Thoái hóa tiểu não thường gặp ở tuổi nào?

1. Thoái hóa tiểu não là bệnh gì?

Thoái hóa tiểu não là sự suy giảm (tổn thương hoặc chết) của các tế bào thần kinh trong tiểu não. Đây là vùng nằm ở phần sau của não kiểm soát nhiều chức năng quan trọng, bao gồm sự phối hợp trong các động tác giữ thăng bằng, đứng, đi, nói và cơ bắp. Thoái hóa tiểu não là tình trạng bệnh không phổ biến. 

Bệnh thoái hóa tiểu não có thể là kết quả của các vấn đề sức khỏe như sau:

• Rối loạn sử dụng rượu hoặc thiếu hụt các chất dinh dưỡng;
• Rối loạn thoái hóa thần kinh;
• Hội chứng cận ung thư (phản ứng miễn dịch với khối u ung thư);
• Nó có thể xảy ra do các bệnh thần kinh tiến triển hoặc tổn thương não, như đột quỵ.

Người bị thoái hóa tiểu não gặp một loại vấn đề về vận động gọi là mất điều hòa, được đặc trưng bởi sự phối hợp kém của chuyển động, mất thăng bằng và khó thực hiện các chuyển động có mục đích.

Một số loại mất điều hòa tiểu não có thể được điều trị và bất kỳ loại thoái hóa tiểu não nào đều cần được chăm sóc y tế, vật lý trị liệu và các thiết bị hỗ trợ để giúp cải thiện khả năng kiểm soát vận động và ngăn ngừa chấn thương.

Các triệu chứng của người bị thoái hóa tiểu não bao gồm:

• Rung giật nhãn cầu: Chuyển động của mắt như đang nhảy;
• Mất điều hòa: Sự phối hợp kém của cánh tay, chân hoặc cơ thể khi cố gắng di chuyển;
• Chuẩn độ: Đầu có thể nảy hoặc lắc khi nghỉ ngơi hoặc khi cử động;
• Lời nói mất điều hòa: Nhịp điệu không đều khi nói chuyện;
• Song thị: Nhìn đôi;
• Chóng mặt: Cảm giác căn phòng đang quay hoặc cơ thể đang quay, có thể kèm theo buồn nôn hoặc ói mửa;
• Chóng mặt: Có thể xảy ra do chuyển động của mắt;
• Mất cân bằng dáng đi: Khó đứng, đi lại hoặc ngồi thẳng.
• Các triệu chứng khác phổ biến hơn ở những người bị thoái hóa tiểu não cận ung thư, bao gồm chứng mất trí nhớ (các vấn đề về trí nhớ, lý luận và suy nghĩ), nói chậm và ngọng (dysarthria).
• Những người bị thoái hóa tiểu não cũng có thể bị rối loạn sức khỏe tâm thần như rối loạn tăng động thái chú ý chú ý (ADHD); hội chứng tự kỷ, tâm thần phân liệt.

Những triệu chứng của người bị thoái hóa tiểu não dễ dàng để nhận biết. Chứng mất điều hòa do thoái hóa tiểu não có thể làm tăng nguy cơ ngã và chấn thương. Điều này gây khó khăn cho việc tự chăm sóc bản thân hàng ngày như ăn uống, đi bộ, leo cầu thang hoặc mang vác đồ vật. Nếu thoái hóa tiểu não tiến triển, tính độc lập sẽ giảm sút và cuối cùng có thể mất đi.

2. Thoái hóa tiểu não có chữa được không?

Thoái hóa tiểu não có chữa được không? Thực tế thì không có cách điều trị thoái hóa tiểu não. Việc điều trị thoái hóa tiểu não thường phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản gây ra tình trạng rối loạn chức năng não. Điều trị bằng thuốc có thể giúp kiểm soát một số dấu hiệu triệu chứng nhất định, bao gồm run hoặc các vấn đề về đi lại và chóng mặt.

• Điều trị thoái hóa tiểu não cận ung thư có thể bao gồm hóa trị, xạ trị, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, liệu pháp miễn dịch. Cách để điều trị bệnh là sự kết hợp khác nhau của các phương pháp hóa trị, xạ trị và phẫu thuật để loại bỏ khối u.
• Điều trị thoái hóa tiểu não liên quan đến rượu có thể bao gồm không uống rượu, thay đổi chế độ ăn uống bằng cách ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt, thịt nạc và cá, bổ sung các thực phẩm nhiều vitamin B1 và các vitamin B khác.

Những người mắc bất kỳ dạng thoái hóa tiểu não nào cũng có thể cần liệu pháp vật lý, nghề nghiệp hoặc ngôn ngữ. Những liệu pháp này có thể giúp cải thiện các vấn đề: 

• Kỹ năng vận động để có thể thực hiện các hoạt động hàng ngày.
• Sức mạnh cơ bắp và sự phối hợp.
• Kỹ năng nuốt, nói và ngôn ngữ.

3. Thoái hóa tiểu não hay gặp ở tuổi nào?

Bệnh thoái hóa tiểu não thường gặp ở độ tuổi nào? Các yếu tố nguy cơ thoái hóa tiểu não khác nhau tùy theo nguyên nhân. Ví dụ, thoái hóa tiểu não cận ung thư có xu hướng phổ biến hơn đối với phụ nữ trên 50 tuổi. Nhìn chung, nam giới có xu hướng gặp nhiều vấn đề liên quan đến khả năng giữ thăng bằng và phối hợp khi họ già đi.

Thoái hóa tiểu não liên quan đến rượu hoặc dinh dưỡng thường xảy ra ở độ tuổi trung niên và phổ biến ở những người có tiền sử rối loạn sử dụng rượu.

Thoái hóa tiểu não cũng có thể xảy ra ở trẻ em mắc một số rối loạn di truyền. Theo các số liệu tính đến nay thì ít hơn 1% số người mắc bệnh ung thư bị thoái hóa tiểu não cận ung thư. Tuy nhiên, thoái hóa tiểu não liên quan đến rượu là phổ biến hơn với khoảng 12% đến 27% số người mắc chứng rối loạn sử dụng rượu có mức độ thoái hóa tiểu não ở mức độ nào đó.

4. Cách dự phòng bệnh thoái hóa tiểu não

Tiên lượng cho bệnh thoái hóa tiểu não phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản của bệnh. Cách để dự phòng bệnh thoái hóa tiểu não là không uống rượu có thể làm giảm đáng kể nguy cơ thoái hóa tiểu não liên quan đến rượu. Điều trị ung thư, hoặc điều chỉnh chế độ ăn uống có thể làm chậm hoặc ngăn chặn quá trình thoái hóa. Nhưng đối với các tình trạng thoái hóa thần kinh khác, bệnh có thể sẽ trầm trọng hơn theo thời gian với nhiều tốc độ khác nhau.

Những người mắc thoái hóa tiểu não tiến triển có thể bị mất khả năng phối hợp nghiêm trọng. Họ có thể cần xe lăn hoặc thiết bị hỗ trợ để di chuyển và tránh té ngã. Họ cũng có thể mất khả năng sống độc lập nếu không thể thực hiện các công việc hoặc hoạt động hàng ngày. Một số phải nằm liệt giường. Trẻ bị thoái hóa tiểu não có thể bị chậm phát triển.

Tóm lại, thoái hóa tiểu não là một tác dụng thần kinh hiếm gặp của một loạt các bệnh thần kinh nghiêm trọng gây ra chứng mất điều hòa, các vấn đề về phối hợp và rung giật nhãn cầu.

Hầu hết các triệu chứng của thoái hóa tiểu não được chẩn đoán dựa trên khám thực thể. Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm máu có thể giúp xác định nguyên nhân. Điều trị thoái hóa tiểu não không thể khỏi hoàn toàn nhưng có thể làm chậm sự tiến triển và giúp kiểm soát các dấu hiệu triệu chứng.

Nguồn: my.clevelandclinic.org - verywellhealth.com