Cách giảm cân cho người tiểu đường tuýp 2

1. Mối liên hệ giữa béo phì và tiểu đường tuýp 2

Lượng calo hấp thụ vào cơ thể dư thừa khiến cho gan tích lũy nhiều chất béo, dẫn tới phản ứng của gan với insulin. Từ đó làm giảm lượng đường trong máu và quá trình này cũng bị chậm lại gây ra tình trạng kháng insulin.  

Mặc dù, xuất hiện tình trạng kháng insulin nhưng ở thời điểm đầu, insulin dư thừa được tiết ra từ tế bào beta tuyến tụy văn sẽ cố gắng duy trì lượng đường trong máu sao cho ở chỉ số ổn định. Tuy nhiên, khi tế bào beta tuyến tụy phải cố gắng và quá sức thì khả năng tiết insulin kém đi và khi đó chức năng này của tuyến tụy sẽ ngừng hoạt động. Vì vậy, hàm lượng đường trong máu tăng lên.  

Phần lớn người mắc đái tháo đường tuýp 2 bị bệnh béo phì. Khi đó, chất béo tích tụ trong gan và cơ thể… là nguyên nhân gây ra sự suy giảm quá trình kiểm soát đường huyết, đồng thời gây xơ cứng động mạch. Những tình trạng này có thể khiến tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ.  

Khi thực hiện kiểm soát chế độ ăn sẽ giúp giảm lượng mỡ tích lũy trong các cơ quan nội tạng. Từ đó giúp cải thiện sản xuất insulin tuyến tuỵ. Trong kết quả nghiên cứu được công bố vào năm 2011 của giáo sư Taylor thuộc Đại học Newcastle ở Anh cho biết, khi kiểm soát lượng calo nhập vào cơ thể bằng chế độ ăn ít calo thì tình trạng béo phì sẽ được loại bỏ, sự tích lũy chất béo cũng bắt đầu được đảo ngược nhanh chóng. Hay một nghiên cứu vào năm 2016 cũng chỉ ra rằng, những người bệnh đái tháo đường tuýp 2 bắt đầu điều trị bằng chế độ ăn thì lượng mỡ tích lũy trong gan và các cơ quan khác giảm đáng kể trong 1 tuần thực hiện. Độ nhạy của insulin trở về bình thường, chỉ số đường huyết lúc đói cũng trở về mức bình thường. Khi người bệnh tiếp tục thử nghiệm trong thời gian tiếp 8 tuần thì chất béo tích lũy trong tuyến tụy giảm, chức năng insulin được cải thiện khá rõ ràng và lượng đường trong máu trở nên ổn định hơn. 

2. Cách giảm cân cho người tiểu đường tuýp 2

Qua các kết quả nghiên cứu cho thấy, giảm cân mang lại khá nhiều lợi ích cho người bệnh đái tháo đường tuýp 2. Khi cân nặng của người bệnh giảm thì đồng nghĩa với lượng đường trong máu cũng giảm và giảm thiểu được tình trạng kháng insulin, hạ huyết áp và mỡ máu… Từ đó, có thể giúp ngăn chặn các biến chứng của bệnh tim mạch và đột quỵ. 

2.1. Chế độ ăn phù hợp cho người bệnh đái tháo đường tuýp 2

Người bệnh đái tháo đường có thể thực hiện tính chỉ số khối cơ thể BMI để xác định xem mình có bị thừa cân hay không. Đồng thời quan sát cả chỉ số vòng eo/vòng hông. Nếu vòng eo ở nữ dưới 80 cm và ở nam dưới 90 cm thì cân nặng ở mức bình thường. Thêm vào đó, người bệnh đái tháo đường cần quan tâm đến lựa chọn thực phẩm cho bữa ăn hàng ngày để đạt mục tiêu cân nặng, đưa chỉ số đường huyết về giới hạn cho phép.  Một số chế độ ăn mà người bệnh đái tháo đường tuýp 2 có thể tham khảo như: Chế độ ăn ít carbs, chế độ ăn Địa Trung Hải hay chế độ ăn ít calo…. Tuy nhiên, với chế độ ăn ít calo có thể gây ra tình trạng thiếu hụt chất dinh dưỡng nghiêm trọng, đôi khi có thể gây ra tình trạng hạ đường huyết thường xuyên. Vì vậy, người bệnh cần cân nhắc các cách giảm cân phù hợp và nếu có thể thì hãy nhờ tư vấn của chuyên gia dinh dưỡng. 

2.2. Thực phẩm nên sử dụng trong các bữa ăn của người bệnh đái tháo đường tuýp 2

Khẩu phần ăn giảm cân của người tiểu đường cần cung cấp đủ 3 bữa mỗi ngày vào những thời gian nhất định. Nếu người bệnh nhịn ăn thì có thể sẽ gặp tình trạng hạ đường huyết - biến chứng khá nghiêm trọng ở bệnh nhân tiểu đường. 

• Trong bữa sáng, người bệnh đái tháo đường tuýp 2 nên lựa chọn thực phẩm hỗ trợ giảm cân tiểu đường lành mạnh như: 1 bát ngũ cốc nguyên hạt với sữa tươi không đường, 2 lát bánh mì đen nguyên cám có phết chút dầu oliu hoặc 1 hũ sữa chua không đường với trái cây hoặc 2 lát bơ với 1 quả trứng luộc.
• Bữa trưa của người bệnh đái tháo đường nên có: Sandwich ức gà, salad cá ngừ, hoặc salad rau củ quả và ngũ cốc nguyên hạt, 1 miếng cá hồi, cá ngừ áp chảo với salad. Bữa trưa có thể tráng miệng với trái cây hoặc sữa chua không đường. 
• Bữa tối có thể lựa chọn các món ăn lành mạnh như: Gà nướng kèm với rau hoặc 1 củ khoai tây, thịt bò ít gia vị ăn kèm với cơm gạo lứt, bánh mì gà và salad, cá hồi áp chảo ăn kèm với rau và thêm mì ống, cà ri với đậu gà/ cơm gạo lứt. 

Người bệnh đái tháo đường tuýp 2 thực hiện bữa ăn lành mạnh không đồng nghĩa với việc lựa chọn bữa ăn nghèo dinh dưỡng và nhàm chán. Chỉ cần lựa chọn những thực phẩm lành mạnh kết hợp với cách chế biến và hạn chế gia vị có thể giúp cho cân nặng giảm đáng kể, đồng thời kiểm soát được lượng đường trong máu. 

2.3. Lựa chọn trái cây an toàn khi giảm cân cho người tiểu đường

Khi tìm hiểu về việc người bệnh đái tháo đường nên ăn hoa quả gì, thì hầu hết người bệnh điều lầm tưởng rằng mình không nên ăn trái cây.  

Thực tế, trái cây có chứa lượng đường nhưng là đường tự nhiên. Nếu người bệnh lựa chọn trái cây phù hợp sẽ không làm tăng chỉ số đường huyết của cơ thể. Đường mà người bệnh cần tránh là đường tinh luyện được bổ sung từ các loại đồ ngọt như bánh quy, socola, bánh ngọt, nước ngọt có gas…Trái cây tốt nhất cho sức khoẻ không chỉ người bình thường mà kể cả người bệnh đái tháo đường. Bởi vì thành phần của nó có hàm lượng chất chống oxy hóa tốt giúp phá vỡ các gốc tự do của cơ thể. Và để tránh đường huyết cơ thể tăng thì người bệnh nên lựa chọn các loại trái cây ít ngọt như bưởi, cam, kiwi, chuối, ổi, bơ… Song song với chế độ ăn kiêng lành mạnh để giúp giảm cân thì người bệnh tiểu đường cũng có thể cân nhắc sử dụng liệu pháp tiêu hao năng lượng để đạt được hiệu quả nhanh và bền vững hơn. Đây là phương pháp giảm cân đa trị liệu, được thực hiện bằng cách truyền tĩnh mạch các vi hoạt chất có tác dụng thúc đẩy quá trình chuyển hóa. Cùng với chế độ ăn uống khoa học và tập luyện hợp lý, liệu pháp tiêu hao năng lượng sẽ giúp bạn đào thải mỡ tới cấp độ tế bào và giảm cân hiệu quả mà không gây mệt mỏi hay ảnh hưởng gì đến sức khỏe.