bổ sung vitamin B9 thông qua việc sử dụng viên uống hay phương pháp tiêm truyền. Để đảm bảo hiệu quả, có thể cần duy trì liệu trình axit folic trong ít nhất 2 - 3 tháng. Tuy nhiên, việc bổ sung bất kỳ vi chất hay chất dinh dưỡng nào vào cơ thể đều cần được thực hiện sau khi được thăm khám và tư vấn bởi bác sĩ chuyên khoa. Đừng ngần ngại liên hệ với các cơ sở y tế hoặc trung tâm chăm sóc sức khỏe uy tín để được lên lịch và nhận tư vấn cụ thể. Từ đó các bác sĩ sẽ xác định được mức độ, nguy cơ và tư vấn cách bổ sung hiệu quả