Các hậu quả có thể gặp nếu chưa tiêm vắc-xin đủ để phòng bệnh

1. Các hậu quả có thể gặp nếu chưa tiêm vắc xin đủ để phòng bệnh

Sức khỏe là vốn quý nhất của con người, có một sức khỏe tốt cho bạn một cuộc sống tốt để bạn có thể học tập, làm việc tốt cũng như khám phá, trải nghiệm thế giới tốt hơn. Vắc-xin được sản xuất ra với mục đích giúp con người thực hiện những điều này bằng cách bảo vệ bạn trước những bệnh tật có thể mắc phải. Nếu bạn chưa tiêm vắc-xin đủ thì khả năng phòng bệnh của bạn sẽ bị suy giảm rất nhiều. Những hậu quả nếu chưa tiêm vắc-xin có thể kể ra là:

Dễ mắc các bệnh hiểm nghèo hơn:

Bạn có biết nếu không được tiêm chủng đầy đủ đúng thời hạn thì bạn sẽ dễ mắc các bệnh có thể phòng ngừa được bằng vắc-xin như viêm gan, lao, ho gà, bạch hầu? Hơn nữa, đối với những người có sức đề kháng yếu thì sẽ khi mắc bệnh sẽ gặp nhiều biến chứng nguy hiểm hơn. Ví dụ, khi bạn mắc bệnh sởi, các biến chứng như tiêu chảy, viêm phổi, mù lòa và suy dinh dưỡng là phổ biến.

Các thành viên khác trong gia đình cũng dễ mắc bệnh nặng hơn:

Những người khác xung quanh những người chưa tiêm vắc-xin cũng sẽ dễ bị bệnh hơn. Khi bạn mắc bệnh, con cháu, cha mẹ của bạn cũng có thể gặp nguy hiểm

Người chưa tiêm vắc-xin đủ là nguồn lây nhiễm bệnh ho gà cho những người xung quanh, đặc biệt là cho trẻ sơ sinh, có thể gây tử vong cho trẻ sơ sinh. Khi bạn được tiêm phòng, bạn đang bảo vệ bản thân và gia đình cũng như những người trong cộng đồng có thể không được tiêm phòng.

Hậu quả nếu chưa tiêm vắc-xin ở người lớn là có thể mắc bệnh và gặp các triệu chứng nhẹ với các biến chứng gây tử vong. Ví dụ, phụ nữ mang thai bị nhiễm vi rút rubella có nguy cơ cao sinh ra những đứa trẻ mắc nhiều chứng rối loạn khác nhau được gọi là hội chứng rubella bẩm sinh (CRS). Phụ nữ mang thai nhiễm virus sởi có nguy cơ sảy thai.

Bạn có thể góp phần làm bùng phát dịch bệnh trong cộng đồng:

Các trường hợp bệnh truyền nhiễm trong nhóm dễ bị tổn thương có thể dẫn đến bùng phát cộng đồng rộng hơn. Đây là lý do tại sao chính phủ vẫn tiêm phòng bệnh bại liệt cho trẻ em. Khi ngày càng có nhiều trẻ em không được tiêm chủng, những căn bệnh vốn đã giảm dần trong nhiều năm có thể bất ngờ bùng phát trở lại.

Bạn phải chịu chi phí điều trị bệnh và các biến chứng của nó:

Hậu quả nếu chưa tiêm vắc-xin không chỉ là bệnh tật ảnh hưởng trực tiếp đến cá nhân và gia đình mà còn gây ra tổn thất nặng nề cho toàn xã hội. Nó đòi hỏi phải điều trị tốn kém và tốn thời gian.

Ví dụ, bệnh bạch hầu sẽ cần được điều trị ngay tại bệnh viện có đủ khả năng điều trị căn bệnh này và các biến chứng của nó. Bệnh nhân được đưa vào phòng cách ly và cần dùng thuốc đặc biệt. Một bệnh sởi trung bình có thể kéo dài tới 15 ngày, thường là 5 hoặc 6 ngày nghỉ làm hoặc nghỉ học. Người lớn bị viêm gan mất trung bình một tháng làm việc. Trong trường hợp trẻ sinh ra mắc Rubella bẩm sinh, trẻ sẽ phải điều trị suốt đời cũng như hỗ trợ và trị liệu y tế với chi phí cao.

Giảm chất lượng cuộc sống:

Chưa tiêm vắc-xin có sao không? Các bệnh có thể phòng ngừa được bằng vắc-xin có thể dẫn đến tàn tật suốt đời, ví dụ như bệnh sởi có thể dẫn đến mù lòa. Tê liệt là triệu chứng nghiêm trọng nhất liên quan đến bệnh bại liệt vì nó có thể dẫn đến tàn tật vĩnh viễn và tử vong. Có thể thấy rằng, rất nhiều bệnh tật và biến chứng gây suy giảm chất lượng cuộc sống có thể phòng ngừa được bằng việc chủ động tiêm đúng và đầy đủ các mũi vắc-xin.

Nguy cơ giảm tuổi thọ:

Tiêm chủng không đầy đủ góp phần làm giảm tuổi thọ, trong khi tiêm chủng đầy đủ ở trẻ mới biết đi sẽ ảnh hưởng đến việc tăng tuổi thọ. Dữ liệu cho thấy những người chưa tiêm vắc xin đầy đủ khi còn nhỏ có nhiều khả năng mắc nhiều bệnh khác và do đó tuổi thọ giảm.

Ở Tây Papua, tuổi thọ trung bình tăng từ năm 2010 đến năm 2017 với sự đóng góp đáng kể từ số lượng trẻ em được tiêm chủng đầy đủ ngày càng tăng.

Từ năm 1940 đến năm 1998, tuổi thọ trung bình khi sinh ở Brazil đã tăng khoảng 30 năm, chủ yếu là do giảm tỷ lệ tử vong do các bệnh truyền nhiễm có thể phòng ngừa được bằng vắc-xin. Việc tiêm chủng đầy đủ cho mọi người, đặc biệt là trẻ em không chỉ làm giảm số ca mắc bệnh mà còn làm giảm sự lây lan của các tác nhân truyền nhiễm trong cộng đồng, tác động tích cực đến sức khỏe của người lớn và người già.

Hạn chế đi lại và tuyển sinh vào trường:

Một số quốc gia yêu cầu người nước ngoài đến thăm phải được tiêm chủng đầy đủ. Nếu không tiêm chủng, bạn có thể mất cơ hội học tập tại các quốc gia này. Hậu quả nếu chưa tiêm vắc-xin trong trường hợp này có thể khó nhìn thấy trước nhưng lại gây rất nhiều ảnh hưởng đến tương lai của bạn hoặc của con em bạn.

Ngày càng có nhiều trường liệt kê 'tình trạng tiêm chủng đầy đủ' là một trong những tiêu chí tuyển sinh để đảm bảo tất cả trẻ em và học sinh trong trường được bảo vệ khỏi các bệnh có thể phòng ngừa được bằng vắc-xin và học sinh có thể được hưởng đầy đủ các quyền học tập ở trường.

2.  Việc tiêm muộn có gây hậu quả như chưa tiêm không?

Có rất nhiều lý do cha mẹ đưa ra để trì hoãn tiêm chủng, từ "Con tôi khóc khi tiêm" cho đến "Con tôi còn quá nhỏ để tiêm nhiều vắc xin như vậy". Quan trọng hơn tất cả những lời bào chữa này là một thực tế đơn giản: Hệ thống miễn dịch của trẻ dễ bị tổn thương hơn nếu không được tiêm chủng. 

Nếu không được tiêm chủng, nhiều trẻ em có thể bị bệnh nặng, thậm chí tử vong vì các bệnh như sởi, quai bị và ho gà. Tiêm chủng ngay từ khi còn nhỏ, trong những độ tuổi khuyến cáo là cách tốt nhất để cha mẹ yêu thương và bảo vệ con em mình trước bệnh tật.

Ngày nay, ghi nhận càng nhiều tình trạng những căn bệnh từng được cho là đã bị loại trừ như quai bị, ho gà đến sởi,... đang quay trở lại vì mọi người chưa tiêm vắc xin hoặc từ chối tiêm vắc -xin đầy đủ như trước đây. Nếu bạn nghĩ nước mắt từ kim tiêm rất khó nhìn, hãy tưởng tượng nỗi đau mà bạn hoặc người thân bạn sẽ trải qua nếu mắc phải một căn bệnh nghiêm trọng đáng lẽ có thể ngăn ngừa được.

Nhiều thông tin sai lệch trên các phương tiện truyền thông đã khiến nhiều bậc cha mẹ trì hoãn việc tiêm chủng cho con em khiến nhiều căn bệnh đã bắt đầu tái xuất hiện ở trẻ em trên khắp thế giới. Điều quan trọng cần biết là, nếu bạn tiêm muộn hoặc trì hoãn tiêm vắc-xin có thể gây hậu quả tương tự như khi bạn chưa tiêm. Một số hậu quả có thể xảy ra khi tiêm muộn vắc xin bao gồm:

• Mắc bệnh: Nếu chưa tiêm đủ vắc-xin hoặc tiêm muộn, bạn có thể vẫn mắc bệnh mà vắc xin đó nhằm phòng tránh. Việc không có đủ kháng thể trong cơ thể để chống lại bệnh tạo điều kiện cho vi khuẩn hoặc virus gây bệnh xâm nhập và gây tổn thương.
• Nặng hơn và biến chứng bệnh: Trong một số trường hợp, việc tiêm muộn có thể làm cho bệnh nặng hơn và có nguy cơ biến chứng cao hơn. Vi khuẩn hoặc virus có thể có thời gian phát triển trong cơ thể mà không bị giảm tác động bởi vắc-xin. Điều này có thể dẫn đến biến thể bệnh lớn hơn và khó điều trị hơn.
• Nguy cơ lây nhiễm cho người khác: Nếu bạn chưa tiêm vắc-xin hoặc tiêm muộn, bạn có thể trở thành nguồn lây nhiễm cho những người xung quanh, đặc biệt là những người có hệ miễn dịch yếu hoặc không thể tiêm vắc xin do lý do y tế. Điều này có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho những người có nguy cơ cao gặp biến chứng nghiêm trọng từ bệnh.

Việc tiêm vắc-xin đúng lịch và đủ liều là cách tốt nhất để đảm bảo sự bảo vệ tốt nhất cho bản thân và cộng đồng. Tuy nhiên, nếu bạn đã bỏ lỡ một liều vắc xin hoặc tiêm muộn, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc nhân viên y tế để được tư vấn và nhận lịch tiêm bổ sung để đảm bảo sự bảo vệ tối đa cho sức khỏe của bạn và người xung quanh.

3. Cách bổ sung đủ vacxin

Tiêm vắc-xin ở trẻ em:

Vắc-xin rất quan trọng đối với trẻ sơ sinh. Nhưng không phải tất cả các loại vắc xin đều được tiêm ngay sau khi sinh. Mỗi loại vắc xin đều được tiêm theo lịch trình và một số loại vắc-xin yêu cầu tiêm nhiều liều.

Nguồn đáng tin cậy được lấy từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) đặt ra lịch tiêm chủng khuyến nghị cho cả trẻ em và người lớn. Nếu bạn chưa nhận được một số loại vắc xin thời thơ ấu thì bạn vẫn có thể tiêm chúng khi trưởng thành. Tuy nhiên, tùy thuộc vào loại vắc-xin mà lịch dùng thuốc có thể khác nhau. Bạn có thể hỏi bác sĩ nếu có gì thắc mắc.

Khi mới sinh:

Vắc xin phòng bệnh viêm gan B (HBV) - liều đầu tiên.

2 tháng tuổi

• Vắc xin 6 trong 1: Phòng bệnh ho gà, uốn ván, viêm gan B, bại liệt cấp tính, vi trùng Haemophilus influenzae loại B và viêm màng não do vi trùng pneumococcus (DTaP-IPV-Hib-HepB-PCV).
• Vắc xin phòng bệnh viêm gan B - liều thứ hai.

4 tháng tuổi:

• Vắc xin 6 trong 1 (DTaP-IPV-Hib-HepB-PCV).
• Vắc xin phòng bệnh viêm gan B - liều thứ ba.

6 tháng tuổi:

• Vắc xin 6 trong 1 (DTaP-IPV-Hib-HepB-PCV).
• Vắc xin phòng bệnh viêm gan B - liều thứ tư.

12-15 tháng tuổi:

• Vắc xin phòng bệnh sởi-quai bị-rubella (MMR).
• Vắc xin phòng bệnh viêm não mô cầu (PCV).
• Vắc xin phòng bệnh uốn ván (HepA).

18 tháng tuổi:

• Vắc xin phòng bệnh viêm gan A (HepA) - liều thứ hai.

4-6 tuổi:

• Vắc xin phòng bệnh sởi-quai bị-rubella (MMR).
• Vắc xin phòng bệnh uốn ván (DTaP-IPV).

Tiêm vắc-xin ở người lớn:

Ngoài việc tiêm chủng thường xuyên cho trẻ em, người lớn nên được:

• Vắc xin bệnh zona
• Vắc xin phế cầu khuẩn
• Vắc-xin cúm hàng năm
• Thuốc tăng cường uốn ván
• Vắc-xin phòng ngừa covid-19

Bác sĩ cũng có thể đề nghị bạn tiêm thêm vắc xin hoặc thuốc tăng cường dựa trên xu hướng tình dục, tiền sử bệnh, nhu cầu cá nhân và các yếu tố khác. Những loại vắc-xin có thể bao gồm:

• Bệnh viêm màng não do vi khuẩn: Đây là một bệnh do vi khuẩn gây viêm lớp mô xung quanh não và tủy sống của bạn. Mặc dù vắc xin ngừa viêm màng não mô cầu ACWY được khuyến nghị cho tất cả thanh thiếu niên, nhưng vắc xin ngừa viêm màng não mô cầu B cũng được khuyến nghị cho những người mắc một số tình trạng miễn dịch nhất định.
• Sốt vàng da: Đây là một bệnh do virus nghiêm trọng và có khả năng gây tử vong do muỗi lây lan. CDC khuyến nghị bất cứ ai từ chín tháng tuổi trở lên nên chủng ngừa bệnh sốt vàng da nếu họ dự định đi du lịch hoặc sống ở những khu vực trên thế giới có bệnh sốt vàng da.
• Sốt thương hàn: Đây là một bệnh truyền nhiễm tiềm ẩn nguy hiểm. CDC khuyến nghị người lớn và trẻ em nên chủng ngừa bệnh thương hàn trước khi đi du lịch quốc tế đến những nơi thường xuyên mắc bệnh thương hàn.
• Các loại vắc xin khác mà bạn có thể cần nếu dự định đi du lịch được CDC nêu trong bảng tóm tắt vắc xin du lịch.

​Giờ bạn đã biết câu trả lời cho câu hỏi chưa tiêm vắc xin có sao không ? Hãy nhớ rằng việc tiêm đủ vắc xin là một bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bạn và ngăn chặn sự lây lan của các bệnh nguy hiểm. Hãy thảo luận với bác sĩ hoặc nhân viên y tế để được tư vấn và hỗ trợ trong quá trình tiêm vắc xin đầy đủ.

Tài liệu tham khảo: health.ny.gov, healthline.com, unicef.org