Trầm cảm gây tăng cân: Vì sao?

1. Vì sao trầm cảm gây tăng cân?

Trầm cảm sau sinh là bệnh lý rối loạn tâm thần dẫn đến tình trạng mệt mỏi, buồn chán, lo lắng hay tuyệt vọng sau khi sinh con. Bệnh có thể nhẹ, nặng, thoáng qua hoặc kéo dài. Nếu được dự phòng và phát hiện sớm trầm cảm sau sinh có thể không gây nhiều nguy hiểm cho cơ thể. Các biểu hiện của trầm cảm sau sinh thường gặp như tâm trạng thay đổi, cảm giác buồn, trống rỗng, chán nản với mọi thứ xung quanh, khóc thường xuyên, tâm lý sợ hãi, luôn cáu kỉnh, bồn chồn, mất ngủ hoặc ngủ nhiều, không tập trung, mất kiểm soát, ngại tiếp xúc với người khác kể cả con mình, có hành vi ý nghĩ tự hại,...

Trầm cảm sau sinh là một trong những nguyên nhân gây tăng cân hàng đầu. Cơ chế của trầm cảm gây tăng cân là:

• Sau sinh các hormone sinh dục như estrogen và progesterone giảm mạnh và đột ngột làm xuất hiện trạng thái trầm cảm. Bệnh nhân trầm cảm thèm ăn nhiều do cơ thể tăng cường sản xuất cortisol để chống cảm giác tiêu cực - đây là hormone tạo cảm giác đói, thèm ăn, khiến phụ nữ phải liên tục đưa thức ăn vào cơ thể.
• Phụ nữ trầm cảm sau sinh thường có xu hướng ăn rất nhiều, ăn không tự chủ, ăn tất cả các loại thức ăn có sẵn, thích ăn đồ béo ngọt để tránh các cảm xúc tiêu cực. Các loại thực phẩm chứa Carbohydrate và đường làm tăng nồng độ serotonin trong máu - giúp giảm lo lắng, điều này góp phần làm thừa cân, béo phì.
• Người có tiền sử trầm cảm ngoài thai kỳ, trầm cảm sau sinh có nguy cơ cao tái phát bệnh. Ở những trường hợp bệnh lý nặng, phải dùng đến các thuốc chống trầm cảm, các thuốc này tác động vào chất dẫn truyền thần kinh serotonin. Trong thời gian ngắn thuốc có thể tăng cảm giác no, gây chán ăn ở bệnh nhân nhưng nếu sử dụng kéo dài có thể gây cảm giác thèm ăn, ăn liên tục và là nguyên nhân khiến trầm cảm gây tăng cân.

2. Biện pháp hạn chế tăng cân cho các bà mẹ trầm cảm sau sinh

• Biện pháp tốt nhất để hạn chế tăng cân là ngăn ngừa và dự phòng trầm cảm sau sinh vì trầm cảm rối loạn ăn uống, trầm cảm ăn nhiều ngủ nhiều làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì.
• Phụ nữ nên có tinh thần và thái độ lạc quan trước, trong và sau thai kỳ. Gia đình, đặc biệt là người chồng nên quan tâm, ủng hộ và phụ giúp các bà mẹ trong quá trình chăm sóc con.
• Nên giải quyết tình trạng trầm cảm trước khi thực hiện chế độ ăn kiêng bởi vì nếu càng giảm ăn thì tình trạng trầm cảm có thể trở nên nặng nề hơn.
• Nếu tâm trạng của người bệnh trở nên thoải mái và dễ chịu hơn thì nên áp dụng chế độ ăn uống khoa học, cân bằng các nhóm chất dưới sự tư vấn của chuyên gia dinh dưỡng tránh để trầm cảm gây béo phì làm bệnh càng thêm nặng nề.
• Khi cơ thể không ngừng thèm ăn, cảm thấy bứt rứt nếu không được ăn có thể thực hiện các biện pháp làm dịu giác quan như tắm nước ấm, nghe nhạc, thưởng thức trà ấm,...để tránh trầm cảm gây tăng cân.
• Tăng cường các hoạt động thể chất, vận động nhẹ nhàng như đi dạo, chơi với con, tập yoga để giảm thời gian cho những suy nghĩ tiêu cực, ý nghĩ thèm ăn.
• Tham gia các khóa học của các chuyên gia tâm lý để thay đổi nhận thức, nếu tình trạng bệnh trở nên nặng nề cần gặp bác sĩ tâm thần kinh để có hướng điều trị trầm cảm gây tăng cân.

3. Một số phương pháp ăn uống và tập luyện phù hợp cho phụ nữ trầm cảm sau sinh

Để tránh trầm cảm gây tăng cân, bạn có thể áp dụng 1 số biện pháp sau:

• Rèn luyện sức khỏe mỗi ngày, kiên trì mà đều đặn để giúp tinh thần thoải mái và thư giãn. Nên tập luyện 15-30 phút mỗi ngày sau sinh 3 tháng để cải thiện tâm trạng và phòng ngừa thừa cân.
• Chế độ ăn lành mạnh, uống đủ nước, sử dụng các loại thực phẩm hữu cơ, tăng cường trái cây và rau xanh, không sử dụng chất kích thích (cafein, nicotin, đồ uống có ga, rượu bia,...).
• Nghỉ ngơi đầy đủ, ngủ đủ giấc từ 8 - 10 giờ/ ngày để phục hồi sức khỏe sau sinh và ngăn ngừa trầm cảm.

Tóm lại, trầm cảm sau sinh là một bệnh lý không thể xem nhẹ. Trầm cảm gây tăng cân và càng tăng cân thì phụ nữ càng mệt mỏi, suy nghĩ dẫn đến suy nghĩ tiêu cực. Tình trạng này nếu không can thiệp kịp thời có thể khiến cân nặng của sản phụ tăng lên nhanh chóng, gây ảnh hưởng đến tâm lý và sức khỏe. Do vậy, song song với việc xây dựng chế độ ăn uống khoa học, nghỉ ngơi hợp lý thì sản phụ có thể áp dụng liệu pháp truyền tiêu hao năng lượng để giúp đào thải mỡ thừa và quản trị cân nặng hiệu quả. Phương pháp này chỉ cần thời gian trị liệu là 8 giờ, trong đó 2 giờ để thực hiện các xét nghiệm cần thiết, tiến hành truyền dịch và 6 giờ để tập các bài tập giúp tăng cơ. Dịch truyền được sử dụng trong liệu pháp này bao gồm các vitamin nhóm B, khoáng chất vàng Selen, vitamin C, được truyền theo đường tĩnh mạch, ngay lập tức chuyển hóa năng lượng của các tế bào mỡ thành loại năng lượng ATP, giúp làm tăng hoạt động của tế bào, làm tiêu hao nhanh chóng mỡ thừa, dẫn đến kết quả là làm giảm khối lượng và kích thước tế bào toàn thân, bao gồm cả việc làm giảm lượng mỡ nội tạng trong cơ thể. Đặc biệt, khi thực hiện truyền tiêu hao năng lượng, sản phụ sẽ được các bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng tư vấn và xây dựng kế hoạch dinh dưỡng phù hợp với thể trạng và quá trình nuôi con bằng sữa mẹ. Đảm bảo sức khỏe cho mẹ và quá trình phát triển toàn diện của bé.