Chỉ số gran trong xét nghiệm máu là gì?

1. Chỉ số GRAN trong xét nghiệm máu là gì?

GRAN trong xét nghiệm máu là chỉ số miêu tả số lượng bạch cầu hạt trong cơ thể và là từ viết tắt của Granulocyte. Theo bác sĩ, trong máu của chúng ta tồn tại nhiều loại tế bào với chức năng khác nhau, cơ bản gồm tế bào hồng cầu, tế bào bạch cầu và tế bào tiểu cầu. Trong đó, tế bào bạch cầu sẽ được phân chia thành nhiều loại và một trong số đó là bạch cầu hạt (Granulocyte). Loại tế bào này có đặc điểm đặc trưng là tế bào chất sẽ bắt màu nhuộm khác nhau khi quan sát dưới kính hiển vi quang học, bên cạnh đó là những đặc điểm khác như sau:

• Bạch cầu hạt có khả năng thay đổi hình dạng, đặc biệt có thể di chuyển xuyên mạch đi qua vách giữa các tế bào với chuyển động có hướng bằng chân giả (tương tự amip) tốc độ khoảng 40 mm/phút về phía có hiện tượng viêm;
• Bạch cầu hạt là tế bào máu có khả năng thực bào và ẩm bào;
• Bạch cầu hạt còn có khả năng đáp ứng với một số yếu tố kích thích hóa học như các hợp chất do mô viêm sản xuất hoặc vi khuẩn tạo ra và thậm chí là cả những hợp chất hoá học được đưa từ ngoài vào cơ thể. Theo đó, hoá ứng động dương tính nghĩa là bạch cầu hạt bị thu hút và tập trung đến mô viêm, còn hoá ứng động âm tính nghĩa là bạch cầu hạt đi ra xa mô viêm;
• Một số trường hợp bạch cầu hạt còn có khả năng đáp ứng với các kích thích nhiệt.

Hiện nay, các nhà khoa học sẽ phân bạch cầu hạt thành 3 loại và được đặt tên theo thuộc tính nhuộm màu của, cụ thể là:

• Neutrophil hay bạch cầu hạt trung tính (Neutrophil);
• Basophil hay bạch cầu hạt ái kiềm;
• Eosinophil hay bạch cầu hạt ái toan.

2. Ý nghĩa chỉ số Gran trong xét nghiệm máu là gì?

Mỗi loại bạch cầu hạt sẽ đảm nhận một chức năng và có vai trò riêng trong cơ thể, cụ thể như sau:

• Bạch cầu hạt trung tính: Loại tế bào bạch cầu này có khả năng vận động vào thực bào rất mạnh, chiếm phần lớn các tế bào bạch cầu trong cơ thể nên có nhiệm vụ quan trọng là tiêu diệt vi khuẩn, chống viêm và xử lý các mô bị tổn thương, qua đó bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại;
• Bạch cầu hạt ưa acid: Loại tế bào này có nhiệm vụ khử độc các protein và các chất lạ trước khi chúng kịp gây hại cho cơ thể. Bạch cầu hạt ưa acid có khả năng thực bào yếu hơn so với bạch cầu hạt trung tính;
• Bạch cầu hạt ưa base: Loại bạch cầu hạt này là ít gặp nhất với tỷ lệ dưới 1% trong tổng số tế bào bạch cầu trong cơ thể, đặc biệt chúng không có khả năng di chuyển và thực bào nên chức năng chính chủ yếu liên quan đến phản ứng dị ứng.

3. Cách đọc kết quả Gran trong xét nghiệm máu

Chỉ số GRAN trong xét nghiệm máu hay số lượng bạch cầu hạt trong cơ thể một người bình thường giao động từ 2000 đến 7800 con cho mỗi mm3 máu. Từng thành phần cơ bản của bạch cầu hạt sẽ có giới hạn bình thường khác nhau, cụ thể như sau:

• Bạch cầu hạt trung tính: số lượng từ 1700 đến 7000 tế bào/mm3, chiếm tỷ lệ 60-66%;
• Bạch cầu hạt ái kiềm: Chì có khoảng 10-50 tế bào/mm3 máu nên chiếm tỷ lệ rất thấp chỉ khoảng 0.5-1%;
• Bạch cầu hạt ái toan: Số lượng bình thường khoảng 50 đến 500 tế bào/mm3 máu, chiếm tỷ lệ 2-11%.

Trường hợp GRAN trong xét nghiệm máu cao, đồng nghĩa số lượng bạch cầu hạt gia tăng hơn mức trung bình, có thể là dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang đối diện với các bệnh lý nhiễm khuẩn do các chủng vi khuẩn, ký sinh trùng hoặc một số tình huống đặc biệt như viêm phổi, áp xe gan… Ngoài ra, khi GRAN trong xét nghiệm máu cao còn có thể liên quan đến các bệnh lý ác tính như bạch cầu cấp hoặc bạch cầu kinh. Chỉ số GRAN trong xét nghiệm máu cao có thể biểu hiện qua một vài triệu chứng như bệnh nhân luôn cảm thấy cơ thể mệt mỏi, sụt cân không rõ nguyên nhân, hay đơn giản chỉ là cảm giác khó chịu hay tâm lý căng thẳng. Ngoài ra, nếu liên quan đến nhiễm khuẩn thì bệnh nhân còn có thể bị sốt và có các triệu chứng nhiễm trùng tương ứng với từng cơ quan.

Ngược lại, khi chỉ số GRAN trong xét nghiệm máu thấp có nghĩa là số lượng bạch cầu hạt thấp hơn so với mức trung bình. Chỉ số GRAN trong xét nghiệm máu thấp chủ yếu liên quan đến bệnh bạch cầu mạn, bên cạnh đó là những nguyên nhân khác như nhiễm lao, sốt xuất huyết, nhiễm trùng nặng hay nhiễm một số chủng virus như HIV hay viêm gan B.

Tóm lại, xét nghiệm máu vốn là một trong những xét nghiệm vô cùng quan trọng và là một phần không thể thiếu trong quá trình kiểm tra sức khỏe tổng quát. Khi xét nghiệm máu mang đến giá trị giúp các bác sĩ có thể chẩn đoán hoặc theo dõi 1 tình trạng bệnh lý cụ thể của khách hàng, đặc biệt với những người đang mắc vấn đề về gan, mật, rối loạn chuyển hóa, thừa cân béo phì… Vì thế bạn nên thực hiện xét nghiệm máu định kỳ 6 tháng/ 1 lần tại các cơ sở y tế uy tín để ngăn ngừa kịp thời các bệnh lý nguy hiểm.