Cách phục hồi da sau khi bị nhiễm corticoid

1. Da nhiễm corticoid là gì? 

Da nhiễm corticoid là tình trạng da bị tổn thương, hoặc da bị bào mòn, đồng thời xảy ra tình trạng viêm nhiễm mãn tính do lạm dụng thuốc corticoid ở dạng bôi trên da trong một thời gian dài. Từ đó dẫn đến tình trạng xuất hiện các tác dụng phụ của thuốc. Thuốc có thành phần corticoid sẽ khiến cho các mạch máu trong da giãn ra làm xung huyết, dẫn đến tình trạng da nóng đỏ, nổi lên nhiều mụn nhỏ li ti. 

Sử dụng các sản phẩm có chứa corticoid hoặc dẫn xuất của corticoid vượt quá mức quy định cho phép từ các sản phẩm như: rượu thuốc trị mụn, hoặc thuốc có chứa thảo dược kém chất lượng, ... thì những sản phẩm này sẽ khiến da bị nhiễm corticoid và phá huỷ làn da.

Corticoid là một loại hormone giúp chống dị ứng, chống viêm, hoặc ức chế miễn dịch. Khi bôi lên da corticoid có thể giúp giảm mụn như mụn mủ, mụn viêm, mụn cám, hoặc ức chế hoạt động của tuyến bã nhờn giúp giảm nhờn cho da. Tuy nhiên đây là chất bị cấm sử dụng trong mỹ phẩm. Mặc dù, sử dụng sản phẩm có chứa corticoid có thể làm cho da nhanh trắng mịn, mờ thâm nám, tàn nhang nhưng nếu lạm dụng các sản phẩm này với liều lượng cao và thời gian kéo dài sẽ khiến do da bị teo, tổn thương hàng rào bảo vệ, làm cho da dễ dàng bị tác động bởi các yếu tố bên ngoài, gây viêm nhiễm và thậm chí có thể nhiễm trùng nặng. 

2. Các dấu hiệu nhận biết khi da nhiễm corticoid

Da nhiễm corticoid được chia thành nhiều cấp độ khác nhau phụ thuộc vào nồng độ và thời gian sử dụng thuốc: 

• Cấp độ 1 có tình trạng da tổn thương da nhẹ với các dấu hiệu da ửng đỏ, luôn cảm thấy ngứa ngáy, châm chích nếu da bị tiếp xúc với mỹ phẩm, hoặc đi ra nắng, thời tiết thay đổi, khói bụi… Ở một số trường hợp da có thể gặp phải tình trạng da khô, bong tróc, da sần sùi…
• Cấp độ 2 lúc này da đã bắt đầu bị nhiễm độc, đồng thời da bắt đầu xuất hiện các mụn mẩn đỏ li ti, mụn không nhân, mụn viêm có mủ. Ở giai đoạn này sử dụng các sản phẩm trị mụn thường không thuyên giảm. Trường hợp da có thể nổi nhưng bong tróc nước như bị bỏng hoặc vùng tổn thương ở da lan rộng khắp toàn mặt. Khi xuất hiện những bong bóng nước vỡ sẽ gây đau nhức trên da và da sẽ bị nhiễm mưng mủ. Nếu ở giai đoạn này, người bệnh không đi khám và không kịp thời thì da sẽ bị tổn thương nặng hơn, sau những tổn thương này da sẽ khô đi nhiều, sạm và thâm đen. 
• Cấp độ 3: Lúc này da rất mỏng, thấy rõ các mạch máu nổi li ti và bắt đầu nóng rát. Da luôn ở trong tình trạng căng tức, phù nề do hiện tượng trữ nước, kèm theo cảm giác châm chích.
• Cấp độ 4: Lúc này da sẽ bị viêm da tăng tiết nhờn và nổi nhiều mụn. Các biểu hiện da bóng nhờn, mụn sưng to, da nóng đỏ và rát.
• Cấp độ 5: Lúc này sẽ xuất hiện tình trạng viêm da kích thích. Đây là giai đoạn da bị nhiễm độc do corticoid nặng nhất. Da luôn đỏ kèm theo cảm giác bỏng rát, đau nhức kể cả không chạm vào. Sau đó da khô sần, bong tróc, đóng vảy thành mảng. Mụn nước có thể xuất hiện kèm theo dịch vàng, cùng các dấu hiệu nhiễm trùng và hoại tử.

Nhiều trường hợp xuất hiện các mảng nám ở 2 bên má và lan rộng sang các vị trí quai hàm và trước tai, sau vài ngày thì nám da càng ngày càng đậm và có thể chuyển sang màu nâu xám hoặc xám.

Do đó, sau khi sử dụng bất kỳ một loại mỹ phẩm, , sản phẩm chăm sóc da nào, nếu có những triệu chứng như trên (tốt nhất là ở giai đoạn 1) thì cần ngừng ngay tất cả các mỹ phẩm đang sử dụng. Sau đó đến các trung tâm, bệnh viện có chuyên khoa da liễu để được khám và hướng dẫn cách chăm sóc, điều trị và tránh để những biến chứng nguy hiểm hơn có thể xảy ra.

3. Cách phục hồi da sau khi bị nhiễm corticoid

Có một nghịch lý là khi da mới bị tổn thương do corticoid thì đa số người dùng không đến gặp các bác sĩ da liễu để được hướng dẫn cách điều trị đúng, mà sẽ tự ý tìm cách khắc phục. Vì thế họ có thể vô tình sử dụng corticoid nhiều hơn, liều cao hơn để thấy hiệu quả.

Hơn nữa, khi đã sử dụng corticoid trong thời gian dài nếu ngừng đột ngột, da sẽ rất dễ phản ứng mạnh, dẫn đến tình trạng viêm, nổi mụn, bong tróc, nóng rát và sưng đỏ.

Do vậy, nguyên tắc giúp da "cai nghiện" và hồi phục một cách hiệu quả nhất cần đi từng bước. Bạn nên hạn chế việc thoa kem và giảm dần thời lượng bôi. Từ bôi mỗi ngày chuyển sang cách ngày rồi chuyển sang tuần 2 lần, tuần 1 lần, 2 tuần 1 lần rồi mới ngừng bôi hẳn. Thời gian cho mỗi đợt giảm số lần bôi là khoảng 1-2 tuần.

Thông thường ở tình trạng da nhiễm corticoid nhẹ đến vừa, thời gian cai từ 4-6 tuần. Nếu tình trạng da "nghiện" corticoid nặng hơn, thời gian cai có thể dài hơn và việc phục hồi da cũng khó khăn hơn.

Cách phục hồi da nhiễm corticoid sẽ tùy thuộc vào đặc điểm của da và tình trạng da nhiễm độc sẽ có cách phục hồi da khác nhau:

• Nếu trên da mới xuất hiện dấu hiệu nhiễm corticoid ở mức độ 1, cần dừng ngay tất cả những sản phẩm bôi da và đến khám tại các chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán chính xác về tình trạng da của mình.
• Nếu bị nhiễm corticoid ở mức độ nặng hơn thì không ngừng thoa kem corticoid đột ngột mà cần đến khám bác sĩ để được tư vấn cách ngừng sử dụng kem chứa corticoid và các phương pháp điều trị phục hồi phù hợp.

Da nhiễm corticoid nên dùng gì? Các phương pháp điều trị tình trạng da bị nhiễm corticoid có thể sử dụng thuốc uống hay một số phương pháp trị liệu khác để giúp da giảm viêm đỏ, nhiễm trùng và phục hồi tốt. Việc điều trị phục hồi da nhiễm corticoid cũng cần kiên trì, có thể trải qua quá trình dài và khá tốn kém. Sản phẩm phục hồi da cũng được chỉ định cho từng trường hợp tổn thương, nên cũng không phải tất cả các tổn thương da do corticoid đều sử dụng giống nhau. Ví dụ, có loại sử dụng cho tình trạng da bị bào mòn, giãn mạch, khác với tình trạng da có mụn mủ.

Ngoài việc dùng thuốc và các sản phẩm hỗ trợ, việc chăm sóc đúng cách cũng rất quan trọng để tăng hiệu quả khắc phục tình trạng da nhiễm corticoid. Theo đó, người bệnh cần thực hiện các bước sau:

• Giữ da luôn sạch bằng các sản phẩm lành tính, không chất tẩy rửa mạnh. Hằng ngày nên dùng nước sạch hoặc một số sản phẩm làm sạch da không gây kích ứng. Tránh những sản phẩm chăm sóc da và tóc có chứa menthol, sodium lauryl sulfate hay camphor. Nếu đang dùng một sản phẩm nào đó mà da có dấu hiệu khô, đau rát, cảm giác châm chích, da ngứa và bong vảy thì nên ngừng sử dụng càng sớm càng tốt.
• Không trang điểm hoặc sử dụng bất cứ loại mỹ phẩm nào khi da đang bị tổn thương. Trong trường hợp bắt buộc phải trang điểm, bạn nên lựa chọn những sản phẩm dạng lỏng.
•  Đối với những vùng da đang bị kích ứng, không nên chạm tay vào hoặc chà xát để tránh tổn thương nghiêm trọng hơn.
• Tránh môi trường quá nóng hoặc quá lạnh và khô, môi trường bị ô nhiễm, nhiều khói bụi và nấm mốc.
• Bảo vệ da tránh ánh nắng và khói bụi, ô nhiễm bằng dùng kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên. Đội mũ rộng vành, đeo khẩu trang và thay mỗi ngày khi đi ra ngoài đường.
• Thải độc cho da: Uống các loại thức uống detox và tăng sức đề kháng cho da. Nên kết hợp tập thể dục hằng ngày để da được tăng quá trình trao đổi chất, thải độc nhanh hơn.
• Cần được bác sĩ tư vấn sản phẩm phục hồi phù hợp cho da sau dùng  giúp làm lành, tái tạo và phục hồi da an toàn và hiệu quả
• Tuyệt đối không tự ý nặn mụn, sẽ dẫn đến tổn thương nặng hơn, thậm chí để lại sẹo gây rỗ mặt. Nên để mụn tự khô và gảy nhẹ nhàng.

Với làn da bị nhiễm corticoid kéo dài, trầm trọng bạn nên tham khảo ý kiến ​​bác sĩ da liễu, họ có thể đánh giá tình trạng của bạn, xác định bất kỳ nguyên nhân cơ bản nào và đưa ra các lựa chọn điều trị thích hợp. Các bác sĩ có thể chỉ định bạn sử dụng các phương pháp điều trị chuyên sâu như Mesotherapy HA… để giúp nâng cao hiệu quả điều trị tình trạng da bị nhiễm corticosteroid.

Phương pháp này được áp dụng theo đúng lộ trình chuẩn y khoa như tẩy trang, làm sạch, ủ tê và sau đó các bác sĩ sẽ tiến hành tiêm Mesotherapy HA, đồng thời thực hiện các bước massage, giúp các dưỡng chất thẩm thấu sâu vào bên trong da, giúp da căng bóng, cấp ẩm, tăng độ đàn hồi, hỗ trợ mờ nám, giảm nhăn, khắc phục các vấn đề cho da bị nhiễm trùng.

Nguồn: medicalnewstoday.com, healthline.com, ncbi.nlm.nih.gov.