Bị đầy bụng nên làm gì? Mẹo hay giúp giảm chướng hơi, khó tiêu tại nhà

Nguyên nhân bị đầy bụng phổ biến

Đầy bụng là tình trạng dạ dày chứa quá nhiều khí hoặc thức ăn chưa được tiêu hóa hết, gây cảm giác nặng nề, căng tức sau khi ăn. Theo các chuyên gia tiêu hóa, đây là một triệu chứng phổ biến, có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau – cả sinh lý lẫn bệnh lý.

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là ăn quá nhanh hoặc ăn quá nhiều trong một bữa. Khi bạn ăn vội, không nhai kỹ, không khí dễ bị nuốt vào dạ dày cùng với thức ăn, làm tăng lượng khí và gây chướng bụng. Ngoài ra, việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ chiên rán, nước ngọt có gas hoặc bia rượu cũng khiến quá trình tiêu hóa chậm lại, sinh khí nhiều hơn.

Bên cạnh đó, stress, căng thẳng thần kinh hoặc thiếu ngủ cũng là yếu tố khiến dạ dày co bóp kém hiệu quả. Một số nghiên cứu cho thấy căng thẳng làm tăng tiết axit và thay đổi nhu động ruột, dẫn đến đầy hơi, khó tiêu. Ngoài ra, các bệnh lý tiêu hóa như viêm dạ dày, hội chứng ruột kích thích (IBS), trào ngược dạ dày – thực quản hoặc không dung nạp lactose cũng là nguyên nhân thường gặp khiến cơ thể dễ bị đầy bụng, chướng hơi kéo dài.

Sai lầm phổ biến khiến đầy bụng tồi tệ hơn

Không ít người khi bị đầy bụng thường xử lý sai cách, vô tình khiến tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn. Một trong những sai lầm phổ biến nhất là nằm ngay sau khi ăn. Khi nằm, dạ dày phải làm việc trong tư thế ngang, khiến thức ăn khó tiêu hóa và dễ trào ngược lên thực quản, gây cảm giác đầy hơi, ợ nóng hoặc buồn nôn.

Nhiều người cũng có thói quen uống nước ngọt có gas, bia hoặc nhai kẹo cao su để giảm cảm giác khó chịu, nhưng thực tế đây lại là nguyên nhân làm tăng lượng khí trong dạ dày. Các loại đồ uống này chứa nhiều carbon dioxide, khiến bụng phình to hơn và gây chướng bụng nặng nề.

Một sai lầm khác là lạm dụng thuốc giảm đầy hơi hoặc thuốc tiêu hóa mà không có hướng dẫn của bác sĩ. Dùng thuốc bừa bãi có thể che lấp triệu chứng, khiến người bệnh chủ quan và bỏ qua các vấn đề tiêu hóa tiềm ẩn như viêm dạ dày hay rối loạn nhu động ruột.

Cuối cùng, bỏ bữa sáng hoặc ăn uống thất thường cũng làm dạ dày tiết axit không đúng nhịp sinh học, dẫn đến rối loạn tiêu hóa và đầy hơi kéo dài. 

Bị đầy bụng nên làm gì?

Khi cảm giác chướng hơi, nặng bụng kéo dài, nhiều người loay hoay không biết bị đầy bụng nên làm gì để nhanh chóng dễ chịu hơn. Theo các chuyên gia tiêu hóa, bước đầu tiên là điều chỉnh thói quen ăn uống:

Thực phẩm nên ăn khi bị đầy bụng

Khi bị đầy bụng, việc chọn đúng thực phẩm sẽ giúp giảm nhanh cảm giác khó chịu, hỗ trợ tiêu hóa và hạn chế sinh hơi. Dưới đây là những nhóm thực phẩm được chuyên gia khuyến khích:

• Rau xanh và trái cây dễ tiêu: Cải bó xôi, bí đỏ, chuối chín, đu đủ – chứa nhiều chất xơ hòa tan giúp kích thích nhu động ruột, giảm ứ khí trong dạ dày.
• Đu đủ chín: Giàu enzyme papain hỗ trợ phân giải protein, giúp thức ăn tiêu hóa nhanh hơn, giảm cảm giác nặng bụng.
• Gừng, nghệ, tỏi: Có tác dụng kháng viêm, giảm co thắt dạ dày và kích thích tiết dịch tiêu hóa; nên dùng dưới dạng trà gừng ấm hoặc nước nghệ mật ong sau bữa ăn.
• Sữa chua và thực phẩm lên men tự nhiên: Kim chi, dưa cải, miso – bổ sung lợi khuẩn cho đường ruột, cải thiện tiêu hóa, ngăn đầy hơi.
• Nước ấm và trà thảo mộc: Trà bạc hà, trà gừng hoặc nước chanh pha ấm giúp làm dịu dạ dày, hỗ trợ đẩy khí ra ngoài.
  Thức ăn mềm, dễ tiêu: Cháo, súp, cơm nấu nhão giúp dạ dày không phải làm việc quá sức, giảm cảm giác chướng bụng.

Mẹo nhỏ: Khi băn khoăn đầy bụng khó tiêu nên làm gì thì hãy ưu tiên thực phẩm nhẹ, ít dầu mỡ và chia nhỏ khẩu phần trong ngày. Việc này giúp hệ tiêu hóa hoạt động ổn định và giảm đáng kể tình trạng “đầy bụng khó tiêu”.

Thay đổi thói quen sinh hoạt

Ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn uống, bạn cũng nên chú ý đến thói quen sinh hoạt hằng ngày. Dưới đây là những thay đổi nhỏ nhưng mang lại hiệu quả lớn giúp cải thiện tình trạng đầy bụng:

• Đi bộ nhẹ sau bữa ăn: Thay vì nằm ngay, hãy đi bộ chậm khoảng 10 - 15 phút để kíc thích nhu động ruột và giúp khí trong dạ dày dễ dàng được đẩy ra ngoài.
• Giữ tinh thần thoải mái: Căng thẳng và stress có thể làm rối loạn nhu động ruột, tăng nguy cơ đầy hơi. Hãy thư giãn bằng cách thiền, nghe nhạc nhẹ hoặc hít thở sâu sau giờ làm việc. Nghiên cứu cho thấy, việc giảm căng thẳng giúp cải thiện rõ rệt các triệu chứng đầy bụng khó tiêu.
• Ăn đúng giờ, không bỏ bữa: Ăn uống thất thường khiến dạ dày tiết axit không đều, dễ gây rối loạn tiêu hóa. Duy trì giờ ăn cố định giúp hệ tiêu hóa hoạt động ổn định và giảm tích tụ khí.
• Ngồi thẳng khi ăn: Ngồi đúng tư thế giúp thức ăn di chuyển dễ dàng xuống dạ dày và ruột, giảm khả năng bị trào ngược và đầy hơi sau bữa ăn.
• Không nằm ngay sau khi ăn: Nằm liền sau ăn khiến thức ăn khó tiêu, làm tăng cảm giác nặng bụng. Hãy chờ ít nhất 30–45 phút trước khi nằm nghỉ.
• Uống nước đúng cách: Uống từng ngụm nhỏ, tránh uống quá nhiều nước trong bữa ăn để không làm loãng dịch vị. Nên bổ sung nước ấm đều đặn trong ngày giúp tiêu hóa tốt hơn.

Thay đổi những thói quen đơn giản này sẽ giúp cơ thể bạn sẽ cảm thấy nhẹ nhõm hơn, hệ tiêu hóa khỏe mạnh và tình trạng đầy hơi khó chịu sẽ dần biến mất.

Khi nào bạn cần đi khám bác sĩ?

Đầy bụng, chướng hơi đôi khi chỉ là phản ứng tạm thời của cơ thể sau khi ăn uống không hợp lý, nhưng nếu tình trạng này kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng bất thường, bạn không nên chủ quan. Theo khuyến cáo của các bác sĩ tiêu hóa, việc thăm khám sớm giúp phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý tiềm ẩn.

• Khi đầy bụng kéo dài hơn 1 - 2 tuần: Nếu bạn đã thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt mà vẫn cảm thấy bụng căng, ăn nhanh no hoặc khó tiêu, rất có thể hệ tiêu hóa đang gặp vấn đề nghiêm trọng hơn như viêm dạ dày hoặc rối loạn nhu động ruột.
• Khi có triệu chứng buồn nôn, ợ chua, đau thượng vị: Đây là dấu hiệu phổ biến của trào ngược dạ dày – thực quản hoặc viêm loét dạ dày, cần được chẩn đoán sớm để tránh biến chứng.
• Khi sụt cân, mệt mỏi không rõ nguyên nhân: Đầy bụng kèm sụt cân có thể là dấu hiệu cảnh báo rối loạn hấp thu hoặc các bệnh lý nghiêm trọng ở đường tiêu hóa.
• Khi thay đổi thói quen đại tiện: Đi ngoài phân lỏng kéo dài, táo bón xen kẽ hoặc có máu trong phân là tín hiệu bất thường cần được kiểm tra ngay.
• Khi đang mắc bệnh lý nền: Người bị viêm loét dạ dày, hội chứng ruột kích thích (IBS), hoặc có tiền sử phẫu thuật tiêu hóa nên đi khám nếu thấy bụng đầy hơi thường xuyên hơn bình thường.

Truyền bổ sung Vitamin liệu có hiệu quả để ngăn chặn đầy bụng, khó tiêu?

Truyền bổ sung vitamin là phương pháp đưa các dưỡng chất thiết yếu như vitamin nhóm B, C, D và khoáng chất trực tiếp vào máu, giúp cơ thể hấp thu nhanh hơn so với đường uống.

Về lý thuyết, các vi chất này đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa năng lượng và hỗ trợ hoạt động của hệ tiêu hóa. Chẳng hạn, vitamin B1 và B6 giúp kích thích nhu động ruột, còn vitamin C và kẽm góp phần tăng cường miễn dịch đường ruột, giảm viêm và cải thiện quá trình tiêu hóa thức ăn.

Truyền vitamin được xem là liệu pháp hỗ trợ giúp phục hồi cơ thể, đặc biệt ở người mệt mỏi, hấp thu kém hoặc sau bệnh. Khi cơ thể được bổ sung đủ vi chất, hệ tiêu hóa hoạt động nhịp nhàng hơn, giảm nguy cơ chướng bụng, khó tiêu. Tuy nhiên, việc truyền cần thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ để đảm bảo an toàn, tránh các rủi ro như sốc phản vệ hay thừa vi chất.

Tóm lại, đầy bụng tuy không phải là bệnh lý nguy hiểm nhưng nếu để kéo dài, nó có thể ảnh hưởng đến tiêu hóa và chất lượng cuộc sống hằng ngày. Hiểu rõ bị đầy bụng nên làm gì không chỉ giúp bạn xử lý nhanh khi gặp phải mà còn là cách chăm sóc đường tiêu hóa khỏe mạnh lâu dài.